Tom 19 (2021): Continuous Publishing
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2021-10-21
Detranzycja — przyczyny i wpływ zjawiska na proces diagnostyczny dysforii płciowej (F64.0)
DOI: 10.5603/SP.2021.0008
Seksuologia Polska 2021;19.
Streszczenie
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zjawiska detranzycji rozumianej jako zaprzestanie terapii
prowadzonych w ramach tranzycji medycznej i/lub próba cofnięcia zmian, które zaszły w jej wyniku. Detranzycja
nie u każdej osoby przebiega tak samo; może oznaczać zaprzestanie terapii hormonalnej i przestawienie
się z powrotem na endogenne hormony i/lub chirurgiczne zabiegi przywracające poprzedni wygląd
(zgodny z pierwotnie nadaną płcią metrykalną). Zjawisko dotyczy społeczności osób transpłciowych i można
rozważać w kontekście znaczenia społeczno-kulturowego oraz medycznego.
Praca ma charakter teoretyczny, stanowi przegląd badań oraz swoistą próbę integracji dotychczasowej
wiedzy. Przedstawia definicję zjawiska detranzycji, dane dotyczące jej rozpowszechnienia, możliwe przyczyny
podjęcia decyzji o detranzycji, wnioski z badań osób transpłciowych. Autorzy proponują możliwe
sposoby wzbogacenia procesu diagnostycznego oraz psychoedukacyjnego osób w procesie tranzycji tak,
aby zminimalizować potencjalne szkody psychiczne i fizyczne.
Autorzy zakładają na podstawie dostępnej literatury, że na występowanie zjawiska znaczący wpływ mają:
błędnie prowadzony proces diagnostyczny; niezadowalające rezultaty zabiegów chirurgicznych; niedostateczne
konfrontowanie osób ubiegających się o rozpoczęcie procesu tranzycji z ich oczekiwaniami wobec
efektów zabiegów; nieuwzględnianie niebinarności w procesie diagnostycznym; niedostateczna opieka psychologiczna
po zakończeniu procesu tranzycji; brak wsparcia ze strony najbliższych; odrzucenie społeczne.
Słowa kluczowe: dysforia płciowatranzycjakorekta płcidetranzycja
Referencje
- Stewart C. Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender Americans at Risk: Problems and Solutions. 2. 2018: 247.
- Dora M, Grabski B, Dobroczyński B. Dysforia płciowa, niezgodność płciowa i nonkonformizm płciowy w adolescencji–zmiany i wyzwania diagnostyczne. Psychiatria Polska. 2021; 55(1): 23–37.
- Yarbrough E. Transgender Mental Health. American Psychiatric Pub. 2018.
- Pollock N. I Wanted to Take My Body Off: Detransitioned. The Atlantic (Documentary notes). 2018.
- Bancroft J. Seksualność człowieka. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011.
- Yoo A. Transition regret and detransition. In: Stewart C. ed. Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender Americans at Risk: Problems and Solutions. Volume 2. Praeger, Santa Barbara 2018: 181–191.
- Danker S, Narayan S, Bluebond-Langner R, et al. Abstract. Plastic and Reconstructive Surgery - Global Open. 2018; 6: 189.
- James S, Herman J, Rankin S, i wsp. The report of the 2015 US transgender survey. 2016.
- Boslaugh S. Transgender Health Issues. Greenwood Publishing Group Inc, Santa Barbara 2018.
- Dhejne C, Öberg K, Arver S, et al. An analysis of all applications for sex reassignment surgery in Sweden, 1960-2010: prevalence, incidence, and regrets. Arch Sex Behav. 2014; 43(8): 1535–1545.
- Borreli L. Transgender surgery: regret rates highest in male-to-female reassignment operations. Newsweek. 2017.
- Olsson SE, Möller A. Regret after sex reassignment surgery in a male-to-female transsexual: a long-term follow-up. Arch Sex Behav. 2006; 35(4): 501–506.
- Landén M, Wålinder J, Hambert G, et al. Factors predictive of regret in sex reassignment. Acta Psychiatr Scand. 1998; 97(4): 284–289.
- Lawrence AA. Factors associated with satisfaction or regret following male-to-female sex reassignment surgery. Arch Sex Behav. 2003; 32(4): 299–315.
- Pfafflin F. Regrets After Sex Reassignment Surgery. Journal of Psychology & Human Sexuality. 1993; 5(4): 69–85.
- Usher R. North American Lexicon of Transgender Terms. GLB Publishers, San Francisco 2006.
- Grabski B, Rachoń D, Czernikiewicz Wet al. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego dotyczące opieki nad zdrowiem dorosłych osób transpłciowych–stanowisko panelu ekspertów. https://docplayer.pl/203057820-Komunikacja-i-zrozumienie-pacjentow-lgbt.html.
- Wiepjes CM, Nota NM, de Blok CJM, et al. The Amsterdam Cohort of Gender Dysphoria Study (1972-2015): Trends in Prevalence, Treatment, and Regrets. J Sex Med. 2018; 15(4): 582–590.