Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Psychiatria
MENU
Na skróty Zdeponuj artykuł Wytyczne dla autorów Ahead of print Recenzenci 2022 Kolegium redakcyjne

Tom 19, Nr 2 (2022)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2022-11-22
Dodaj do koszyka: 49,00 PLN
Pobierz cytowanie

Leki przeciwdepresyne typu SNRI — medycyna oparta na faktach i doświadczeniu

Agata Szulc
DOI: 10.5603/PSYCH.2022.0001
·
Psychiatria 2022;19(2):128-143.

dostęp płatny

Tom 19, Nr 2 (2022)
Artykuły przeglądowe
Opublikowany online: 2022-11-22

Streszczenie

Leki przeciwdepresyjne typu SNRI (serotonin-norepinephrine reuptake inhibitors) zarejestrowano do terapii depresji

i zaburzeń lękowych. Wpływają na wychwyt zwrotny zarówno serotoniny, jak i noradrenaliny. Dostępne w Polsce są

dwa takie leki — wenlafaksyna i duloksetyna.

Uważa się, że mechanizm przeciwdepresyjnego działania wenlafaksyny u ludzi wiąże się ze zwiększeniem aktywności

neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym. Wyniki badań przedklinicznych wykazały, że wenlafaksyna oraz

jej główny metabolit (ODV) są inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny. Wenlafaksyna to też słabym

inhibitor wychwytu zwrotnego dopaminy. Wenlafaksyna działa poprzez blokowanie białek transportowych i wychwytu

zwrotnego neuroprzekaźników oraz terminale postsynaptyczne, w rezultacie nasilając stymulację postsynaptyczną.

Duloksetyna jest inhibitorem zwrotnego wychwytu serotoniny (5-HT) i noradrenaliny. Słabo hamuje zwrotny wychwyt

dopaminy (m.in. w okolicach czołowych), nie wykazuje istotnego powinowactwa do receptorów histaminowych,

dopaminergicznych, cholinergicznych i adrenergicznych. Duloksetyna zależnie od dawki powoduje zwiększenie zewnątrzkomórkowego

stężenia serotoniny i noradrenaliny w różnych obszarach mózgu u zwierząt.

W artykule zostaną omówione najważniejsze dane z piśmiennictwa dotyczące wymienionych leków, a także zdefiniowany

zostanie profil pacjenta, który najbardziej mógłby skorzystać z wybranego indywidualnie leczenia.

Streszczenie

Leki przeciwdepresyjne typu SNRI (serotonin-norepinephrine reuptake inhibitors) zarejestrowano do terapii depresji

i zaburzeń lękowych. Wpływają na wychwyt zwrotny zarówno serotoniny, jak i noradrenaliny. Dostępne w Polsce są

dwa takie leki — wenlafaksyna i duloksetyna.

Uważa się, że mechanizm przeciwdepresyjnego działania wenlafaksyny u ludzi wiąże się ze zwiększeniem aktywności

neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym. Wyniki badań przedklinicznych wykazały, że wenlafaksyna oraz

jej główny metabolit (ODV) są inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny. Wenlafaksyna to też słabym

inhibitor wychwytu zwrotnego dopaminy. Wenlafaksyna działa poprzez blokowanie białek transportowych i wychwytu

zwrotnego neuroprzekaźników oraz terminale postsynaptyczne, w rezultacie nasilając stymulację postsynaptyczną.

Duloksetyna jest inhibitorem zwrotnego wychwytu serotoniny (5-HT) i noradrenaliny. Słabo hamuje zwrotny wychwyt

dopaminy (m.in. w okolicach czołowych), nie wykazuje istotnego powinowactwa do receptorów histaminowych,

dopaminergicznych, cholinergicznych i adrenergicznych. Duloksetyna zależnie od dawki powoduje zwiększenie zewnątrzkomórkowego

stężenia serotoniny i noradrenaliny w różnych obszarach mózgu u zwierząt.

