English Polski
Tom 17, Nr 1 (2020)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2020-03-01

dostęp otwarty

Wyświetlenia strony 1449
Wyświetlenia/pobrania artykułu 960
Pobierz cytowanie

Eksport do Mediów Społecznościowych

Eksport do Mediów Społecznościowych

Depresja okołoporodowa u ojców — niezauważalny obszar w psychiatrii

Marlena Jolanta Sokół-Szawłowska1
Psychiatria 2020;17(1):36-40.

Streszczenie

Specjaliści od wielu lat dyskutują na temat wpływu płci na obraz psychopatologiczny depresji. Pomimo wieloletnich badań depresji okołoporodowej u kobiet nadal można odnieść wrażenie, że zbyt mało wiadomo na temat tego zaburzenia psychicznego w okresie okołoporodowym. Dodatkowo okazuje się, że podobne zjawisko kliniczne może dotyczyć również mężczyzn, którzy będą lub zostali niedawno ojcami. W tym obszarze istnieją nieliczne doniesienia świadczące o konsekwencjach depresji u ojca. Podkreśla się w nich istotny wpływ choroby nie tylko na życie dorosłych członków rodziny, ale również, a może szczególnie na fizyczny i emocjonalny rozwój nowonarodzonego dziecka. Celem artykułu jest opisanie depresji okołoporodowej u ojców, gdyż wydaje się, że w codziennej praktyce klinicznej oceniającej stan psychiczny matki psychiatrom może umykać wnikliwa analiza stanu psychicznego ojca. Wyniki nielicznych doniesień opisujących depresję okołoporodową mężczyzn skłaniają do stwierdzenia, że jest to zaburzenie słabo poznane i w związku z tym wymagające dalszych badań.

