Tom 17, Nr 1 (2020)
Opis przypadku
Opublikowany online: 2020-03-01
Zespół Kasandry
Justyna Holka-Pokorska1, Adam Kucharski2
·
Psychiatria 2020;17(1):49-54.
- Instytut Psychiatrii i Neurologii, III Klinika Psychiatrii, Ul. Sobieskiego 9, 02-957 Warszawa, Polska
- Instytut Psychologii, Uniwersytet Szczeciński
Tom 17, Nr 1 (2020)
Prace kazuistyczne
Opublikowany online: 2020-03-01
Streszczenie
Najbardziej charakterystyczne deficyty neuropsychologiczne osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) dotyczą
obszaru społecznego poznania oraz funkcji wykonawczych. Neurotypowi członkowie rodziny lub partnerzy wysoko funkcjonujących osób z ASD, nieświadomie podejmują role związane z mentalizacją stanów emocjonalnych oraz uzupełnianiem deficytów funkcji wykonawczych swoich bliskich. Opisane zjawisko zostało nazwane zespołem Kasandry lub syndromem zwierciadlanym. Łączy się on z wieloma niekorzystnymi następstwami emocjonalnymi dla parterów osób z ASD. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie zniekształceń poznawczych leżących u podłoża syndromu zwierciadlanego, które mogą prowadzić do wtórnych zaburzeń emocjonalnych u partnerów osób z ASD.
Analiza przedstawionej problematyki i opisu przypadku pozwala wysunąć kilka zaleceń do prowadzenia terapii zaburzeń emocjonalnych wobec osób neurotypowych, pozostających w związkach z osobami z ASD. Podstawowe znaczenie ma
diagnoza deficytów poznawczo-behawioralnych obecnych u partnerów z ASD oraz zniekształceń poznawczych, które powstają podczas długotrwałego procesu nieświadomego, traumatycznego „mapowania umysłu” partnerów z ASD.
Najbardziej typowe zniekształcenia poznawcze to: myślenie tunelowe, przypisywanie pozytywnych i negatywnych motywacji
oraz pomniejszanie negatywnego behawioralnego wpływu partnera z ASD na otoczenie społeczne.
Znajomość opisanych zjawisk pozwala na lepsze zaadresowanie celów terapii zarówno wobec pacjentów z zespołem
Kasandry oraz osób z ASD pozostających w związkach partnerskich.
Streszczenie
Najbardziej charakterystyczne deficyty neuropsychologiczne osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) dotyczą
obszaru społecznego poznania oraz funkcji wykonawczych. Neurotypowi członkowie rodziny lub partnerzy wysoko funkcjonujących osób z ASD, nieświadomie podejmują role związane z mentalizacją stanów emocjonalnych oraz uzupełnianiem deficytów funkcji wykonawczych swoich bliskich. Opisane zjawisko zostało nazwane zespołem Kasandry lub syndromem zwierciadlanym. Łączy się on z wieloma niekorzystnymi następstwami emocjonalnymi dla parterów osób z ASD. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie zniekształceń poznawczych leżących u podłoża syndromu zwierciadlanego, które mogą prowadzić do wtórnych zaburzeń emocjonalnych u partnerów osób z ASD.
Analiza przedstawionej problematyki i opisu przypadku pozwala wysunąć kilka zaleceń do prowadzenia terapii zaburzeń emocjonalnych wobec osób neurotypowych, pozostających w związkach z osobami z ASD. Podstawowe znaczenie ma
diagnoza deficytów poznawczo-behawioralnych obecnych u partnerów z ASD oraz zniekształceń poznawczych, które powstają podczas długotrwałego procesu nieświadomego, traumatycznego „mapowania umysłu” partnerów z ASD.
Najbardziej typowe zniekształcenia poznawcze to: myślenie tunelowe, przypisywanie pozytywnych i negatywnych motywacji
oraz pomniejszanie negatywnego behawioralnego wpływu partnera z ASD na otoczenie społeczne.
Znajomość opisanych zjawisk pozwala na lepsze zaadresowanie celów terapii zarówno wobec pacjentów z zespołem
Kasandry oraz osób z ASD pozostających w związkach partnerskich.
Słowa kluczowe
zaburzenia ze spektrum autyzmu, zespół Kasandry, mapowanie umysłu, zespół stresu traumatycznej relacji
Tytuł
Zespół Kasandry
Czasopismo
Psychiatria
Numer
Tom 17, Nr 1 (2020)
Typ artykułu
Opis przypadku
Strony
49-54
Opublikowany online
2020-03-01
Wyświetlenia strony
1730
Wyświetlenia/pobrania artykułu
817
DOI
10.5603/PSYCH.2020.0008
Rekord bibliograficzny
Psychiatria 2020;17(1):49-54.
Słowa kluczowe
zaburzenia ze spektrum autyzmu
zespół Kasandry
mapowanie umysłu
zespół stresu traumatycznej relacji
Autorzy
Justyna Holka-Pokorska
Adam Kucharski
- DSM-V American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA 2013.
- Lezak M. The Problem of Assessing Executive Functions. International Journal of Psychology. 1982; 17(1-4): 281–297.
- Attwood T. Zespół ASpergera. Kompletny przewodnik. Harmonia Uniwersalis, Gdańsk 2012.
- Vandervoort D, Rokach A. Posttraumatic Relationship Syndrome. Clinical Case Studies. 2016; 5(3): 231–247.
- Rodman K. Post-traumatic relationship syndrome, 2011. https://www. theneurotypical.com/posttraumatic_relationship_syndrome.html (10.09.2019).
- Bateman A, Fonagy P. Psychotherapy for borderline Personality disorder. Mentalisation-based treatment. Oxford University Press 2009.
- Schnarch D. Brain talk. How mind mapping brain science can change your life & everyone in it. Sterling Publishers 2018.