Osteoporoza związana z ciążą i laktacją
Abstract
Osteoporoza związana z ciążą i laktacją (PLO, pregnancy and lactation-associated osteoporosis) to rzadko występująca forma osteoporozy premenopauzalnej o zwykle ciężkim przebiegu, niejednoznacznej przyczynie i nieustalonym sposobie leczenia. Manifestuje się jako silny ból kręgosłupa, zaburzenia jego statyki i zmniejszenie wzrostu pod koniec ciąży lub w okresie laktacji, co wynika z niskoenergetycznych złamań trzonów kręgów. Zaprzestanie laktacji i wdrożenie farmakoterapii
(witamina D, teryparatyd, bisfosfoniany) skutkuje zwykle ustąpieniem bólu i znaczną poprawą gęstości mineralnej kości. W dalszym przebiegu choroby, kolejne złamania pojawiają się jednak u ponad 20% kobiet. W pracy przedstawiono trudności w diagnostyce i leczeniu osteoporozy powikłanej wieloogniskowymi złamaniami trzonów kręgów piersiowych i lędźwiowych u kobiety z PLO i z przebytą gruźlicą. Leczenie za pomocą teryparatydu i denosumabu przyniosło poprawę, ale nie spowodowało remisji choroby.
Forum Reumatol. 2019, tom 5, nr 2: 97–104
Keywords: osteoporoza związana z ciążą i laktacjądenosumabteryparatydgruźlica
References
- Laroche M, Talibart M, Cormier C, et al. Pregnancy-related fractures: a retrospective study of a French cohort of 52 patients and review of the literature. Osteoporos Int. 2017; 28(11): 3135–3142.
- Smith R , Athanasou N , Ostlere S Pregnancy associated osteoporosis QJM. 1995; 88: 865–878.
- O'Sullivan SM, Grey AB, Singh R, et al. Bisphosphonates in pregnancy and lactation-associated osteoporosis. Osteoporos Int. 2006; 17(7): 1008–1012.
- Kyvernitakis I, Reuter TC, Hellmeyer L, et al. Subsequent fracture risk of women with pregnancy and lactation-associated osteoporosis after a median of 6 years of follow-up. Osteoporos Int. 2018; 29(1): 135–142.
- Dunne F, Walters B, Marshall T, et al. Pregnancy associated osteoporosis. Clin Endocrinol (Oxf). 1993; 39(4): 487–490.
- Namki H, Jo Eu, Su Ji, et al. Changes in bone mineral density and bone turnover markers during treatment with teriparatide in pregnancy and lactation associated osteoporosis, Clinical Endocrinology. 2018; 88(5): 652–658.
- Phillips AJ, Ostlere SJ, Smith R. Pregnancy-associated osteoporosis: does the skeleton recover? Osteoporos Int. 2000; 11(5): 449–454.
- Li LJ, Zhang J, Gao P, et al. Clinical characteristics and bisphosphonates treatment of rare pregnancy- and lactation-associated osteoporosis. Clin Rheumatol. 2018; 37(11): 3141–3150.
- Kovacs CS. Maternal Mineral and Bone Metabolism During Pregnancy, Lactation, and Post-Weaning Recovery. Physiol Rev. 2016; 96(2): 449–547.
- Kovacs CS. Calcium and bone metabolism disorders during pregnancy and lactation. Endocrinol Metab Clin North Am. 2011; 40(4): 795–826.
- Murphy S, Khaw KT, May H, et al. Parity and bone mineral density in middle-aged women. Osteoporos Int. 1994; 4(3): 162–166.
- Ijuin A, Yoshikata H, Asano R, et al. Teriparatide and denosumab treatment for pregnancy and lactation-associated osteoporosis with multiple vertebral fractures: A case study. Taiwan J Obstet Gynecol. 2017; 56(6): 863–866.
- Currie S, Galea-Soler S, Barron D, et al. MRI characteristics of tuberculous spondylitis. Clin Radiol. 2011; 66(8): 778–787.
- Pandit HG, Sonsale PD, Shikare SS, et al. Bone scintigraphy in tuberculous spondylodiscitis. Eur Spine J. 1999; 8(3): 205–209.
- Löfman O, Larsson L, Toss G. Bone mineral density in diagnosis of osteoporosis: reference population, definition of peak bone mass, and measured site determine prevalence. J Clin Densitom. 2000; 3(2): 177–186.
- Ristolainen L, Kettunen JA, Heliövaara M, et al. Untreated Scheuermann's disease: a 37-year follow-up study. Eur Spine J. 2012; 21(5): 819–824.
- Li LJ, Zhang J, Gao P, et al. Clinical characteristics and bisphosphonates treatment of rare pregnancy- and lactation-associated osteoporosis. Clin Rheumatol. 2018; 37(11): 3141–3150.
- Grizzo FM, da Silva Martins J, Pinheiro MM, et al. Pregnancy and Lactation-Associated Osteoporosis: Bone Histomorphometric Analysis and Response to Treatment with Zoledronic Acid. Calcif Tissue Int. 2015; 97(4): 421–425.
- Nakamura Y, Kamimura M, Ikegami S, et al. A case series of pregnancy- and lactation-associated osteoporosis and a review of the literature. Ther Clin Risk Manag. 2015; 11: 1361–1365.
- Hong N, Kim JoE, Lee SuJ, et al. Changes in bone mineral density and bone turnover markers during treatment with teriparatide in pregnancy- and lactation-associated osteoporosis. Clin Endocrinol (Oxf). 2018; 88(5): 652–658.
- Winarno AS, Kyvernitakis I, Hadji P. Successful treatment of 1-34 parathyroid hormone (PTH) after failure of bisphosphonate therapy in a complex case of pregnancy associated osteoporosis and multiple fractures. Z Geburtshilfe Neonatol. 2014; 218(4): 171–173.
- Choe EY, Song JeE, Park KH, et al. Effect of teriparatide on pregnancy and lactation-associated osteoporosis with multiple vertebral fractures. J Bone Miner Metab. 2012; 30(5): 596–601.
- Hellmeyer L, Boekhoff J, Hadji P. Treatment with teriparatide in a patient with pregnancy-associated osteoporosis. Gynecol Endocrinol. 2010; 26(10): 725–728.
