Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Psychiatria
MENU
Na skróty Zdeponuj artykuł Wytyczne dla autorów Ahead of print Recenzenci 2022 Kolegium redakcyjne

dostęp otwarty

Tom 17, Nr 4 (2020)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2020-09-08
Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Pobierz cytowanie

Kawa — lekarstwo, używka i narkotyk

Stanisław Surma1, Monika Romańczyk1, Joanna Fojcik2, Marek Krzystanek3
DOI: 10.5603/PSYCH.a2020.0031
·
Psychiatria 2020;17(4):237-246.
Afiliacje
  1. Koło Naukowe STN, Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej, Katedra Psychiatrii i Psychoterapii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, ul. Ziołowa 45/47, 40-635 Katowice, Polska
  2. Oddział Psychiatrii Sądowej, Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku, Gliwicka 33, 44 – 201 Rybnik, Polska
  3. Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej, Katedra Psychiatrii i Psychoterapii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Ziołowa 45/47, 40-635 Katowice, Polska

dostęp otwarty

Tom 17, Nr 4 (2020)
Artykuły przeglądowe
Opublikowany online: 2020-09-08

Streszczenie

Ziarna kawy są używane przez człowieka od wieków. Głównym składnikiem kawy odpowiedzialnym za biologiczne efekty jej działania jest kofeina. Stosowana okazyjnie lub w małych ilościach może mieć korzystny wpływ na zdrowie i funkcjonowanie człowieka. Dowiedziono pewnego korzystnego wpływu kofeiny jako lekarstwa, szczególnie w chorobach neurodegeneracyjnych. Kofeina jako używka może poprawiać wiele aspektów codziennego funkcjonowania organizmu. Jednak w większych dawkach, zażywanych regularnie, kofeina powoduje tolerancję i objawy abstynencyjne. Ponieważ używanie jej jest powszechne w .populacji, pewna jej część może się od niej uzależnić. Celem pracy było przekrojowe pokazanie spożywania kofeiny jako używki, jako substancji o potencjalnie medycznych właściwościach oraz substancji, mogącej powodować uzależnienie być może na skalę populacyjną.

Streszczenie

Ziarna kawy są używane przez człowieka od wieków. Głównym składnikiem kawy odpowiedzialnym za biologiczne efekty jej działania jest kofeina. Stosowana okazyjnie lub w małych ilościach może mieć korzystny wpływ na zdrowie i funkcjonowanie człowieka. Dowiedziono pewnego korzystnego wpływu kofeiny jako lekarstwa, szczególnie w chorobach neurodegeneracyjnych. Kofeina jako używka może poprawiać wiele aspektów codziennego funkcjonowania organizmu. Jednak w większych dawkach, zażywanych regularnie, kofeina powoduje tolerancję i objawy abstynencyjne. Ponieważ używanie jej jest powszechne w .populacji, pewna jej część może się od niej uzależnić. Celem pracy było przekrojowe pokazanie spożywania kofeiny jako używki, jako substancji o potencjalnie medycznych właściwościach oraz substancji, mogącej powodować uzależnienie być może na skalę populacyjną.

Pełny tekst:

Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

kawa, kofeina, stymulant, tolerancja

Informacje o artykule
Tytuł

Kawa — lekarstwo, używka i narkotyk

Czasopismo

Psychiatria

Numer

Tom 17, Nr 4 (2020)

Typ artykułu

Artykuł przeglądowy

Strony

237-246

Opublikowany online

2020-09-08

Wyświetlenia strony

7676

Wyświetlenia/pobrania artykułu

3338

DOI

10.5603/PSYCH.a2020.0031

Rekord bibliograficzny

Psychiatria 2020;17(4):237-246.

