Samouszkodzenia bez intencji samobójczej i zaburzenia odżywiania — rola regulacji emocjonalnej

Streszczenie

Wstęp: Samouszkodzenia bez intencji samobójczej (NSSI, non-suicidal self-injury) to społecznie nieakceptowane, bezpośrednie, powtarzające się i umyślne uszkodzenia własnego ciała. Stanowią one istotny klinicznie i społecznie problem, zwłaszcza w populacji adolescentów, ze względu na wzrastającą częstość ich występowania. Mimo, że definicja NSSI nie obejmuje zachowań z kręgu zaburzeń odżywiania (ED, eating disorders), to klinicznie stwierdza się silną zależność obu diagnoz. Postuluje się, że u podłoża tego stanu leżą deficyty w zakresie regulacji emocji.
Materiał i metody: Powstała praca jest przeglądem najistotniejszych informacji na temat dysregulacji emocjonalnej u pacjentów z ED i NSSI. Przedstawiono kryteria rozpoznania, prewalencję, formy zachowań, pod którymi występuje, czynniki predysponujące oraz ochronne, a także neurobiologiczne podłoże NSSI. Podkreślony został również aspekt jednoczesnego współwystępowania NSSI i ED oraz konsekwencje z tego wynikające.
Wyniki: Badania wskazują na istnienie zarówno czynników predysponujących, jak i ochronnych, w kontekście wystąpienia NSSI oraz ED w okresie adolescencji. Wykazano również, że dysregulacja emocjonalna to kluczowy mechanizm w patogenezie obu zaburzeń psychicznych oraz samych zachowań samobójczych. Dodatkowo zaobserwowano zwiększone ryzyko i częstsze dokonywanie NSSI przez osoby zdiagnozowane wcześniej z ED, jak i następcze rozwijanie ED przez pacjentów dokonujących NSSI.
Wnioski: NSSI i ED mogą być dla siebie wzajemnie czynnikiem spustowym, skutkując niejednokrotnie jednoczesnym współwystępowaniem. Taki stan zwiększa ryzyko wystąpienia w dalszej kolejności zachowań suicydalnych. Wydaje się istotnym zatem, aby zachować szczególną czujność kliniczną w kontekście rozpoznania jednoczesnego występowania obu tych zaburzeń oraz zwiększonego ryzyka samobójczego. Niezbędne jest podjęcie skutecznych oddziaływań diagnostycznych i terapeutycznych.