Tom 20, Nr 1 (2023)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2023-03-08
Pobierz cytowanie

Behawioralne systemy aktywacji i hamowania (BIS/BAS) oraz trauma dziecięca jako predyktory nasilenia zaburzeń odżywiania

Karolina Kulmińska1, Tytus Koweszko2
·
Psychiatria 2023;20(1):1-11.
Afiliacje
  1. Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa, Polska
  2. Zakład Psychiatrii Środowiskowej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa, Polska

dostęp płatny

Tom 20, Nr 1 (2023)
Prace oryginalne
Opublikowany online: 2023-03-08

Streszczenie

Wstęp: Traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa mogą nieść za sobą potencjalnie negatywne, długoterminowe konsekwencje w życiu dorosłym zarówno dla zdrowa fizycznego, jak i psychicznego. Badania wskazują na znaczenie traumy psychicznej w patogenezie późniejszych zaburzeń odżywiania. Za istotny czynnik powstania zaburzeń jedzenia uznaje się również cechy osobowościowe i temperamentalne. Zgodnie z teorią temperamentu Graya, wrażliwość na nagrodę związana jest z aktywnością Behawioralnego Systemu Aktywacji, natomiast wrażliwość na karę odnosi się do Behawioralnego Systemu Hamowania.

Materiał i metody: Grupa badana składała się z 507 osób z populacji ogólnej, w tym 290 kobiet oraz 217 mężczyzn. Badanie zostało przeprowadzone w formie online za pomocą kwestionariusza ankiety obejmującego autorski kwestionariusz opisowy oraz trzy standaryzowane kwestionariusze: Test Postaw Wobec Jedzenia (EAT-26, Eating Attitudes Test), Kwestionariusz Traumy Wczesnodziecięcej (CTQ, Childhood Trauma Questionnaire) oraz Kwestionariusz IPIP BIS/BAS (International Personality Iteam Pool BIS/BAS).

Wyniki: Badanie wykazało dodatnie korelacje między zaburzeniami odżywiania a nadużyciem emocjonalnym i fizycznym oraz zaniedbaniem emocjonalnym. Wyniki sugerują, że nasilenie cech zaburzeń odżywiania koreluje pozytywnie z temperamentalną cechą lęku. Uzyskane dane wykazały istnienie ujemnej korelacji w obszarze zaburzeń odżywiania i idealizacji dzieciństwa. Przeprowadzone badanie wskazuje również na istnienie dodatniej korelacji pomiędzy poszukiwaniem doznań a wieloma obszarami traumy. Pomiędzy grupą osób wykazujących cechy zaburzeń odżywiania, a grupą osób bez tych cech, nie wykazano różnic w obszarze poszczególnych obszarów traumy oraz zbadanych wymiarów temperamentu.

Wnioski: Leczenie zaburzeń odżywiania powinno uwzględniać pracę nad traumatycznymi doświadczeniami z przeszłości. Większa predyspozycja do odczuwania lęku przez osoby z cechami zaburzeń odżywiania wskazuje na znaczenie technik służących redukcji lęku w procesie leczenia. Dodatkowo predyspozycje temperamentalne chorego powinny stanowić istotne implikacje dla terapii w tej grupie pacjentów.

Streszczenie

Wstęp: Traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa mogą nieść za sobą potencjalnie negatywne, długoterminowe konsekwencje w życiu dorosłym zarówno dla zdrowa fizycznego, jak i psychicznego. Badania wskazują na znaczenie traumy psychicznej w patogenezie późniejszych zaburzeń odżywiania. Za istotny czynnik powstania zaburzeń jedzenia uznaje się również cechy osobowościowe i temperamentalne. Zgodnie z teorią temperamentu Graya, wrażliwość na nagrodę związana jest z aktywnością Behawioralnego Systemu Aktywacji, natomiast wrażliwość na karę odnosi się do Behawioralnego Systemu Hamowania.