W artykule zostaną omówione najważniejsze dane z piśmiennictwa dotyczące wymienionych leków, a także zdefiniowany

zostanie profil pacjenta, który najbardziej mógłby skorzystać z wybranego indywidualnie leczenia.

Pełny tekst:

Dodaj do koszyka: 49,00 PLN
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

SNRI, zaburzenia depresyjne, zaburzenia lękowe

Informacje o artykule
Tytuł

Leki przeciwdepresyne typu SNRI — medycyna oparta na faktach i doświadczeniu

Czasopismo

Psychiatria

Numer

Tom 19, Nr 2 (2022)

Typ artykułu

Artykuł przeglądowy

Strony

128-143

Opublikowany online

2022-11-22

Wyświetlenia strony

1101

Wyświetlenia/pobrania artykułu

42

DOI

10.5603/PSYCH.2022.0001

Rekord bibliograficzny

Psychiatria 2022;19(2):128-143.

Słowa kluczowe

SNRI
zaburzenia depresyjne
zaburzenia lękowe

Autorzy

Agata Szulc

Referencje (75)
  1. Gałecki P, Szulc A. Psychiatria. Edra Urban 2018.
  2. Muscatello MR, Zoccali RA, Pandolfo G, et al. Duloxetine in Psychiatric Disorders: Expansions Beyond Major Depression and Generalized Anxiety Disorder. Front Psychiatry. 2019; 10: 772.
    CrossRefPubMed
  3. Bieńkowski P. Właściwości farmakologiczne inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny – przykład duloksetyny. Psychiatria. 2017; 14(2): 75–7.
  4. http://leki.urpl.gov.pl/files/49_Depratal_30mg.pdf.
  5. http://leki.urpl.gov.pl/files/Venlectine_kapstwarde_3dawki.pdf.
  6. Filip M, Gałecki P. Duloksetyna – lek przeciwdepresyjny o szerokim profilu działania. Psychiatria po Dyplomie. 2020(4).
  7. Samochowiec J, Dudek D, Kucharska-Mazur J, et al. Leczenie farmakologiczne epizodu depresji i zaburzeń depresyjnych nawracających – wytyczne Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i Konsultanta Krajowego ds. Psychiatrii Dorosłych. Psychiatr Pol. 2021; 55(2): 235–259.
  8. Singh D, Saadabadi A. Venlafaxine. Statpearls 2021.
  9. Debonnel G, Saint-André E, Hébert C, et al. Differential physiological effects of a low dose and high doses of venlafaxine in major depression. Int J Neuropsychopharmacol. 2007; 10(1): 51–61.
    CrossRefPubMed
  10. Entsuah AR, Bradley MM, Littman GS. Cumulative mean change procedure: application to a comparative trial of venlafaxine, imipramine, and placebo in the treatment of major depression. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 1994; 18(4): 695–706.
    CrossRefPubMed
  11. Entsuah R, Chitra R. A benefit-risk analysis of once-daily venlafaxine extended release (XR) and venlafaxine immediate release (IR) in outpatients with major depression. Psychopharmacol Bull. 1997; 33(4): 671–676.
    PubMed
  12. Cunningham LA. Once-daily venlafaxine extended release (XR) and venlafaxine immediate release (IR) in outpatients with major depression. Venlafaxine XR 208 Study Group. Ann Clin Psychiatry. 1997; 9(3): 157–164.
    CrossRefPubMed
  13. Thase ME. Efficacy and tolerability of once-daily venlafaxine extended release (XR) in outpatients with major depression. The Venlafaxine XR 209 Study Group. J Clin Psychiatry. 1997; 58(9): 393–398.
    CrossRefPubMed
  14. Rudolph RL, Feiger AD. A double-blind, randomized, placebo-controlled trial of once-daily venlafaxine extended release (XR) and fluoxetine for the treatment of depression. J Affect Disord. 1999; 56(2-3): 171–181.
    CrossRefPubMed