Słowa kluczowe

kawa
kofeina
stymulant
tolerancja

Autorzy

Stanisław Surma
Monika Romańczyk
Joanna Fojcik
Marek Krzystanek

Referencje (49)
  1. Żukiewicz-Sobczak W, Krasowska E, Sobczak P, et al. Wpływ spożycia kawy na orga-nizm człowieka. Med. Og. Nauk Zdr. 2012; 18: 71–76.
  2. Yenisetti SC. Beneficial role of coffee and caffeine in neurodegenerative diseases: a minireview. AIMS Public Health. 2016; 3(2): 407–422.
    CrossRefPubMed
  3. Jeszka-Skowron M, Zgoła-Grześkowiak A, Grześkowiak T. Analytical methods applied for the characterization and the determination of bioactive compounds in coffee. European Food Research and Technology. 2014; 240(1): 19–31.
    CrossRef
  4. Zdrojewicz Z, Grześkowiak K, Łukasiewicz M. Czy picie kawy jest zdrowe? Med Rodz. 2016; 3: 138–145.
  5. Cornelis MC, El-Sohemy A, Cornelis MC, et al. Coffee, caffeine, and coronary heart disease. Curr Opin Lipidol. 2007; 18(1): 13–19.
    CrossRefPubMed
  6. Salazar-Martinez E, Willett WC, Ascherio A, et al. Coffee consumption and risk for type 2 diabetes mellitus. Ann Intern Med. 2004; 140(1): 1–8.
    CrossRefPubMed
  7. O'Keefe JH, DiNicolantonio JJ, Lavie CJ. Coffee for Cardioprotection and Longevity. Prog Cardiovasc Dis. 2018; 61(1): 38–42.
    CrossRefPubMed
  8. James JE. Critical review of dietary caffeine and blood pressure: a relationship that should be taken more seriously. Psychosom Med. 2004; 66(1): 63–71.
    CrossRefPubMed
  9. Ashihara H, Sano H, Crozier A. Caffeine and related purine alkaloids: biosynthesis, catabolism, function and genetic engineering. Phytochemistry. 2008; 69(4): 841–856.
    CrossRefPubMed
  10. Nehlig A, Nehlig A, Debry G. [Effects of coffee and caffeine on fertility, reproduction, lactation, and development. Review of human and animal data]. J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris). 1994; 23(3): 241–256.
    PubMed
  11. Thelle DS, Heyden S, Fodor JG. Coffee and cholesterol in epidemiological and experimental studies. Atherosclerosis. 1987; 67(2-3): 97–103.
    CrossRefPubMed
  12. Krul C, Hageman G. Analysis of urinary caffeine metabolites to assess biotransformation enzyme activities by reversed-phase high-performance liquid chromatography. J Chromatogr B Biomed Sci Appl. 1998; 709(1): 27–34.
    CrossRefPubMed
  13. Resta R, Hooker SW, Laurent AB, et al. Insights into thymic purine metabolism and adenosine deaminase deficiency revealed by transgenic mice overexpressing ecto-5'-nucleotidase (CD73). J Clin Invest. 1997; 99(4): 676–683.
    CrossRefPubMed
  14. Villarreal F, Zimmermann S, Makhsudova L, et al. Modulation of cardiac remodeling by adenosine: In vitro and in vivo effects. Biochemistry of Hypertrophy and Heart Failure. 2003: 17–26.
    CrossRef
  15. Ciruela F, Saura C, Canela E, et al. Ligand-Induced Phosphorylation, Clustering, and Desensitization of A1 Adenosine Receptors. Molecular Pharmacology. 1997; 52(5): 788–797.
    CrossRef
  16. Ramkumar V, Olah ME, Jacobson KA, et al. Distinct pathways of desensitization of A1- and A2-adenosine receptors in DDT1 MF-2 cells. Mol Pharmacol. 1991; 40(5): 639–647.
    PubMed
  17. Lazarus M, Shen HY, Cherasse Y, et al. Arousal effect of caffeine depends on adenosine A2A receptors in the shell of the nucleus accumbens. J Neurosci. 2011; 31(27): 10067–10075.
    CrossRefPubMed
  18. Strain EC, Mumford GK, Silverman K, et al. Caffeine dependence syndrome. Evidence from case histories and experimental evaluations. JAMA. 1994; 272(13): 1043–1048.
    PubMed
  19. Glade MJ. Caffeine-Not just a stimulant. Nutrition. 2010; 26(10): 932–938.
    CrossRefPubMed
  20. Brunyé TT, Mahoney CR, Rapp DN, et al. Caffeine enhances real-world language processing: evidence from a proofreading task. J Exp Psychol Appl. 2012; 18(1): 95–108.
    CrossRefPubMed
  21. Ker K, Edwards PJ, Felix LM, et al. Caffeine for the prevention of injuries and errors in shift workers. Cochrane Database Syst Rev. 2010(5): CD008508.
    CrossRefPubMed
  22. Surma S, Narkiewicz K. Kawa a ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego i innych chorób układu krążenia. Choroby Serca i Naczyń. 2020; 17(1): 55–64.
    CrossRef
  23. Sawynok J. Pharmacological rationale for the clinical use of caffeine. Drugs. 1995; 49(1): 37–50.
    CrossRefPubMed
  24. O'Callaghan F, Muurlink O, Reid N. Effects of caffeine on sleep quality and daytime functioning. Risk Manag Healthc Policy. 2018; 11: 263–271.
    CrossRefPubMed
  25. Kromann CB, Nielsen CT. A case of cola dependency in a woman with recurrent depression. BMC Res Notes. 2012; 5: 692.
    CrossRefPubMed
  26. Guieu R, Devaux C, Henry H, et al. Adenosine and migraine. Can J Neurol Sci. 1998; 25(1): 55–58.
    CrossRefPubMed
  27. Brown SG, Waterer GW. Migraine precipitated by adenosine. Med J Aust. 1995; 162(7): 389, 391.
    PubMed
  28. Antonova M, Wienecke T, Olesen J, et al. Prostaglandins in migraine: update. Curr Opin Neurol. 2013; 26(3): 269–275.
    CrossRefPubMed
  29. Davis RJ, Murdoch CE, Ali M, et al. EP4 prostanoid receptor-mediated vasodilatation of human middle cerebral arteries. Br J Pharmacol. 2004; 141(4): 580–585.
    CrossRefPubMed
  30. Myren M, Olesen J, Gupta S. Prostaglandin E2 receptor expression in the rat trigeminal-vascular system and other brain structures involved in pain. Neurosci Lett. 2012; 506(1): 64–69.
    CrossRefPubMed
  31. Lipton RB, Diener HC, Robbins MS, et al. Caffeine in the management of patients with headache. J Headache Pain. 2017; 18(1): 107.
    CrossRefPubMed
  32. Jones HE, Herning RI, Cadet JL, et al. Caffeine withdrawal increases cerebral blood flow velocity and alters quantitative electroencephalography (EEG) activity. Psychopharmacology (Berl). 2000; 147(4): 371–377.
    CrossRefPubMed
  33. Couturier EG, Hering R, Steiner TJ. Weekend attacks in migraine patients: caused by caffeine withdrawal? Cephalalgia. 1992; 12(2): 99–100.
    CrossRefPubMed
  34. Scher AI, Stewart WF, Lipton RB. Caffeine as a risk factor for chronic daily headache: a population-based study. Neurology. 2004; 63(11): 2022–2027.
    CrossRefPubMed
  35. Ding M, Bhupathiraju SN, Satija A, et al. Long-term coffee consumption and risk of cardiovascular disease: a systematic review and a dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. Circulation. 2014; 129(6): 643–659.
    CrossRefPubMed
  36. Larsson SC, Orsini N. Coffee consumption and risk of stroke: a dose-response meta-analysis of prospective studies. Am J Epidemiol. 2011; 174(9): 993–1001.
    CrossRefPubMed
  37. Lopez-Garcia E, Rodriguez-Artalejo F, Rexrode KM, et al. Coffee consumption and risk of stroke in women. Circulation. 2009; 119(8): 1116–1123.
    CrossRefPubMed
  38. Kim B, Nam Y, Kim J, et al. Coffee Consumption and Stroke Risk: A Meta-analysis of Epidemiologic Studies. Korean J Fam Med. 2012; 33(6): 356–365.
    CrossRefPubMed
  39. Liu QP, Wu YF, Cheng HY, et al. Habitual coffee consumption and risk of cognitive decline/dementia: A systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies. Nutrition. 2016; 32(6): 628–636.
    CrossRefPubMed
  40. Larsson SC, Orsini N. Coffee Consumption and Risk of Dementia and Alzheimer's Disease: A Dose-Response Meta-Analysis of Prospective Studies. Nutrients. 2018; 10(10).
    CrossRefPubMed
  41. Bragança M, Marinho M, Marques J, et al. The influence of espresso coffee on neurocognitive function in HIV-infected patients. AIDS Care. 2016; 28(9): 1149–1153.
    CrossRefPubMed
  42. Tavani A, La Vecchia C. Coffee, decaffeinated coffee, tea and cancer of the colon and rectum: a review of epidemiological studies, 1990-2003. Cancer Causes Control. 2004; 15(8): 743–757.
    CrossRefPubMed
  43. Qi H, Li S. Dose-response meta-analysis on coffee, tea and caffeine consumption with risk of Parkinson's disease. Geriatr Gerontol Int. 2014; 14(2): 430–439.
    CrossRefPubMed
  44. Ahsan F, Bashir S. Coffee consumption: health perspectives and drawbacks. J Nutr Obes . 2019; 2(1): 101.
  45. Tuomilehto J, Hu G, Bidel S, et al. Coffee consumption and risk of type 2 diabetes mellitus among middle-aged Finnish men and women. JAMA. 2004; 291(10): 1213–1219.
    CrossRefPubMed
  46. Clark I, Landolt HP. Coffee, caffeine, and sleep: A systematic review of epidemiological studies and randomized controlled trials. Sleep Med Rev. 2017; 31: 70–78.
    CrossRefPubMed
  47. Takabayashi A, Maruyama K, Tanno Y, et al. The association of coffee consumption and oxygen desaturation index during sleep among Japanese male workers. Sleep Breath. 2019; 23(4): 1027–1031.
    CrossRefPubMed
  48. Chung KF, Poon YP, Ng TK, et al. Correlates of sleep irregularity in schizophrenia. Psychiatry Research. 2018; 270: 705–714.
    CrossRef
  49. Dimitriou D, Le Cornu Knight F, Milton P. The Role of Environmental Factors on Sleep Patterns and School Performance in Adolescents. Front Psychol. 2015; 6: 1717.
    CrossRefPubMed

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp z o.o., ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl