Diagnostyka i leczenie wtórnej nadczynności przytarczyc

Abstract

Wtórna nadczynność przytarczyc stanowi jedno z kluczowych zaburzeń endokrynnych towarzyszących przewlekłej chorobie nerek od jej wczesnych etapów aż do okresu przewlekłej dializoterapii, a nawet, w wielu przypadkach, po przeszczepieniu nerki. Nadmierne wydzielanie parathormonu, uważanego za toksynę mocznicową, jest przyczyną rozwoju chorób kości, zaburzeń mineralnych, zwapnień w naczyniach i w sercu oraz nadciśnienia tętniczego. Wszystko to przyczynia się do wzrostu ryzyka sercowo-naczyniowego i w konsekwencji prowadzi do zwiększenia śmiertelności chorych. Leczenie wtórnej nadczynności przytarczyc i zapobieganie jej postępowi oparte jest na złożonej strategii ukierunkowanej nie tylko bezpośrednio na zmniejszenie wydzielania parathormonu przez komórki przytarczyc, ale też na korekcję zaburzeń w zakresie kalcemii, fosfatemii i uzupełnianie niedoboru aktywnej witaminy D. Przełomem w leczeniu wtórnej nadczynności przytarczyc było wprowadzenie przed kilku laty chlorowodorku cynakalcetu, który jest pierwszym dostępnym komercyjnie lekiem z grupy kalcymimetyków, preparatów działających agonistycznie na receptor wapniowy na komórkach przytarczyc. Leczenie cynakalcetem powoduje istotny spadek wydzielania parathormonu i pośrednio przyczynia się także do zmniejszenia stężenia wapnia i fosforu w surowicy. Wprowadzenie cynakalcetu znacznie zmniejszyło konieczność usuwania przytarczyc metodą zabiegową, chociaż dla utrzymania efektu klinicznego lek ten musi być podawany przez całe życie chorego.