open access
Leki biologiczne w chorobach reumatycznych w Polsce — jak zwiększyć dostęp pacjentów do terapii
- HealthCare System Navigator, Warszawa
- Klinika Reumatologii, Chorób Wewnętrznych i Geriatrii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
- Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
- Katedra Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Ortopedyczno-Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi w Poznaniu
open access
Abstract
Leki biologiczne zrewolucjonizowały terapię chorób zapalnych i onkologicznych w ciągu ostatnich 15 lat. Duża skuteczność tych leków wiąże się także z dużymi kosztami dla systemu ochrony zdrowia. Z tego powodu dostęp do wielu terapii nie jest powszechny i zależy od sytuacji budżetowej państwa, jak również od prowadzonej przez niego polityki lekowej. Dostępność leczenia biologicznego w zapalnych chorobach reumatycznych w Polsce jest nadal bardzo mocno ograniczona na skutek zawężających kryteriów włączenia w programach lekowych oraz puli środków publicznych przeznaczanych przez płatnika na ich realizacje. Różne szacunki i badania pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów z ostatnich lat wskazują, że leki biologiczne stosowało 1,3–2,94%, w tym część w ramach badań klinicznych. Konkurencja leków biopodobnych powinna prowadzić do zwiększenia dostępności leczenia biologicznego dla większej liczby chorych z powodu sukcesywnego obniżania kosztów terapii. Potencjał wejścia na Polski rynek biologicznych leków biopodobnych w obszarze reumatologii nie został dotychczas w pełni wykorzystany, a przyczyn tego faktu może być wiele. Najistotniejsze, to brak aktywnej polityki lekowej państwa wobec leków biopodobnych, w tym brak szerokiego porozumienia dotyczącego wykorzystania oszczędności uzyskiwanych dzięki ich wprowadzeniu, niewystarczające działania edukacyjno-informacyjne skierowane do pacjentów i lekarzy, dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa leków biopodobnych i referencyjnych, ale także istotnych korzyści dla systemu ochrony zdrowia i pacjentów, wynikających z dostępności leków biopodobnych. Ważne znaczenie ma również brak spójnej polityki zamiennictwa leków biopodobnych w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz niespójna polityka informacyjna producentów leków referencyjnych i biopodobnych.
Forum Reumatol. 2018, tom 4, nr 2: 118–125
Abstract
Leki biologiczne zrewolucjonizowały terapię chorób zapalnych i onkologicznych w ciągu ostatnich 15 lat. Duża skuteczność tych leków wiąże się także z dużymi kosztami dla systemu ochrony zdrowia. Z tego powodu dostęp do wielu terapii nie jest powszechny i zależy od sytuacji budżetowej państwa, jak również od prowadzonej przez niego polityki lekowej. Dostępność leczenia biologicznego w zapalnych chorobach reumatycznych w Polsce jest nadal bardzo mocno ograniczona na skutek zawężających kryteriów włączenia w programach lekowych oraz puli środków publicznych przeznaczanych przez płatnika na ich realizacje. Różne szacunki i badania pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów z ostatnich lat wskazują, że leki biologiczne stosowało 1,3–2,94%, w tym część w ramach badań klinicznych. Konkurencja leków biopodobnych powinna prowadzić do zwiększenia dostępności leczenia biologicznego dla większej liczby chorych z powodu sukcesywnego obniżania kosztów terapii. Potencjał wejścia na Polski rynek biologicznych leków biopodobnych w obszarze reumatologii nie został dotychczas w pełni wykorzystany, a przyczyn tego faktu może być wiele. Najistotniejsze, to brak aktywnej polityki lekowej państwa wobec leków biopodobnych, w tym brak szerokiego porozumienia dotyczącego wykorzystania oszczędności uzyskiwanych dzięki ich wprowadzeniu, niewystarczające działania edukacyjno-informacyjne skierowane do pacjentów i lekarzy, dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa leków biopodobnych i referencyjnych, ale także istotnych korzyści dla systemu ochrony zdrowia i pacjentów, wynikających z dostępności leków biopodobnych. Ważne znaczenie ma również brak spójnej polityki zamiennictwa leków biopodobnych w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz niespójna polityka informacyjna producentów leków referencyjnych i biopodobnych.