  15. Keller MB, Trivedi MH, Thase ME, et al. The Prevention of Recurrent Episodes of Depression with Venlafaxine for Two Years (PREVENT) study: outcomes from the acute and continuation phases. Biol Psychiatry. 2007; 62(12): 1371–1379.
    CrossRefPubMed
  16. Wellington K, Perry CM. Venlafaxine extended-release: a review of its use in the management of major depression. CNS Drugs. 2001; 15(8): 643–669.
    CrossRefPubMed
  17. Silverstone PH, Ravindran A. Once-daily venlafaxine extended release (XR) compared with fluoxetine in outpatients with depression and anxiety. Venlafaxine XR 360 Study Group. J Clin Psychiatry. 1999; 60(1): 22–28.
    CrossRefPubMed
  18. Kato M, Asami Y, Wajsbrot DB, et al. Clustering patients by depression symptoms to predict venlafaxine ER antidepressant efficacy: Individual patient data analysis. J Psychiatr Res. 2020; 129: 160–167.
    CrossRefPubMed
  19. Silverstone PH, Salinas E. Efficacy of venlafaxine extended release in patients with major depressive disorder and comorbid generalized anxiety disorder. J Clin Psychiatry. 2001; 62(7): 523–529.
    CrossRefPubMed
  20. Chekroud A, Gueorguieva R, Krumholz H, et al. Reevaluating the Efficacy and Predictability of Antidepressant Treatments. JAMA Psychiatry. 2017; 74(4): 370.
    CrossRef
  21. Thase M, Asami Y, Wajsbrot D, et al. A meta-analysis of the efficacy of venlafaxine extended release 75-225 mg/day for the treatment of major depressive disorder. Curr Med Res Opin. 2017; 33(2): 317–326.
    CrossRefPubMed
  22. Mbaya P. Safety and efficacy of high dose of venlafaxine XL in treatment resistant major depression. Hum Psychopharmacol. 2002; 17(7): 335–339.
    CrossRefPubMed
  23. Lenox-Smith AJ, Jiang Q. Venlafaxine extended release versus citalopram in patients with depression unresponsive to a selective serotonin reuptake inhibitor. Int Clin Psychopharmacol. 2008; 23(3): 113–119.
    CrossRefPubMed
  24. Baldomero EB, Ubago JG, Cercós CL, et al. Venlafaxine extended release versus conventional antidepressants in the remission of depressive disorders after previous antidepressant failure: ARGOS study. Depress Anxiety. 2005; 22(2): 68–76.
    CrossRefPubMed
  25. Rush AJ, Trivedi MH, Wisniewski SR. Bupropion SR, sertraline, or venlafaxine after failure of SSRIs for depression. N Engl J Med. 2006; 354: 1231–1242.
  26. Davidson JR, DuPont RL, Hedges D, et al. Efficacy, safety, and tolerability of venlafaxine extended release and buspirone in outpatients with generalized anxiety disorder. J Clin Psychiatry. 1999; 60(8): 528–535.
    CrossRefPubMed
  27. Feighner J. Efficacy and tolerability of short-term venlafaxine XR therapy for GAS. Results of short-term, double-blind, placebo-controlled trials. Postgrad Med. 1999; 106(6Suppl): 10–16.
  28. Lydiard RB, Pitrosky B, Hackett D, et al. Efficacy and tolerability of long-term venlafaxine XR therapy for GAD. Results of long-term, double-blind, placebo-controlled studies. Postgrad Med. 1999; 106(6 Suppl): 17–23.
    CrossRefPubMed
  29. Gelenberg AJ, Lydiard RB, Rudolph RL, et al. Efficacy of venlafaxine extended-release capsules in nondepressed outpatients with generalized anxiety disorder: A 6-month randomized controlled trial. JAMA. 2000; 283(23): 3082–3088.
    CrossRefPubMed
  30. Li X, Zhu L, Su Y, et al. Short-term efficacy and tolerability of venlafaxine extended release in adults with generalized anxiety disorder without depression: A meta-analysis. PLoS One. 2017; 12(10): e0185865.
    CrossRefPubMed
  31. Altamura AC, Pioli R, Vitto M, et al. Venlafaxine in social phobia: a study in selective serotonin reuptake inhibitor non-responders. Int Clin Psychopharmacol. 1999; 14(4): 239–245.
    CrossRefPubMed
  32. Allgulander C, Mangano R, Zhang J, et al. SAD 388 Study Group. Efficacy of Venlafaxine ER in patients with social anxiety disorder: a double-blind, placebo-controlled, parallel-group comparison with paroxetine. Hum Psychopharmacol. 2004; 19(6): 387–396.
    CrossRefPubMed
  33. Liebowitz MR, Gelenberg AJ, Munjack D. Venlafaxine extended release vs placebo and paroxetine in social anxiety disorder. Arch Gen Psychiatry. 2005; 62(2): 190–198.
    CrossRefPubMed
  34. Kelsey JE. Venlafaxine in social phobia. Psychopharmacol Bull. 1995; 31(4): 767–771.
    PubMed
  35. Bradwejn J, Ahokas A, Stein DJ, et al. Venlafaxine extended-release capsules in panic disorder: flexible-dose, double-blind, placebo-controlled study. Br J Psychiatry. 2005; 187: 352–359.
    CrossRefPubMed
  36. Pollack M, Mangano R, Entsuah R, et al. A randomized controlled trial of venlafaxine ER and paroxetine in the treatment of outpatients with panic disorder. Psychopharmacology (Berl). 2007; 194(2): 233–242.
    CrossRefPubMed
  37. Liebowitz MR, Asnis G, Mangano R, et al. A double-blind, placebo-controlled, parallel-group, flexible-dose study of venlafaxine extended release capsules in adult outpatients with panic disorder. J Clin Psychiatry. 2009; 70(4): 550–561.
    CrossRefPubMed
  38. Dhaliwal JS, Spurling BC, Molla M. Duloxetine. Statpearls 11 2021.
  39. Berk M, du Plessis AD, Birkett M, et al. An open-label study of duloxetine hydrochloride, a mixed serotonin and noradrenaline reuptake inhibitor, in patients with DSM-III-R major depressive disorder. Lilly Duloxetine Depression Study Group. Int Clin Psychopharmacol. 1997; 12(3): 137–140.
    CrossRefPubMed
  40. Detke MJ, Lu Y, Goldstein DJ, et al. Duloxetine, 60 mg once daily, for major depressive disorder: a randomized double-blind placebo-controlled trial. J Clin Psychiatry. 2002; 63(4): 308–315.
    CrossRefPubMed
  41. Dunner DL, Goldstein DJ, Mallinckrodt C, et al. Duloxetine in treatment of anxiety symptoms associated with depression. Depress Anxiety. 2003; 18(2): 53–61.
    CrossRefPubMed
  42. Tokuoka H, Takahashi H, Ozeki A, et al. Trajectories of depression symptom improvement and associated predictor analysis: An analysis of duloxetine in double-blind placebo-controlled trials. J Affect Disord. 2016; 196: 171–180.
    CrossRefPubMed
  43. Goldstein DJ, Mallinckrodt C, Lu Y, et al. Duloxetine in the treatment of major depressive disorder: a double-blind clinical trial. J Clin Psychiatry. 2002; 63(3): 225–231.
    CrossRefPubMed
  44. Goldstein DJ, Lu Y, Detke MJ, et al. Duloxetine in the treatment of depression: a double-blind placebo-controlled comparison with paroxetine. J Clin Psychopharmacol. 2004; 24(4): 389–399.
    CrossRefPubMed
  45. Raskin J, Goldstein DJ, Mallinckrodt CH, et al. Duloxetine in the long-term treatment of major depressive disorder. J Clin Psychiatry. 2003; 64(10): 1237–1244.
    CrossRefPubMed