Materiał i metody: Grupa badana składała się z 507 osób z populacji ogólnej, w tym 290 kobiet oraz 217 mężczyzn. Badanie zostało przeprowadzone w formie online za pomocą kwestionariusza ankiety obejmującego autorski kwestionariusz opisowy oraz trzy standaryzowane kwestionariusze: Test Postaw Wobec Jedzenia (EAT-26, Eating Attitudes Test), Kwestionariusz Traumy Wczesnodziecięcej (CTQ, Childhood Trauma Questionnaire) oraz Kwestionariusz IPIP BIS/BAS (International Personality Iteam Pool BIS/BAS).

Wyniki: Badanie wykazało dodatnie korelacje między zaburzeniami odżywiania a nadużyciem emocjonalnym i fizycznym oraz zaniedbaniem emocjonalnym. Wyniki sugerują, że nasilenie cech zaburzeń odżywiania koreluje pozytywnie z temperamentalną cechą lęku. Uzyskane dane wykazały istnienie ujemnej korelacji w obszarze zaburzeń odżywiania i idealizacji dzieciństwa. Przeprowadzone badanie wskazuje również na istnienie dodatniej korelacji pomiędzy poszukiwaniem doznań a wieloma obszarami traumy. Pomiędzy grupą osób wykazujących cechy zaburzeń odżywiania, a grupą osób bez tych cech, nie wykazano różnic w obszarze poszczególnych obszarów traumy oraz zbadanych wymiarów temperamentu.

Wnioski: Leczenie zaburzeń odżywiania powinno uwzględniać pracę nad traumatycznymi doświadczeniami z przeszłości. Większa predyspozycja do odczuwania lęku przez osoby z cechami zaburzeń odżywiania wskazuje na znaczenie technik służących redukcji lęku w procesie leczenia. Dodatkowo predyspozycje temperamentalne chorego powinny stanowić istotne implikacje dla terapii w tej grupie pacjentów.

Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

zaburzenia odżywiania, trauma wczesnodziecięca, systemy behawioralne (BIS, BAS)

Informacje o artykule
Tytuł

Behawioralne systemy aktywacji i hamowania (BIS/BAS) oraz trauma dziecięca jako predyktory nasilenia zaburzeń odżywiania

Czasopismo

Psychiatria

Numer

Tom 20, Nr 1 (2023)

Typ artykułu

Praca badawcza (oryginalna)

Strony

1-11

Opublikowany online

2023-03-08

Wyświetlenia strony

1629

Wyświetlenia/pobrania artykułu

68

DOI

10.5603/PSYCH.a2023.0004

Rekord bibliograficzny

Psychiatria 2023;20(1):1-11.

Słowa kluczowe

zaburzenia odżywiania
trauma wczesnodziecięca
systemy behawioralne (BIS
BAS)

