Tom 20, Nr 1 (2023)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2023-03-29
Pobierz cytowanie

Fakty i mity na temat leków psychotropowych — wiedza studentów kierunków medycznych na temat leków psychotropowych

Małgorzata Witek1, Anna Mosiołek12
·
Psychiatria 2023;20(1):12-21.
Afiliacje
  1. Klinika Psychiatryczna, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa, Polska
  2. Mazowieckie Specjalistyczne Centrum Zdrowia im. Prof. Jana Mazurkiewicza, Pruszków, Polska

dostęp płatny

Tom 20, Nr 1 (2023)
Prace oryginalne
Opublikowany online: 2023-03-29

Streszczenie

Wstęp: Występujące zjawisko pojawiania się w mediach nieprawdziwych lub zafałszowanych informacji na temat leków psychotropowych oraz ich przyjmowania może nieść za sobą wiele negatywnych konsekwencji. Celem badania była ocena wiedzy na temat działania i stosowania leków psychotropowych oraz zależności pomiędzy poziomem wiedzy a rekomendacją leczenia. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 215 osób (33 M; 182 K) w wieku 18–48 lat. Zastosowanym narzędziem badawczym była autorska ankieta internetowa składająca się z 17 pytań i metryki zawierającej 5 zagadnień. W ankiecie zastosowano pytania jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Analizy statystyczne wykonano przy użyciu oprogramowania IBM SPSS Statistics w wersji 25. Za jego pomocą wykonano analizę podstawowych statystyk opisowych, testy Shapiro–Wilka, analizy korelacyjne r-Pearsona, rho Spearmana, testy t-Studenta dla prób niezależnych oraz jednoczynnikowe analizy wariancji. Za poziom istotności w niniejszej pracy przyjęto α = 0,05. Wyniki: Większość badanych (69,8%) poradziłaby osobie z zaburzeniami psychicznymi zgodzenie się na stosowanie leków psychotropowych. Przeciwnych lekom było 5,1% respondentów, natomiast 25,1% nie miało zdania na ten temat. Ankietowane osoby deklarowały, że nie odczuwają strachu przed osobami przyjmującymi leki psychotropowe —brak strachu i bardzo niskie natężenie strachu deklarowało odpowiednio 47,9% i 31,6% ankietowanych. Większy poziom wiedzy z zakresu psychofarmakoterapii przekłada się na mniejszy poziom strachu przed osobami przyjmującymi leki psychotropowe. Niepokojącą sytuacją jest wskazanie przez aż 17,2% badanych odpowiedzi świadczącej o tym, że jedyną różnicą, jaką dostrzegają pomiędzy narkotykiem a lekiem psychotropowym, jest legalność lub jej brak. Wskazuje to na zbyt niską skuteczność prowadzonych działań edukacyjnych w tym zakresie oraz podatność na mity, jakie można znaleźć w różnego rodzaju kanałach informacyjnych. Wnioski: Większość osób nie podziela fałszywych opinii przekazywanych na temat farmakoterapii. Mimo to pewien procent badanych przejawia skłonność do powielania krzywdzących opinii na temat stosowania tego typu terapii. Istnieją związki pomiędzy stanem wiedzy a tym, czy dana osoba lub ktoś z jej otoczenia korzystał z leków psychotropowych. Wskazano także zależność pomiędzy odpowiedzią na pytania subiektywne a obiektywnym poziomem wiedzy.