Forum Reumatol. 2018, tom 4, nr 2: 118–125
Keywords
choroby reumatyczne; leki biologiczne; leki biopodobne; dostęp do leczenia
Title
Leki biologiczne w chorobach reumatycznych w Polsce — jak zwiększyć dostęp pacjentów do terapii
Journal
Issue
Article type
Review paper
Pages
118-125
Published online
2018-06-20
Page views
2989
Article views/downloads
1563
Bibliographic record
Forum Reumatol 2018;4(2):118-125.
Keywords
choroby reumatyczne
leki biologiczne
leki biopodobne
dostęp do leczenia
Authors
Marcin Stajszczyk
Izabela Obarska
Marek Brzosko
Eugeniusz Józef Kucharz
Włodzimierz Samborski
- Aitken M. Delivering on the Potential of Biosimilar Medicines. The Role of Functioning Competitive Markets. IMS Institute Biosimilar Report, march 2016: march.
- Aitken M, Kluszczyński T, Bury O. Potencjał leków biopodobnych dla systemów ochrony zdrowia. Raport QuintilesIMS Institute, listopad 2016.
- Kanters TA, Stevanovic J, Huys I, et al. Adoption of Biosimilar Infliximab for Rheumatoid Arthritis, Ankylosing Spondylitis, and Inflammatory Bowel Diseases in the EU5: A Budget Impact Analysis Using a Delphi Panel. Front Pharmacol. 2017; 8: 322.
- Declerck P, Simoens S. A European perspective on the market accessibility of biosimilars. Biosimilars. 2012: 33.
- Kucharz EJ, Stajszczyk M, Batko B. Biopodobne leki biologiczne w reumatologii. Forum Reumatol. . 2017; 3(4): 191–204.
- Świerkot J, Batko B, Wiland P, et al. Methotrexate treatment for rheumatoid arthritis in Poland: Retrospective analysis of patients in routine clinical practice. Reumatologia. 2018; 56(1): 3–9.
- Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 25 października 2013 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na dzień 1 listopada 2013 r. http://www mz gov pl/wp-content/uploads/2014/01/obwieszczenie.
- Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 26 kwietnia 2018 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 maja 2018 . https://www.gov.pl/zdrowie/obwieszczenie-ministra-zdrowia-z-dnia-26-kwietnia-2018-r-w-sprawie-wykazu-refundowanych-lekow-srodkow-spozywczych-specjalnego-przeznaczenia-zywieniowego-oraz-wyrobow-medycznych-na-1-maja-2018.
- Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 25 kwietnia 2016 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na dzień 1 maja 2016 r. http://www.bip.mz.gov.pl/wp-content/uploads/sites/2/2016/04/zalacznik-do-obwieszczenia-2.pdf.
- Informacje o wielkości kwoty refundacji i liczbie zrefundowanych opakowań jednostkowych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz jednostkowych wyrobów medycznych wraz z podaniem kodu identyfikacyjnego EAN lub innego kodu odpowiadającego kodowi EAN. . http://www.nfz.gov.pl/.
- Moorkens E, Vulto AG, Huys I, et al. Policies for biosimilar uptake in Europe: An overview. PLoS One. 2017; 12(12): e0190147.
- Dörner T, Strand V, Cornes P, et al. The changing landscape of biosimilars in rheumatology. Ann Rheum Dis. 2016; 75(6): 974–982.
- Aladul MI, Fitzpatrick RW, Chapman SR. Impact of Infliximab and Etanercept Biosimilars on Biological Disease-Modifying Antirheumatic Drugs Utilisation and NHS Budget in the UK. BioDrugs. 2017; 31(6): 533–544.
- Stajszczyk M. Leczenie biologiczne w chorobach reumatycznych w Polsce. Raport Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego z 2013 roku. http://www.reumatologia.ptr.net.pl/?raport-leczenie-biologiczne-w-chorobach-reumatycznych-2013,123.
- Stajszczyk M, Świerkot J, Batko B, et al. Biologic therapy for rheumatoid arthritis treatment in Poland: retrospective analysis of patients in routine clinical practice. J.Clin.Rheumatol. . 2016; 22(3): 123–124 (abstract).
- Batko B, Stajszczyk M, Świerkot J, et al. Prevalence and clinical characteristics of rheumatoid arthritis in Poland: a nationwide study. Archives of Medical Science. 2017.
- Protokoły Zespołu Koordynacyjnego ds Leczenia Biologicznego w Chorobach Reumatycznych. http://nfz.gov.pl/dla-swiadczeniodawcy/zespoly-koordynujace/reumatologia-protokoly-z-posiedzen,9.html.
- Lyles A. Biosimilars: patient and physician acceptability is the fifth hurdle to market competition. Generics and Biosimilars Initiative Journal. 2015; 4(1): 6–7.
- Smith D, Leane S. Yoshimoto, M. Acceptance of Biosimilars Across Physician Specialties. BioTrends Research Group. 2015.
- Simoens S, Jacobs I, Popovian R, et al. Assessing the Value of Biosimilars: A Review of the Role of Budget Impact Analysis. Pharmacoeconomics. 2017; 35(10): 1047–1062.
- Cohen H, Beydoun D, Chien D, et al. Awareness, Knowledge, and Perceptions of Biosimilars Among Specialty Physicians. Adv Ther. 2017; 33(12): 2160–2172.
- European Medicines Agency: Information guide for healthcare professionals Biosimilars in the EU Prepared jointly by the European Medicines Agency and the European Commission. . http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Leaflet/2017/05/WC500226648.pdf.
- Kurki P, van Aerts L, Wolff-Holz E, et al. Interchangeability of Biosimilars: A European Perspective. BioDrugs. 2017; 31(2): 83–91.
- Rads. RADS anbefaling vedrørende brug af biosimilært infliximab. 2015 Mar. http://www.regioner.dk/~/media/Mediebibliotek_2011/SUNDHED/Medicin/R%C3%A5det%20for%20Anvendelse%20af%20Dyr%20Sygehusmedicin/Notat%20om%20biosimil%C3%A6re%20l%C3%A6gemidler%20maj%202015%20-%20193929.ashx.
- HPRA. Guide to Biosimilars for Healthcare Professionals and Patients. 2015 Dec 4. http://www.hpra.ie/docs/default-source/publications-forms/guidance-ocuments/guide-to-biosimilars-for-healthcare-professionals-and-patients-v1.pdf?sfvrsn=6.
- Inotai A, Csanadi M, Petrova G, et al. Patient Access, Unmet Medical Need, Expected Benefits, and Concerns Related to the Utilisation of Biosimilars in Eastern European Countries: A Survey of Experts. Biomed Res Int. 2018; 2018(Article ID 9597362): 9 pages.
- Convention 2016 Nouvelle ROSP: l'Assurance Maladie; 2017. . http://convention2016.ameli.fr/valoriser-lactivite/nouvelle-rosp/.
- Toekomstpact voor de patieÈnt met de farmaceutische industrie (Pact of the future for the patient with the pharmaceutical industry) 2015. . http://www.deblock.belgium.be/sites/default/files/articles/20150727%20toekomstpact.pdf..
- Stajszczyk M, Kucharz EJ, Batko B. Sekukinumab w leczeniu pacjentów z osiową spondyloatropatią - stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego. Forum Reumatol. . 2017; 3(2): 110–118.
- Kucharz EJ, Stajszczyk M, Batko B. Zastosowanie sekukinumabu w leczeniu chorych na łuszczycowe zapalenie stawów - stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego i Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Forum Reumatol. . 2017; 3(2): 119–125.
- Kucharz EJ, Stajszczyk M, Kotulska A. pplication of tofacitinib in management of patients with rheumatoid arthritis. Reumatologia. 2018; 56 in press.