Artykuł dostępny w formacie PDF

Pokaż PDF Pobierz plik PDF

Referencje

  1. Hanley J. Depresja poporodowa i zaburzenie dwubiegunowe. In: Hanley J. ed. Zaburzenia psychiczne w ciąży i połogu. Elsevier Urban& Partner, Wrocław 2009: 35.
  2. Cameron EE, Sedov ID, Tomfohr-Madsen LM. Prevalence of paternal depression in pregnancy and the postpartum: An updated meta-analysis. J Affect Disord. 2016; 206: 189–203.
  3. Gavin NI, Gaynes BN, Lohr KN, et al. Perinatal depression: a systematic review of prevalence and incidence. Obstet Gynecol. 2005; 106(5 Pt 1): 1071–1083.
  4. Schumacher M, Zubaran C, White G. Bringing birth-related paternal depression to the fore. Women Birth. 2008; 21(2): 65–70.
  5. Sundström Poromaa I, Comasco E, Georgakis MK, et al. Sex differences in depression during pregnancy and the postpartum period. J Neurosci Res. 2017; 95(1-2): 719–730.
  6. Wee KY, Skouteris H, Pier C, et al. Correlates of ante- and postnatal depression in fathers: a systematic review. J Affect Disord. 2011; 130(3): 358–377.
  7. Goodman JH. Paternal postpartum depression, its relationship to maternal postpartum depression, and implications for family health. J Adv Nurs. 2004; 45(1): 26–35.
  8. Leach LS, Poyser C, Cooklin AR, et al. Prevalence and course of anxiety disorders (and symptom levels) in men across the perinatal period: A systematic review. J Affect Disord. 2016; 190: 675–686.
  9. Atzil S, Hendler T, Zagoory-Sharon O, et al. Synchrony and specificity in the maternal and the paternal brain: relations to oxytocin and vasopressin. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2012; 51(8): 798–811.
  10. Archer J. Testosterone and human aggression: an evaluation of the challenge hypothesis. Neurosci Biobehav Rev. 2006; 30(3): 319–345.
  11. Abraham E, Hendler T, Shapira-Lichter I, et al. Father's brain is sensitive to childcare experiences. Proc Natl Acad Sci U S A. 2014; 111(27): 9792–9797.
  12. Jaeschke R, Dudek D. Zaburzenia psychiczne u kobiet w wieku rozrodczym. Depresja poporodowa. In: Dudek D, Rymaszewska J. ed. Psychiatria na obcasach. Medical Education oficyna wydawnicza, Warszawa 2014 : 79–104.
  13. Moses-Kolko EL, Horner MS, Phillips ML, et al. In search of neural endophenotypes of postpartum psychopathology and disrupted maternal caregiving. J Neuroendocrinol. 2014; 26(10): 665–684.
  14. Condon JT, Boyce P, Corkindale CJ. The First-Time Fathers Study: a prospective study of the mental health and wellbeing of men during the transition to parenthood. Aust N Z J Psychiatry. 2004; 38(1-2): 56–64.
  15. Edward Kl, Castle D, Mills C, et al. An integrative review of paternal depression. Am J Mens Health. 2015; 9(1): 26–34.
  16. Deater-Deckard K, Pickering K, Dunn JF, et al. Family structure and depressive symptoms in men preceding and following the birth of a child. The Avon Longitudinal Study of Pregnancy and Childhood Study Team. Am J Psychiatry. 1998; 155(6): 818–823.
  17. DSM-V. Kryteria diagnostyczne. Urban&Partner 2015.
  18. Addis M. Gender and Depression in Men. Clinical Psychology: Science and Practice. 2008; 15(3): 153–168.
  19. Rol P, Chodkiewicz J. Objawy atypowej depresji u mężczyzn uzależnionych od alkoholu – rola agresywności, impulsywności i bólu psychicznego. Postępy Psychiatrii i Neurologii. 2015; 24(4): 199–207.
  20. Marcinowicz P, Więdłocha M. Depresja okołoporodowa u ojców. W: Mosiołek A. red. Okołoporodowe zaburzenia psychiczne. Prawo medyczne. 2018; 24: 135–144.
  21. Field T. Postpartum depression effects on early interactions, parenting, and safety practices: a review. Infant Behav Dev. 2010; 33(1): 1–6.
  22. Cramer B. Pierwsze dwa lata. Co się dzieje pomiędzy matką, ojcem i dzieckiem. GWS, Gdańsk 2003.
  23. Śpila B, Makara M, Chuchra M, et al. Związek stresujących wydarzeń życiowych z zaburzeniami stanu psychicznego. Psychiatr Pol. 2005; 1: 115–123.
  24. Sokół M. Stresowe wydarzenia w wieku rozwojowym jako czynnik zdrowotny warunkujący późniejsze funkcjonowanie społeczne. Praca doktorska, Akademia Medyczna, Lublin 2006.
  25. Pużyński S. Choroby afektywne nawracające. In: Pużyński S, Rybakowski J, Wciórka J. ed. Psychiatria. Psychiatria kliniczna. Elsevier Urban& Partner, Wrocław 2011: 305–375.
  26. Psouni E, Agebjörn J, Linder H. Symptoms of depression in Swedish fathers in the postnatal period and development of a screening tool. Scand J Psychol. 2017; 58(6): 485–496.
  27. Maleki A, Faghihzadeh S, Niroomand S. The relationship between paternal prenatal depressive symptoms with postnatal depression: The PATH model. Psychiatry Res. 2018; 269: 102–107.
  28. O'Brien AP, McNeil KA, Fletcher R, et al. New Fathers' Perinatal Depression and Anxiety-Treatment Options: An Integrative Review. Am J Mens Health. 2017; 11(4): 863–876.
  29. Feeley N, Bell L, Hayton B, et al. Care for Postpartum Depression: What Do Women and Their Partners Prefer? Perspect Psychiatr Care. 2016; 52(2): 120–130.
  30. Koch S, De Pascalis L, Vivian F, et al. Effects of male postpartum depression on father-infant interaction: The mediating role of face processing. Infant Ment Health J. 2019; 40(2): 263–276.