  46. Rovera C, Mauri MC, Bertin E, et al. Duloxetine in elderly major depression disorder: effectiveness and drug plasma level evaluation. Hum Psychopharmacol. 2016; 31(5): 349–355.
    CrossRefPubMed
  47. Mowla A, Dastgheib SA, Razeghian Jahromi L. Comparing the Effects of Sertraline with Duloxetine for Depression Severity and Symptoms: A Double-Blind, Randomized Controlled Trial. Clin Drug Investig. 2016; 36(7): 539–543.
    CrossRefPubMed
  48. Goldstein DJ, Mallinckrodt C, Lu Y, et al. Duloxetine in the treatment of major depressive disorder: a double-blind clinical trial. J Clin Psychiatry. 2002; 63(3): 225–231.
    CrossRefPubMed
  49. Lisinski A, Hieronymus F, Näslund J, et al. Item-based analysis of the effects of duloxetine in depression: a patient-level post hoc study. Neuropsychopharmacology. 2020; 45(3): 553–560.
    CrossRefPubMed
  50. Perahia DGS, Kajdasz DK, Walker DJ, et al. Duloxetine 60 mg once daily in the treatment of milder major depressive disorder. Int J Clin Pract. 2006; 60(5): 613–620.
    CrossRefPubMed
  51. Rynn M, Russell J, Erickson J, et al. Efficacy and safety of duloxetine in the treatment of generalized anxiety disorder: a flexible-dose, progressive-titration, placebo-controlled trial. Depress Anxiety. 2008; 25(3): 182–189.
    CrossRefPubMed
  52. Carter NJ, McCormack PL. Duloxetine: a review of its use in the treatment of generalized anxiety disorder. CNS Drugs. 2009; 23(6): 523–541.
    CrossRefPubMed
  53. Allgulander C, Nutt D, Detke M, et al. A non-inferiority comparison of duloxetine and venlafaxine in the treatment of adult patients with generalized anxiety disorder. J Psychopharmacol. 2008; 22(4): 417–425.
    CrossRefPubMed
  54. Hartford J, Kornstein S, Liebowitz M, et al. Duloxetine as an SNRI treatment for generalized anxiety disorder: results from a placebo and active-controlled trial. Int Clin Psychopharmacol. 2007; 22(3): 167–174.
    CrossRefPubMed
  55. Davidson JRT, Wittchen HU, Llorca PM, et al. Duloxetine treatment for relapse prevention in adults with generalized anxiety disorder: a double-blind placebo-controlled trial. Eur Neuropsychopharmacol. 2008; 18(9): 673–681.
    CrossRefPubMed
  56. Li X, Zhu L, Zhou C, et al. Efficacy and tolerability of short-term duloxetine treatment in adults with generalized anxiety disorder: A meta-analysis. PLoS One. 2018; 13(3): e0194501.
    CrossRefPubMed
  57. Goldstein DJ, Lu Y, Detke MJ, et al. Duloxetine vs. placebo in patients with painful diabetic neuropathy. Pain. 2005; 116(1-2): 109–118.
    CrossRefPubMed
  58. Wernicke JF, Wang F, Pritchett YL, et al. A double-blind, randomized multicenter trial comparing duloxetine with placebo in the management of diabetic peripheral neuropathic pain. Pain Med. 2005; 6(5): 346–356.
    CrossRefPubMed
  59. Pritchett YL, McCarberg BH, Watkin JG, et al. Duloxetine for the management of diabetic peripheral neuropathic pain: response profile. Pain Med. 2007; 8(5): 397–409.
    CrossRefPubMed
  60. Raskin J, Wang F, Pritchett YLu, et al. Duloxetine for patients with diabetic peripheral neuropathic pain: a 6-month open-label safety study. Pain Med. 2006; 7(5): 373–385.
    CrossRefPubMed
  61. Liampas A, Rekatsina M, Vadalouca A, et al. Non-Pharmacological Management of Painful Peripheral Neuropathies: A Systematic Review. Adv Ther. 2020; 37(10): 4096–4106.
    CrossRefPubMed
