dostęp płatny
Ahead of print
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2024-02-21
Pobierz cytowanie
Podwójna diagnoza u adolescentów — diagnoza i terapia, ujęcie poznawczo-behawioralne
1
DOI: 10.5603/psych.97499
Afiliacje- Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii Ośrodek Rehabilitacji Uzależnień i Podwójnej Diagnozy w Otwocku
dostęp płatny
Ahead of print
Artykuły przeglądowe
Opublikowany online: 2024-02-21
Streszczenie
Celem pracy było omówienie wyzwań diagnostycznych oraz proponowanego podejścia w terapii młodych pacjentów z podwójną diagnozą. Omówione zostały zależności jakie zachodzą pomiędzy objawami psychopatologicznymi i symptomami charakterystycznymi dla uzależnienia. Opisano mechanizmy prowadzące do rozwoju dezadaptacyjnego wzorca używania substancji przez młodzież z podkreśleniem roli środowiska rodzinnego. Na koniec zaproponowano terapie poznawczo-behawioralną jako adekwatną metodę w leczeniu zarówno zaburzeń związanych z używaniem substancji jak i innych, współwystępujących.
Streszczenie
Celem pracy było omówienie wyzwań diagnostycznych oraz proponowanego podejścia w terapii młodych pacjentów z podwójną diagnozą. Omówione zostały zależności jakie zachodzą pomiędzy objawami psychopatologicznymi i symptomami charakterystycznymi dla uzależnienia. Opisano mechanizmy prowadzące do rozwoju dezadaptacyjnego wzorca używania substancji przez młodzież z podkreśleniem roli środowiska rodzinnego. Na koniec zaproponowano terapie poznawczo-behawioralną jako adekwatną metodę w leczeniu zarówno zaburzeń związanych z używaniem substancji jak i innych, współwystępujących.
Pełny tekst:
Dodaj do koszyka: 49,00 PLN
Pobierz cytowanie
Słowa kluczowe
podwójna diagnoza; uzależnienie; terapia poznawczo-behawioralna; adolescencja
Informacje o artykuleTytuł
Podwójna diagnoza u adolescentów — diagnoza i terapia, ujęcie poznawczo-behawioralne
Czasopismo
Numer
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online
2024-02-21
Wyświetlenia strony
72
Wyświetlenia/pobrania artykułu
4
DOI
Słowa kluczowe
podwójna diagnoza
uzależnienie
terapia poznawczo-behawioralna
adolescencja
Autorzy
Barbara Beata Bylina
Referencje (37)- Sheehan MF. Dual diagnosis. Psychiatr Q. 1993; 64(2): 107–134.
- Lexicon of alcohol and drugs terms. (1994). Geneva: World Health Organization. https://www.who.int/publications/i/item/9241544686 (20.01.2024).
- Rabe-Jabłońska J, Dietrich-Muszalska A, Gmitrowicz A. Używanie psychoaktywnych środków uzależniających przez młodzież z zaburzeniami psychicznymi, leczoną lekami psychotropowymi. Probl Narkomanii. 1999; 4: 38–45.
- Brooner RK, King VL, Kidorf M, et al. Psychiatric and substance use comorbidity among treatment-seeking opioid abusers. Arch Gen Psychiatry. 1997; 54(1): 71–80.
- Regier DA, Farmer ME, Rae DS, et al. Comorbidity of mental disorders with alcohol and other drug abuse. Results from the Epidemiologic Catchment Area (ECA) Study. JAMA. 1990; 264(19): 2511–2518.
- Baran-Furga H, Steinbarth-Chmielewska K. Używanie substancji psychoaktywnych przez dzieci i młodzież. In: Wolańczyk T, Komender J. ed. Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005: 284–314.
- Drake RE, Mueser KT. Psychosocial approaches to dual diagnosis. Schizophr Bull. 2000; 26(1): 105–118.
- Beck AT, Wright FD, Newman CF, Liese BS. Terapia poznawcza uzależnień. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007.
- Waldron H, Turner C. Evidence-Based Psychosocial Treatments for Adolescent Substance Abuse. J Clin.Child Adolesc Psychol. 2008; 37(1): 238–261.
- Deas D, Thomas SE. An overview of controlled studies of adolescent substance abuse treatment. Am J Addict. 2001; 10(2): 178–189.
- Holmbeck GN, Colder C, Shapera W, Westhoven V, Kenealy L, Updegrove A. Working with adolescents: Guides from development psychology. In: Kendall PC. ed. Child and adolescent therapy: Cognitive-behavioral procedure. New York, Guilford Press 2000: 334–385.
- Kałwa A. Kliniczna diagnoza psychologiczna dzieci starszych i młodzieży. In: Zaburzenia psychiczne u dzieci i młodzieży. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020: 27–50.