Autorzy

Karolina Kulmińska
Tytus Koweszko

Referencje (47)
  1. Oral R, Ramirez M, Coohey C, et al. Adverse childhood experiences and trauma informed care: the future of health care. Pediatr Res. 2016; 79(1-2): 227–233.
  2. Spates CR, Waller S, Samaraweera N, et al. Behavioral aspects of trauma in children and youth. Pediatr Clin North Am. 2003; 50(4): 901–918.
  3. Rodríguez-Quiroga A, MacDowell KS, Leza JC, et al. Childhood trauma determines different clinical and biological manifestations in patients with eating disorders. Eat Weight Disord. 2021; 26(3): 847–857.
  4. Vidaña AG, Forbush KT, Barnhart EL, et al. Impact of trauma in childhood and adulthood on eating-disorder symptoms. Eat Behav. 2020; 39: 101426.
  5. Groth T, Hilsenroth M, Boccio D, et al. Relationship between trauma history and eating disorders in adolescents. J Child Adolesc Trauma. 2020; 13(4): 443–453.
  6. Pignatelli AM, Wampers M, Loriedo C, et al. Childhood neglect in eating disorders: a systematic review and meta-analysis. J Trauma Dissociation. 2017; 18(1): 100–115.
  7. Jordan J, McIntosh VVW, Carter FA, et al. Anxiety and psychoactive substance use disorder comorbidity in anorexia nervosa or depression. Int J Eat Disord. 2003; 34(2): 211–219.
  8. Cassin SE, von Ranson KM. Personality and eating disorders: a decade in review. Clin Psychol Rev. 2005; 25(7): 895–916.
  9. Lilenfeld LRR, Wonderlich S, Riso LP, et al. Eating disorders and personality: a methodological and empirical review. Clin Psychol Rev. 2006; 26(3): 299–320.
  10. Neuser MP, Kühnel A, Svaldi J, et al. Beyond the average: The role of variable reward sensitivity in eating disorders. Physiol Behav. 2020; 223: 112971.
  11. Harrison A, O'Brien N, Lopez C, et al. Sensitivity to reward and punishment in eating disorders. Psychiatry Res. 2010; 177(1-2): 1–11.
  12. Gray JA. The psychophysiological basis of introversion-extraversion. Behav Res Ther. 1970; 8(3): 249–266.
  13. Huh HJ, Jeong BoR, Hwang JiH, et al. High behavioral inhibition system/behavioral activation system sensitivity, childhood emotional neglect and their interaction as possible related factors for adult attachment style in depression. Psychiatry Investig. 2020; 17(2): 122–129.
  14. Levita L, Bois C, Healey A, et al. The behavioural inhibition system, anxiety and hippocampal volume in a non-clinical population. Biol Mood Anxiety Disord. 2014; 4(1): 4.
  15. Carver CS. Negative affects deriving from the behavioral approach system. Emotion. 2004; 4(1): 3–22.
  16. Carver C, White T. Behavioral inhibition, behavioral activation, and affective responses to impending reward and punishment: The BIS/BAS Scales. Journal of Personality and Social Psychology. 1994; 67(2): 319–333.
  17. Strelau J. Psychologia. Podręcznik Akademicki. GWP, Gdańsk 2004: 683–718.
  18. Corr PJ. Anxiety and the behavioural inhibition system. In: Fajkowska M, Szymura B. ed. Anxiety: genesis-mechanisms-functions. Scholar Scientific Publisher, Warszawa 2009: 50–76.
  19. Loxton NJ, Dawe S. Alcohol abuse and dysfunctional eating in adolescent girls: the influence of individual differences in sensitivity to reward and punishment. Int J Eat Disord. 2001; 29(4): 455–462.
  20. Farmer RF, Nash HM, Field CE. Disordered eating behaviors and reward sensitivity. J Behav Ther Exp Psychiatry. 2001; 32(4): 211–219.
  21. Tchanturia K, Liao PC, Uher R, et al. An investigation of decision making in anorexia nervosa using the Iowa Gambling Task and skin conductance measurements. J Int Neuropsychol Soc. 2007; 13(4): 635–641.
  22. Cavedini P, Zorzi C, Bassi T, et al. Decision-making functioning as a predictor of treatment outcome in anorexia nervosa. Psychiatry Res. 2006; 145(2-3): 179–187.
  23. Claes L, Robinson M, Muehlenkamp J, et al. Differentiating bingeing/purging and restrictive eating disorder subtypes: The roles of temperament, effortful control, and cognitive control. Personality and Individual Differences. 2010; 48(2): 166–170.
