Przeszczepianie nerek u osób w podeszłym wieku

Abstract

Starzenie się populacji oraz wydłużenie życia sprawiają, że coraz większa liczba pacjentów w podeszłym wieku rozpoczyna leczenie dializami i jest kwalifikowana do przeszczepienia nerki. W doświadczonych ośrodkach transplantacyjnych przeżywalność starszych biorców jest dobra, a przeżywalność nerek porównywalna z osiąganą u młodszych biorców. Długość oraz jakość życia są lepsze, a koszty leczenia nerkozastępczego niższe po transplantacji niż w porównywalnej grupie pacjentów pozostających na dializie (hemodializa lub dializa otrzewnowa). Zasadniczą przyczyną utraty nerki u starszych biorców jest śmierć pacjenta z funkcjonującą nerką (50%). Pod względem częstości zgony te są spowodowane chorobami układu sercowo-naczyniowego, infekcjami (głównie w okresie pierwszego roku) i nowotworami, których częstość wzrasta wraz z upływem czasu od transplantacji. Dlatego przed zakwalifikowaniem pacjenta do przeszczepienia nerki obowiązuje wnikliwa diagnostyka układu sercowo-naczyniowego (choroba naczyń wieńcowych, choroby naczyń obwodowych), ocena ryzyka infekcji oraz rozwoju nowotworu. Optymalny protokół immunosupresyjny u starszych biorców nie jest do końca ustalony, ale powinien on uwzględniać takie czynniki, jak: większe ryzyko rozwoju przewlekłej nefropatii nerki przeszczepionej w porównaniu z biorcami młodszymi, większe ryzyko infekcji, zmienioną farmakokinetykę i farmakodynamikę leków oraz wynikające z tego częste występowanie objawów niepożądanych. Długoterminowa opieka medyczna powinna dotyczyć nie tylko problemów związanych z transplantacją (funkcja nerki, immunosupresja). Konieczne jest identyfikowanie i leczenie modyfikowalnych czynników ryzyka potransplantacyjnej choroby sercowo- naczyniowej, monitorowanie pod kątem rozwoju nowotworu, chorób przewodu pokarmowego, chorób układu kostno stawowego oraz infekcji. Dostęp do wielodyscyplinarnego zespołu specjalistów oraz opieka wykwalifikowanego zespołu pielęgniarskiego umożliwiają uzyskanie odpowiedniej jakości życia chorych, a z punktu widzenia systemu opieki zdrowotnej dobrych wyników leczenia.