- Baran-Furga H, Steinbarth-Chmielewska K. Konsekwencje kliniczne wpływu częstego używania substancji psychoaktywnych na występowanie zjawiska tzw. „podwójnych rozpoznań”. Farmakoter Psychiatr Eurol. 2004; 2: 249–255.
- Grzegorzewska I, Pisula E, Borkowska AR. Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży. In: Cierpiałkowska L, Sęk H. ed. Psychologia kliniczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016: 499–516.
- Izydorczyk B. Prawidłowy rozwój dziecka. In: Janas-Kozik M, Wolańczyk T. ed. Psychiatria dzieci i młodzieży. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022: 29–49.
- Kazdin AE. Psychotherapy for children and adolescents. Annu Rev Psychol. 2003; 54: 253–276.
- Achenbach TM. Assessment and taxonomy of children’s behavior disorders. In: Lahey B, Kazdin AE. ed. Advances in clinical psychology. Plenum Press, New York 1982: 2–38.
- Inchley, J., Currie, D., Young, T., Samdal, O., Torsheim, T [Torbjorn], Augustson, L., Mathison, F., Aleman-Diaz, A., Molcho, M., Weber, M. & Barnekow, V. (2016). Growing up unequal: Gender and socioeconomic differences in young people’s health and well-being: Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) study: International report from the 2013/2014 survey (Health policy for children and adolescents Nr. 7). Copenhagen. https://www.youth-in-luxembourg.lu/growing-up-unequal-gender-and-socioeconomic-differences-in-young-peoples-health-and-well-being/ (20.01.2024).
- Wysocka A, Lipowska M. Genetyczne podłoże współwystępowania ADHD i dysleksji rozwojowej. Psychiatr Psychol Klin. 2010; 10: 189–194.
- Remberk B. Chyba już czas na zmiany? Psychiatr Psychol Klin. 2017; 17(4): 256–259.
- Pużyński S, Wciórka J. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Uniw Wyd Med Vesalius, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Kraków, Warszawa 1998.
- Michalczyk Z. Zażywanie substancji psychoaktywnych w okresie dorastania. Zrozumieć i pomóc rodzinie z dzieckiem zażywającym substancje psychoaktywne. Wydanie II. azowieckie Centrum Polityki Społecznej, Warszawa 2018.
- Gawin FG, Kleber HD. Evolving conceptualizations of cocaine dependence. Yale J Biol Med. 1988; 61: 123–136.
- Cierpiałkowska L, Grzegorzewska I. Destrukcyjne zaburzenia zachowania i zaburzenia spowodowane zażywaniem substancji psychoaktywnych. In: Cierpiałkowska L, Grzegorzewska I, Borkowska AR. ed. Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020: 379–408.
- Tarter R, Vanyukov M. Introduction: theoretical and operational framework for research into the etiology of substance use disorders. J Child Adoles Subs. 2001; 10(4): 1–12.
- Gaś Z. Rodzina a uzależnienia. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1994.
- Beck AT. Cognitive therapy and emotional disorders. International Universities Press, New York 1976.
- Beck JS. Terapia poznawcza. Podstawy i zagadnienia szczegółowe. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.
- Padesky C, Greenberger D. Mind over mood. Change how you feel by changing the way you think. 2nd ed. The Guilford Press, New York 2016.
- Miller WR, Rose G. Toward a theory of motivational interviewing. Am Psychol. 2009; 64(6): 527–537.
- Glasner-Edwards S. Addiction recovery skills workbook. Changing addictive behaviors using CBT, mindfulness, and motivational interviewing techniques. New Harbinger Publications, Oakland 2015.
- Shrik S, Karver M. Zagadnienia związane z procesem w terapii poznawczo-behawioralnej dzieci i młodzieży. In: Kendall PC. ed. Terapia dzieci i młodzieży. Procedury poznawczo-behawioralne. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006: 442–469.
- Popel A, Pragłowska E. Psychoterapia poznawczo-behawioralna. Teoria i praktyka. Paradygmat, Warszawa 2008.
- Marlatt GA, Gordon JR. Maintenance strategies in the treatment of addictive behaviors. Guilford Press, New York 1985: Guilford.
- Holmbeck GN, Greenley RN, Franks EA. Zagadnienia i aspekty rozwojowe w badaniach i praktyce. In: Kazadin AE, Weisz JR. ed. Psychoterapia dzieci i młodzieży. Metody oparte na dowodach. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006: 23–45.
- Holmbeck GN, O’Mahar K, Abad M, Colder C, Updegrove A. Poznawczo-behawioralna terapia adolescentów z perspektywy psychologii rozwojowej. In: Kendall PC. ed. Terapia dzieci i młodzieży. Procedury poznawczo-behawioralne. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010: 399–441.
- Hawley KM, Weisz JR. Youth versus parent working alliance in usual clinical care: distinctive associations with retention, satisfaction, and treatment outcome. J Clin Child Adolesc Psychol. 2005; 34(1): 117–128.