  24. Pytlińska N., Biologiczne i psychospołeczne czynniki związane z przebiegiem anoreksji u dziewcząt., Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2010 Poznań, 2010.
  25. Orbitello B, Ciano R, Corsaro M, et al. The EAT-26 as screening instrument for clinical nutrition unit attenders. Int J Obes (Lond). 2006; 30(6): 977–981.
  26. Białokoz-Kalinowska I, Kierus K, Piotrowska-Jastrzębska J. Zaburzenia odżywiania u modzieży — wstępna diagnostyka w gabinecie lekarza podstawowej opieki medycznej., Pediatr Med Rodz. 2012; 8(4): 298–303.
  27. Garner DM, Olmsted MP, Bohr Y, et al. The eating attitudes test: psychometric features and clinical correlates. Psychol Med. 1982; 12(4): 871–878.
  28. Bernstein DP, Fink L, Handelsman L, et al. Initial reliability and validity of a new retrospective measure of child abuse and neglect. Am J Psychiatry. 1994; 151(8): 1132–1136.
  29. Tomasiewicz AK, Matusiak F, Treger B. Doświadczenie traumy a percepcja więzi. Porównanie grup młodzieży hospitalizowanej w psychiatrycznym oddziale stacjonarnym z młodzieżą nieleczoną. Psychoterapia. 2016; 177(2): 87–99.
  30. Jaworska-Andryszewska P, Abramowicz M, Kosmala A, et al. Childhood trauma in bipolar disorder. Neuropsychiatria i Neuropsychologia. 2016; 11(2): 39–46.
  31. Goldberg LR, Johnson JA, Eber HW, et al. The international personality item pool and the future of public-domain personality measures. J Res Pers. 2006; 40(1): 84–96.
  32. Strus W, Cieciuch J, Rowinski T. Polska adaptacja kwestionariusza IPIP-BFM-50 do pomiaru pięciu cech osobowości w ujęciu leksykalnym. Roczniki Psychologiczne. 2014; 17(2): 327–346.
  33. International Personality Item Pool Polish Version. http://www.ipip.uksw.edu.pl/test.php?id=40 (22.01.2022).
  34. Cooper MJ, Wells A, Todd G. A cognitive model of bulimia nervosa. Br J Clin Psychol. 2004; 43(Pt 1): 1–16.
  35. Izydorczyk B. Struktura osobowości młodych kobiet chorujących na anoreksję psychiczną (analiza badań własnych metodą Rorschacha). Psychiatria Polska. 2008; 42(2): 195–208.
  36. Mikołajczyk E, Samochowiec J. Cechy osobowości u pacjentek z zaburzeniami odżywiania. Psychiatria. 2004; 1(2): 91–95.
  37. Elmore D, Castro Jde. Self-rated moods and hunger in relation to spontaneous eating behavior in bulimics, recovered bulimics, and normals. J Eat Disord. 1990; 9(2): 179–190, doi: 10.1002/1098-108x(199003)9:2<179::aid-eat2260090207>3.0.co;2-o.
  38. Kaye WH, Gwirtsman HE, George DT, et al. Relationship of mood alterations to bingeing behaviour in bulimia. Br J Psychiatry. 1986; 149: 479–485.
  39. Hsu L. Experiential Aspects of Bulimia Nervosa. Behav Modif. 2016; 14(1): 50–65.
  40. Baumeister RF, Bratslavsky E, Finkenauer C, et al. Bad is stronger than good. Rev Gen Psychol. 2001; 5(4): 323–370.
  41. Holmes DS. Differential change in affective intensity and the forgetting of unpleasant personal experiences. J Pers Soc Psychol. 1970; 15(3): 234–239.
  42. Dudek B, Wojtecka K. Potrzeba stymulacji a ekspozycja na zdarzenia traumatyczne. Folia Psychologica. 2009; 13: 41–54.
  43. Strelau J. Temperament a stres. Temperament jako czynnik moderujący stresory, stan i skutki stresu oraz radzenie sobie ze stresem. In: Heszen-Niejodek I, Ratajczak Z. ed. Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996.
  44. Eliasz A. Temperament a system regulacji stymulacji. PWN, Warszawa 1981: Warszawa.
  45. Bessel A, van der Kolk MD. Przymus powtarzania traumy — reaktywacja, rewiktymizacja i masochizm. Psychiatric Clinics of North America. 1989; 12(2): 389–411.
  46. Brustenghi F, Mezzetti FA, Di Sarno C, et al. Eating disorders: the role of childhood trauma and the emotion dysregulation. Psychiatr Danub. 2019; 31(Suppl 3): 509–511.
  47. Grilo CM, Masheb RM. Childhood psychological, physical, and sexual maltreatment in outpatients with binge eating disorder: frequency and associations with gender, obesity, and eating-related psychopathology. Obes Res. 2001; 9(5): 320–325.

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp z o.o., ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl