Wstęp Badania, w których porównano leki β-adrenolityczne nowych generacji z β-adrenolitykami starszych generacji pod względem wpływu na wysokość ciśnienia i wybrane parametry hemodynamiczne u chorych z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym, nie dostarczają jednoznacznych wyników. Głównym celem pracy była ocena skuteczności hipotensyjnej β-adrenolityku nowej generacji — nebiwololu — w porównaniu z wpływem wywieranym przez atenolol. Przeanalizowano również wpływ leczenia nebiwololem na wybrane parametry echokardiograficzne. Oceniano wpływ terapii na tolerancję wysiłku u chorych z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym.
Materiał i metody Badaniami objęto 76 mężczyzn z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym łagodnym i umiarkowanym (wg ESH/ESC z 2003 roku: odpowiednio stopień 1 i 2) w wieku od 22 do 61 lat (średnio: 43,6 ± 8,2 roku). W warunkach wyjściowych oraz po 6 tygodniach leczenia nebiwololem (5 mg raz dziennie) oraz atenololem (50 mg raz dziennie) odpowiednio u 39 i 37 chorych wykonywano następujące badania: całodobową automatyczną rejestrację ciśnienia tętniczego (ABPM), badanie echokardiograficzne (ECHO), EKG całodobowe metodą Holtera (EKG-24 h) oraz elektrokardiograficzny test wysiłkowy.
Wyniki W grupie leczonej nebiwololem efekt hipotensyjny w zakresie SBP i DBP uzyskano odpowiednio u 87% i 69%. Średnie wartości ciśnienia tętniczego z całej doby obniżały się odpowiednio o 13 ± 8/8 ± 8 mm Hg, średnie wartości ciśnienia z dnia o 14 ± 9/10 ± 7 mm Hg, średnie wartości z okresu nocy o 9 ± 8/6 ± 8 mm Hg (p < 0,01 dla wszystkich różnic). Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic między grupami.
W grupie przyjmującej nebiwolol prędkość fali E w warunkach wyjściowych wynosiła 0,75 ± 0,15 m/s i po leczeniu wzrosła do 0,81 ± 0,2 m/s (p = 0,05), prędkość fali A w warunkach wyjściowych wynosiła 0,66 ± 0,08 m/s, a w momencie zakończenia leczenia 0,64 ± 0,1 m/s (NS). Stwierdzono wzrost wartości współczynnika E/A z 1,14 ± 0,25 do 1,3 ± 0,23 (p < 0,001).
Podczas testu wysiłkowego — w momencie zakończenia leczenia w porównaniu z wartościami wyjściowymi — wartości maksymalnego SBP i DBP zmniejszyły się o 18 ± 26 mm Hg (p < 0,001) i o 3 ± 14 mm Hg (NS) pod wpływem leczenia nebiwololem.
Wnioski Uzyskane wyniki wskazują na dużą skuteczność hipotensyjną nebiwololu u wysokiego odsetka chorych z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym. W przeprowadzonej analizie stwierdzono korzystny kierunek zmian w ocenie wybranych parametrów echokardiograficznych. Nie wykazano niekorzystnego wpływu nebiwololu na zdolność do wykonywania wysiłku fizycznego — zaobserwowano, że omawiany lek wywiera umiarkowanie zaznaczony wpływ na poprawę tolerancji wysiłku u chorych z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym.