Seksualność kobiet w trakcie leczenia raka jajnika
, 2, 3, 2, 4, 5, 2
Streszczenie
Wstęp: Seksualność, jako wrodzona funkcja, jest jednym z podstawowych czynników motywujących do nawiązywania relacji interpersonalnych. Zaburzenia życia seksualnego wpływają zatem negatywnie na samoocenę i kontakty społeczne. Problem ten dotyczy pacjentek po operacjach ginekologicznych, szczególnie tych w okresie leczenia onkologicznego, które oprócz choroby podstawowej, zmagają się z powikłaniami leczenia. Często aspekt ten traktują jako problem jednostkowy i w konsekwencji zostają same sobie z wieloma pytaniami. W rzeczywistości zjawisko to dotyczy znacznie większej grupy pacjentek. Podejmowanie rozmowy przez lekarza i specjalistyczna opieka seksuologa, wydają się niezbędnym wsparciem dla pacjentek.
Materiał i metody: Do badania zakwalifikowano 187 pacjentek szczecińskich poradni ginekologicznych. Kobiety odpowiadały anonimowo i dobrowolnie na pytania zawarte w specjalnie przygotowanym trzyczęściowym kwestionariuszu. Dane uzyskane w badaniu ankietowym zostały poddano analizie statystycznej. Zależności wyliczono za pomocą współczynnika V Cramera.
Wyniki: U pacjentek leczonych onkologicznie zauważalny jest związek satysfakcji seksualnej ze wszystkimi obszarami jakości życia. Najsilniejszy związek występuje pomiędzy satysfakcją seksualną a sferą podmiotową pacjentek r = 0,70. Odnotowano także silny związek pomiędzy brakiem występowania objawów depresyjnych u pacjentek a satysfakcją seksualną r = 0,72. Odnotowano również znaczące pogorszenie w obszarze satysfakcji seksualnej u pacjentek w trakcie chemioterapii.
Wnioski: W literaturze nie ma wielu badań poświęconych jakości życia i seksualności u pacjentek w trakcie leczenia raka jajnika. W niniejszej pracy wykazano, istotny wpływ depresji na pogorszenie satysfakcji z życia seksualnego. Poparty został pogląd dotyczący negatywnego wpływu objawów depresyjnych na sferę seksualną pacjentek. Badania autorów niniejszej pracy wykazały również pogorszenie satysfakcji seksualnej u pacjentek poddanych chemioterapii. Wprowadzenie do systemu opieki medycznej psychoonkologa może przyczynić się do szybszego powrotu pacjentek do normalnego współżycia, podnosząc jednocześnie ich jakość życia oraz satysfakcję seksualną.
Słowa kluczowe: rak jajnikaseksualnośćjakość życia
Referencje
- Beck AT, Steer RA. BDI-II podręcznik. Wydawnictwo PTP, Warszawa 2019.
- Nomejko A, Dolińska-Zygmunt G. Sexual satisfaction’s contribution to a sense of quality of life in early adulthood. Polish Journal of Applied Psychology. 2011; 9(1): 65–73.
- Stead ML, Brown JM, Fallowfield L, et al. Lack of communication between healthcare professionals and women with ovarian cancer about sexual issues. Br J Cancer. 2003; 88(5): 666–671.
- Penson R, Wenzel L, Vergote I, et al. Quality of life considerations in gynecologic cancer. Int J Gynaecol Obstet. 2006; 95: S247–S257.
- Carmack Taylor CL, Basen-Engquist K, Shinn EH, et al. Predictors of sexual functioning in ovarian cancer patients. J Clin Oncol. 2004; 22(5): 881–889.
- Straś-Romanowska M, Oleszkowicz A, Frąckowiak T. Charakterystyka Kwestionariusza Poczucia Jakości Życia [Characteristics of the Quality of Life Questionnaire]. Instytut Psychologii UW (2004).
- Audette C, Waterman J. The sexual health of women after gynecologic malignancy. J Midwifery Womens Health. 2010; 55(4): 357–362.
- Zhou Y, Irwin ML, Ferrucci LM, et al. Health-related quality of life in ovarian cancer survivors: Results from the American Cancer Society's Study of Cancer Survivors - I. Gynecol Oncol. 2016; 141(3): 543–549.
- Oettingen, J. . Dysfunkcje seksualne—podejście oparte na teorii poznawczej. Seksuologia Polska. 2013; 11(2).
- Stead ML, Brown JM, Fallowfield L, et al. Lack of communication between healthcare professionals and women with ovarian cancer about sexual issues. Br J Cancer. 2003; 88(5): 666–671.
- Domenici L, Palaia I, Giorgini M, et al. Sexual Health and Quality of Life Assessment among Ovarian Cancer Patients during Chemotherapy. Oncology. 2016; 91(4): 205–210.
- Liavaag AH, Dørum A, Bjøro T, et al. A controlled study of sexual activity and functioning in epithelial ovarian cancer survivors. A therapeutic approach. Gynecol Oncol. 2008; 108(2): 348–354.
- Straś-Romanowska M., Oleszkowicz A., Frąckowiak T. Charakterystyka Kwestionariusza Poczucia Jakości Życia [Characteristics of the Quality of Life Questionnaire]. Instytut Psychologii UW. 2004.
- Anderson B, Craft I. Quality of life in progressive ovarian cancer. Gynecol Oncol. 1994; 55(3): 151–155.
- Bodurka DC, Sun CC. Sexual function after gynecologic cancer. Obstet Gynecol Clin North Am. 2006; 33(4): 621–630.
- de Walden-Gałuszko K, Majkowicz M. Jakość życia w chorobie nowotworowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1994.
- Whicker M, Black J, Altwerger G, et al. Management of sexuality, intimacy, and menopause symptoms in patients with ovarian cancer. Am J Obstet Gynecol. 2017; 217(4): 395–403.
- Brotto LA, Yule M, Breckon E. Psychological interventions for the sexual sequelae of cancer: a review of the literature. J Cancer Surviv. 2010; 4(4): 346–360.