  62. Farschchian N, Alavi A, Heyedarheydari S. Comparative study of the effects of venlafaxine and duloxetine on chemiotherapy-induced peripheral neuropathy. Cancer Chemother Pharmacol. 2018; 82: 787–793.
  63. Breilmann J, Furukawa TA, Becker T, et al. Differences in the placebo response in duloxetine and venlafaxine trials. Acta Psychiatr Scand. 2018; 137(6): 472–480.
    CrossRefPubMed
  64. Cipriani A, Furukawa TA, Salanti G, et al. Multiple Meta-Analyses of New Generation Antidepressants (MANGA) Study Group. Mirtazapine versus other antidepressants in the acute-phase treatment of adults with major depression: systematic review and meta-analysis. J Clin Psychiatry. 2008; 69(9): 1404–1415.
    CrossRefPubMed
  65. Perahia DGS, Pritchett YLu, Kajdasz DK, et al. A randomized, double-blind comparison of duloxetine and venlafaxine in the treatment of patients with major depressive disorder. J Psychiatr Res. 2008; 42(1): 22–34.
    CrossRefPubMed
  66. Nicolini H, Bakish D, Duenas H, et al. Improvement of psychic and somatic symptoms in adult patients with generalized anxiety disorder: examination from a duloxetine, venlafaxine extended-release and placebo-controlled trial. Psychol Med. 2009; 39(2): 267–276.
    CrossRefPubMed
  67. Kong W, Deng H, Wan J, et al. Comparative Remission Rates and Tolerability of Drugs for Generalised Anxiety Disorder: A Systematic Review and Network Meta-analysis of Double-Blind Randomized Controlled Trials. Front Pharmacol. 2020; 11: 580858.
    CrossRefPubMed
  68. Rosenblat JD, Kakar R, McIntyre RS. The Cognitive Effects of Antidepressants in Major Depressive Disorder: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. Int J Neuropsychopharmacol. 2015; 19(2).
    CrossRefPubMed
  69. Harada E, Tokuoka H, Fujikoshi S, et al. Is duloxetine's effect on painful physical symptoms in depression an indirect result of improvement of depressive symptoms? Pooled analyses of three randomized controlled trials. Pain. 2016; 157(3): 577–584.
    CrossRefPubMed
  70. Marlow NM, Simpson KN, Vaughn IA, et al. Healthcare Costs and Medication Adherence Among Patients with Fibromyalgia: Combination Medication vs. Duloxetine, Milnacipran, Venlafaxine, and Pregabalin Initiators. Pain Pract. 2018; 18(2): 154–169.
    CrossRefPubMed
  71. de Moraes Costa G, Zanatta FB, Ziegelmann PK, et al. Pharmacological treatments for adults with post-traumatic stress disorder: A network meta-analysis of comparative efficacy and acceptability. J Psychiatr Res. 2020; 130: 412–420.
    CrossRefPubMed
  72. Signorelli MS, Surace T, Migliore M, et al. Mood disorders and outcomes in lung cancer patients undergoing surgery: a brief summery. Future Oncol. 2020; 16(16s): 41–44.
    CrossRefPubMed
  73. Rentscher KE, Carroll JE, Juckett MB, et al. Sleep Disruption, Fatigue, and Depression as Predictors of 6-Year Clinical Outcomes Following Allogeneic Hematopoietic Cell Transplantation. J Natl Cancer Inst. 2021; 113(10): 1405–1414.
    CrossRefPubMed
  74. Pandarakalam JP. Challenges of Treatment-resistant Depression. Psychiatr Danub. 2018; 30(3): 273–284.
    CrossRefPubMed
  75. Halaris A, Sohl E, Whitham EA. Treatment-Resistant Depression Revisited: A Glimmer of Hope. J Pers Med. 2021; 11(2).
    CrossRefPubMed

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp z o.o., ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl