Tom 18, Nr 2 (2021)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2020-12-28
Wyświetlenia strony
998
Wyświetlenia/pobrania artykułu
206
Stosowanie substancji psychoaktywnych i poziom zasobów osobistych wśród mężczyzn z zaburzeniami depresyjnymi — badanie pilotażowe
12
, 3, 4, 5, 1
, 3, 4, 5, 1
Psychiatria 2021;18(2):79-87.
Streszczenie
Wstęp: Wiele objawów depresji u mężczyzn można umieścić w kategorii innych problemów ze zdrowiem psychicznym,
takich jak nadużywanie substancji. Zasoby osobiste stanowią ważne czynniki mogące mieć pozytywny
wpływ na proces leczenia osób dotkniętych depresją. Celem badania była analiza sposobu używania alkoholu
i nikotyny oraz poziomu zasobów osobistych wśród mężczyzn ze zdiagnozowaną depresją.
Materiał i metody: Grupa badana składała się z 40 mężczyzn z rozpoznanym zaburzeniem depresyjnym
(F31 — w fazie depresji, F32 i F33) leczonych w II Klinice Psychiatrycznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii oraz
40 mężczyzn z grupy kontrolnej. W badaniu wykorzystano: test AUDIT, test Fagerstroma, Skalę Kontroli Emocji
(CECS), Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES), Skalę Satysfakcji z Życia (SWLS), Gotlandzką
Skalę Męskiej Depresji (GMDS), użytą jedynie wśród respondentów z grupy kontrolnej, w celu wykluczenia
z dalszej analizy mężczyzn z objawami depresji, oraz ankietę demograficzną.
Wyniki: Poziom uzależnienia od nikotyny i alkoholu nie różnił się istotnie pomiędzy grupą badaną a grupą
kontrolną. Grupy różniły się w kontekście poczucia własnej skuteczności (p = 0,006) oraz poziomu zadowolenia
z życia (p = 0,003). Mężczyźni z depresją gorzej oceniali swoje zdrowie psychiczne oraz mieli niższe poczucie
własnej skuteczności w porównaniu z grupą kontrolną. Nie stwierdzono występowania istotnych różnic pomiędzy
grupami w zakresie kontroli emocji i jej składowych oraz w kontekście oceny zdrowia fizycznego.
Wnioski: Częstość nadużywania substancji psychoaktywnych przez mężczyzn z depresją jest podobna jak w grupie
kontrolnej. Mężczyźni z depresją charakteryzują się niższym poczuciem własnej skuteczności oraz satysfakcji z życia.
W związku z tym pomoc psychologiczna skierowana dla tej grupy pacjentów powinna bazować na wzmacnianiu
poczucia własnej wartości.
Słowa kluczowe: zaburzenia depresyjnezaburzenia związane z substancjamiwłasna skutecznośćsatysfakcja osobistasamokontrola
Referencje
- Waszczuk J. Profilaktyka presuicydalna w wymiarze globalnym I lokalnym – zarys problemu. Rozprawy Społeczne. 2018; 12(1): 50–58.
- Kielan A, Gorostiza D, Mosiołek A, et al. Depression in males – specificity, aetiology, relationships with suicidal tendencies and the psychoactive substances usage: literature overview. Adv Psychiatry Neurol . 2020; 29(1): 54–66.
- Karpov B, Joffe G, Aaltonen K, et al. Psychoactive substance use in specialized psychiatric care patients. Int J Psychiatry Med. 2017; 52(4-6): 399–415.
- Ali B, Seitz-Brown CJ, Daughters SB. The interacting effect of depressive symptoms, gender, and distress tolerance on substance use problems among residential treatment-seeking substance users. Drug Alcohol Depend. 2015; 148: 21–26.
- Makara-Studzińska M, Pyłypczuk A, Madej A. Nasilenie objawów depresji i lęku wśród osób uzależnionych od alkoholu i hazardu. European Journal of Medical Technologies. 2015; 2(7): 20.
- Klimkiewicz A, Klimkiewicz J, Jakubczyk A, et al. Comorbidity of alcohol dependence with other psychiatric disorders, part I – epidemiology of dual diagnosis. Psychiatria Polska. 2015; 49: 265–275.
- Unseld M, Dworschak G, Tran US, et al. The concept of temperament in psychoactive substance use among college students. J Affect Disord. 2012; 141(2-3): 324–330.
- Rol P, Chodkiewicz J. Objawy atypowej depresji u mężczyzn uzależnionych od alkoholu – rola agresywności, impulsywności i bólu psychicznego. Postępy Psychiatrii i Neurologii. 2015; 24(4): 199–207.
- Ilgen MA, Downing K, Zivin K, et al. Exploratory data mining analysis identifying subgroups of patients with depression who are at high risk for suicide. J Clin Psychiatry. 2009; 70(11): 1495–1500.
- Chodkiewicz J. Terapia osób uzależnionych od alkoholu. Alkoholizm i Narkomania. 2010; 23(3): 201–216.
- Chodkiewicz J. Polish adaptation of the Gotland Scale of Male Depression (GDMS) by Wolfgang Rutz. Postępy Psychiatrii i Neurologii. 2017; 26(1): 13–23.
- Babor TF., Higgins-Biddle JC., Saunders JB. i wsp. AUDIT. The Alcohol Use Disorders Identification Test. Guidelines for Primary Care, Second Edition. World Health Organization, 2001.
- Heatherton TF, Kozlowski LT, Frecker RC, et al. The Fagerström Test for Nicotine Dependence: a revision of the Fagerström Tolerance Questionnaire. Br J Addict. 1991; 86(9): 1119–1127.
- Juczyński Z., Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia, Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa 2001: 123–127.
- Rutz W, von Kn, Pihlgren H, et al. An educational project on depression and its consequences: is the frequency of major depression among Swedish men underrated, resulting in high suicidality? Primary Care Psychiatr. 1995; 1: 59–63.
- Mendelsohn C. Smoking and depression--a review. Aust Fam Physician. 2012; 41(5): 304–307.
- Fluharty M, Taylor AE, Grabski M, et al. The association of cigarette smoking with depression and anxiety: a systematic review. Nicotine Tob Res. 2017; 19(1): 3–13.
- Komiyama M, Yamakage H, Satoh-Asahara N, et al. Sex differences in nicotine dependency and depressive tendency among smokers. Psychiatry Res. 2018; 267: 154–159.
- Korhonen T, Broms U, Varjonen J, et al. Smoking behaviour as a predictor of depression among Finnish men and women: a prospective cohort study of adult twins. Psychol Med. 2007; 37(5): 705–715.
- Glassman A. Smoking, smoking cessation, and major depression. JAMA. 1990; 264(12): 1546.
- Haukkala A, Uutela A, Vartiainen E, et al. Depression and smoking cessation: the role of motivation and self-efficacy. Addict Behav. 2000; 25(2): 311–316.
- Hall SM. Nicotine interventions with comorbid populations. Am J Prev Med. 2007; 33(6 Suppl): S406–S413.
- Siru R, Hulse GK, Tait RJ. Assessing motivation to quit smoking in people with mental illness: a review. Addiction. 2009; 104(5): 719–733.
- Prochaska JJ. Failure to treat tobacco use in mental health and addiction treatment settings: a form of harm reduction? Drug Alcohol Depend. 2010; 110(3): 177–182.
- van der Meer RM, Willemsen MC, Smit F, et al. Smoking cessation interventions for smokers with current or past depression. Cochrane Database Syst Rev. 2013(8): CD006102.
- Gierisch JM, Bastian LA, Calhoun PS, et al. Smoking cessation interventions for patients with depression: a systematic review and meta-analysis. J Gen Intern Med. 2012; 27(3): 351–360.
- Lee SBi, Chung S, Lee H, et al. The Mutual Relationship Between Men's Drinking and Depression: A 4-Year Longitudinal Analysis. Alcohol Alcohol. 2018; 53(5): 597–602.
- Rodgers B, Korten AE, Jorm AF, et al. Non-linear relationships in associations of depression and anxiety with alcohol use. Psychol Med. 2000; 30(2): 421–432.
- Åhlin J, Hallgren M, Öjehagen A, et al. Adults with mild to moderate depression exhibit more alcohol related problems compared to the general adult population: a cross sectional study. BMC Public Health. 2015; 15: 542.
- Toftdahl NG, Nordentoft M, Hjorthøj C. Prevalence of substance use disorders in psychiatric patients: a nationwide Danish population-based study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2016; 51(1): 129–140.
- Lindenmeyer J. Alkoholabhängigkeit. Hogrefe, Göttingen 2005.
- Pavkovic B. Double screening for dual disorder - alcoholism and depression. Psychiatry Res. 2018; 270: 483–489.
- Juczyński Z. Poczucie własnej skuteczności - teoria i pomiar. Acta Universitatis Lodziensis Folia Psychologic. 2000; 4: 11–24.
- Schwarzer R, Fuchs R. Self-efficacy and health behaviors. In: Conner M, Norman P. ed. Predicting health beahaviour. Open University Press, New York 1996: 163–196.
- Milanovic M, Ayukawa E, Usyatynsky A, et al. Self efficacy in Depression: Bridging the Gap Between Competence and Real World Functioning. J Nerv Ment Dis. 2018; 206(5): 350–355.
- Vittersø J, Biswas-Diener R, Diener Ed. The divergent meanings of life satisfaction: item response modeling of the satisfaction with life scale in Greenland and Norway. Social Indicators Research. 2005; 74(2): 327–348.
- Gigantesco A, Fagnani C, Toccaceli V, et al. The Relationship Between Satisfaction With Life and Depression Symptoms by Gender. Front Psychiatry. 2019; 10: 419.
- d'Acremont M, Van der Linden M. How is impulsivity related to depression in adolescence? Evidence from a French validation of the cognitive emotion regulation questionnaire. J Adolesc. 2007; 30(2): 271–282.
- Corruble E, Benyamina A, Bayle F, et al. Understanding impulsivity in severe depression? A psychometrical contribution. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2003; 27(5): 829–833.
- Aneshensel C, Frerichs R, Huba G. Depression and physical illness: a multiwave, nonrecursive causal model. Journal of Health and Social Behavior. 1984; 25(4): 350.
- Aragonès E, López-Cortacans G, Caballero A, et al. Somatized depression in primary care attenders. J Psychosom Res. 2005; 58(2): 145–151.
- Docherty JP. Barriers to the diagnosis of depression in primary care. J Clin Psychiatry. 1997; 58: 5–10.
- Kuśmierek M, Florkowski A, Gałecki P, et al. Współwystępowanie zaburzeń psychicznych i somatycznych u pacjentów z rozpoznaniem depresji. Current Problems of Psychiatry. 2011; 12(3): 285.