Streszczenie

Wstęp: Występujące zjawisko pojawiania się w mediach nieprawdziwych lub zafałszowanych informacji na temat leków psychotropowych oraz ich przyjmowania może nieść za sobą wiele negatywnych konsekwencji. Celem badania była ocena wiedzy na temat działania i stosowania leków psychotropowych oraz zależności pomiędzy poziomem wiedzy a rekomendacją leczenia. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 215 osób (33 M; 182 K) w wieku 18–48 lat. Zastosowanym narzędziem badawczym była autorska ankieta internetowa składająca się z 17 pytań i metryki zawierającej 5 zagadnień. W ankiecie zastosowano pytania jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Analizy statystyczne wykonano przy użyciu oprogramowania IBM SPSS Statistics w wersji 25. Za jego pomocą wykonano analizę podstawowych statystyk opisowych, testy Shapiro–Wilka, analizy korelacyjne r-Pearsona, rho Spearmana, testy t-Studenta dla prób niezależnych oraz jednoczynnikowe analizy wariancji. Za poziom istotności w niniejszej pracy przyjęto α = 0,05. Wyniki: Większość badanych (69,8%) poradziłaby osobie z zaburzeniami psychicznymi zgodzenie się na stosowanie leków psychotropowych. Przeciwnych lekom było 5,1% respondentów, natomiast 25,1% nie miało zdania na ten temat. Ankietowane osoby deklarowały, że nie odczuwają strachu przed osobami przyjmującymi leki psychotropowe —brak strachu i bardzo niskie natężenie strachu deklarowało odpowiednio 47,9% i 31,6% ankietowanych. Większy poziom wiedzy z zakresu psychofarmakoterapii przekłada się na mniejszy poziom strachu przed osobami przyjmującymi leki psychotropowe. Niepokojącą sytuacją jest wskazanie przez aż 17,2% badanych odpowiedzi świadczącej o tym, że jedyną różnicą, jaką dostrzegają pomiędzy narkotykiem a lekiem psychotropowym, jest legalność lub jej brak. Wskazuje to na zbyt niską skuteczność prowadzonych działań edukacyjnych w tym zakresie oraz podatność na mity, jakie można znaleźć w różnego rodzaju kanałach informacyjnych. Wnioski: Większość osób nie podziela fałszywych opinii przekazywanych na temat farmakoterapii. Mimo to pewien procent badanych przejawia skłonność do powielania krzywdzących opinii na temat stosowania tego typu terapii. Istnieją związki pomiędzy stanem wiedzy a tym, czy dana osoba lub ktoś z jej otoczenia korzystał z leków psychotropowych. Wskazano także zależność pomiędzy odpowiedzią na pytania subiektywne a obiektywnym poziomem wiedzy.
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

leki psychotropowe, wiedza o lekach, mity o lekach psychotropowych

Informacje o artykule
Tytuł

Fakty i mity na temat leków psychotropowych — wiedza studentów kierunków medycznych na temat leków psychotropowych

Czasopismo

Psychiatria

Numer

Tom 20, Nr 1 (2023)

Typ artykułu

Praca badawcza (oryginalna)

Strony

12-21

Opublikowany online

2023-03-29

Wyświetlenia strony

383

Wyświetlenia/pobrania artykułu

59

DOI

10.5603/PSYCH.a2023.0006

Rekord bibliograficzny

Psychiatria 2023;20(1):12-21.

Słowa kluczowe

leki psychotropowe
wiedza o lekach
mity o lekach psychotropowych

Autorzy

Małgorzata Witek
Anna Mosiołek

Referencje (31)
  1. Krupa D, Czech M, Pinkas J, et al. Impact of COVID-19 pandemic on the use of antidepressant and antianxiety pharmaceuticals as well as sick leave in poland. Int J Environ Res Public Health. 2022; 19(4).
  2. Kompleksowe badanie stanu zdrowia psychicznego społeczeństwa i jego uwarunkowań (EZOP II). Wyniki badania. https://ezop.edu.pl/wyniki-badania (25.03.2023).
  3. Schulz P, Steimer T. Psychotropic medication, psychiatric disorders, and higher brain functions. Dialogues Clin Neurosci. 2000; 2(3): 177–182.
  4. Frank RG, Conti RM, Goldman HH. Mental health policy and psychotropic drugs. Milbank Q. 2005; 83(2): 271–298.
  5. Zohar J, Nutt DJ, Kupfer DJ, et al. A proposal for an updated neuropsychopharmacological nomenclature. Eur Neuropsychopharmacol. 2014; 24(7): 1005–1014.
  6. Möller HJ, Schmitt A, Falkai P. Neuroscience-based nomenclature (jNbN) to replace traditional terminology of psychotropic medications. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci. 2016; 266(5): 385–386.
  7. Sathyanarayana Rao TS, Andrade C. Classification of psychotropic drugs: Problems, solutions, and more problems. Indian J Psychiatry. 2016; 58(2): 111–113.
  8. Worley L. Neuroscience-based nomenclature (NbN). Lancet Psychiatry. 2017; 4(4): 272–273.
  9. Caraci F, Enna SJ, Zohar J, et al. A new nomenclature for classifying psychotropic drugs. Br J Clin Pharmacol. 2017; 83(8): 1614–1616.
  10. Ghaemi SN. A new drug nomenclature for psychiatry — prospects and hazards. Br J Clin Pharmacol. 2017; 83(8): 1617–1618.
  11. Moncrieff J, Cohen D. How do psychiatric drugs work? BMJ. 2009; 338: b1963.
  12. Moncrieff J, Cohen D. Rethinking models of psychotropic drug action. Psychother Psychosom. 2005; 74(3): 145–153.
  13. Hyman SE. Psychiatric drug development: diagnosing a crisis. Cerebrum. 2013; 5.
  14. Hyman SE. New insights into how antipsychotic drugs might work. Harv Rev Psychiatry. 1993; 1(1): 68–69.
  15. Mizrahi R, Bagby RM, Zipursky RB, et al. How antipsychotics work: the patients' perspective. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2005; 29(5): 859–864.
  16. Campbell HM, Raisch DW, Mike R, et al. impact of a clinical trials information. IRB. 2008; 30(1): 6–14.
  17. Korzeniowska K, Balcer N, Jabłecka A. Monitoring drug side effects by reducing health risks. Probl Hig Epidemiol. 2009; 90(2): 223.
  18. Simoons M, Ruhé HG, van Roon EN, et al. Design and methods of the 'monitoring outcomes of psychiatric pharmacotherapy' (MOPHAR) monitoring program — a study protocol. BMC Health Serv Res. 2019; 19(1): 125.
  19. Mitchell P. Therapeutic drug monitoring of psychotropic medications. Br J Clin Pharmacol. 2008; 52(S1): 45–54.
  20. Mago R. Adverse effects of psychotropic medications: a call to action. Psychiatr Clin North Am. 2016; 39(3): 361–373.
  21. Grunze A, Mago R, Grunze H. Nebenwirkungen von psychopharmaka: tipps für die Praxis. DMW - Deutsche Medizinische Wochenschrift. 2017; 142(22): 1690–1700.
  22. Tueth MJ. Emergencies caused by side effects of psychiatric medications. Am J Emerg Med. 1994; 12(2): 212–216.
  23. Arkar H, Eker D. Influence of a 3-week psychiatric training programme on attitudes toward mental illness in medical students. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 1997; 32(3): 171–176.
  24. Shen Y, Dong H, Fan X, et al. What can the medical education do for eliminating stigma and discrimination associated with mental illness among future doctors? effect of clerkship training on chinese students' attitudes. Int J Psychiatry Med. 2014; 47(3): 241–254.
  25. Fife SA, Ketzenberger KE, Olson JN. Attitudes toward psychotropic medications. Psychol Rep. 2012; 110(2): 475–476.
  26. Heskestad S, Kalhovde AM, Jakobsen ES, et al. Drug-free psychiatric treatment — what do the patients think? Tidsskr Nor Laegeforen. 2019; 139(14).
  27. Shahin SH, Daly EB. Knowledge, attitudes and beliefs about psychotropic medication among Saudi hospitalized psychiatric patients. Int J Nurs Stud. 1999; 36(1): 51–55.
  28. Omyła-Rudzka M. Stosunek do Osób Chorych Psychicznie. CBOS; Warsaw, Poland. 2012. https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_147_12.PDF%20 (21.01.2023).
  29. Benkert O, Graf-Morgenstern M, Hillert A, et al. Public opinion on psychotropic drugs: an analysis of the factors influencing acceptance or rejection. J Nerv Ment Dis. 1997; 185(3): 151–158.
  30. Hillert A, Sandmann J, Ehmig SC, et al. Psychopharmaceutical drugs in the mass media. Results of a systematic analysis of text contents and images. Nervenarzt. 1995; 66(11): 835–44.
  31. Chikaodiri AN. Attitude of health workers to the care of psychiatric patients. Ann Gen Psychiatry. 2009; 8: 19.

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp z o.o., ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl