Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Psychiatria
MENU
Na skróty Zdeponuj artykuł Wytyczne dla autorów Ahead of print Recenzenci 2022 Kolegium redakcyjne

dostęp otwarty

Tom 16, Nr 3 (2019)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2019-07-19
Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Pobierz cytowanie

Funkcjonowanie seksualne a lęk w grupie pacjentów psychiatrycznych

Dominika Kędzierska1, Marta Dębowska1
Psychiatria 2019;16(3):124-131.
Afiliacje
  1. Klinika Psychiatryczna Wydział Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny

dostęp otwarty

Tom 16, Nr 3 (2019)
Prace oryginalne
Opublikowany online: 2019-07-19

Streszczenie

Wstęp: Funkcjonowanie seksualne to ważna płaszczyzna funkcjonowania człowieka, a jego satysfakcjonujący poziom jest
niezbędny do osiągnięcia dobrostanu psychicznego. Jednak według wielu doniesień, w grupie pacjentów z zaburzeniami
psychicznymi jest to płaszczyzna szczególnie narażona na występowanie dysfunkcji, zarówno w sferze somatycznej,
jak i psychicznej. Celem pracy jest zweryfikowanie zależności pomiędzy poziomem odczuwanego lęku a poziomem
funkcjonowania seksualnego wśród osób leczonych psychiatrycznie.

Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 40 pacjentów leczonych psychiatrycznie w wieku 18–65 lat, spełniających
kryteria rozpoznania zaburzeń psychicznych, oraz 40 zdrowych osób, które wyraziły świadomą zgodę na udział w badaniu.
Wykorzystano Kwestionariusz Własnej Seksualności (KWS), Indeks Funkcji Seksualnych Kobiet (FSFI), Kwestionariusz
zaburzeń erekcji (IIEF), Kwestionariusz Zaburzeń Seksualnych (KZS-K, KZS-M) oraz Skalę Mell-Krat oddzielne dla kobiet
i mężczyzn oraz kwestionariusz lęku: STAI, czyli Inwentarz Stanu i Cechy Lęku.


Wyniki: Porównanie grupy badawczej z grupą kontrolną wykazało korelację stanu psychicznego z zaburzeniami funkcji
seksualnych. W grupie badawczej równie częściej występowały zaburzenie seksualne. Istotna korelacja dodatnia (r =
0,48, p < 0,05) w badaniu KZS-S w kategorii „zaburzenia seksualne” wskazywała, że kobiety znajdujące się w grupie
badawczej osiągały wyższy wynik w tej sekcji niż kobiety w grupie kontrolnej. U mężczyzn sklasyfikowanych jako chorzy
psychicznie też zaobserwowano powszechne występowanie dysfunkcji seksualnej. Wyniki kwestionariusza IIFE wykazały
u nich znacznie częstsze problemy z wywołaniem i utrzymaniem erekcji (r = 0,52, p < 0,05).


Wnioski: Pacjenci psychiatryczni są zdecydowanie mniej zadowoleni ze swojego życia seksualnego niż osoby zdrowe,
częściej dochodzi u nich do dysfunkcji seksualnych. U osób ze współwystępowaniem lęku czy zaburzeń lękowych znacznie
częściej obserwuje się dysfunkcje seksualne. Udowadnia to potrzebę badania sfery seksualnej pacjentów w celu
poprawy ich samopoczucia.

Streszczenie

Wstęp: Funkcjonowanie seksualne to ważna płaszczyzna funkcjonowania człowieka, a jego satysfakcjonujący poziom jest
niezbędny do osiągnięcia dobrostanu psychicznego. Jednak według wielu doniesień, w grupie pacjentów z zaburzeniami
psychicznymi jest to płaszczyzna szczególnie narażona na występowanie dysfunkcji, zarówno w sferze somatycznej,
jak i psychicznej. Celem pracy jest zweryfikowanie zależności pomiędzy poziomem odczuwanego lęku a poziomem
funkcjonowania seksualnego wśród osób leczonych psychiatrycznie.

Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 40 pacjentów leczonych psychiatrycznie w wieku 18–65 lat, spełniających
kryteria rozpoznania zaburzeń psychicznych, oraz 40 zdrowych osób, które wyraziły świadomą zgodę na udział w badaniu.
Wykorzystano Kwestionariusz Własnej Seksualności (KWS), Indeks Funkcji Seksualnych Kobiet (FSFI), Kwestionariusz
zaburzeń erekcji (IIEF), Kwestionariusz Zaburzeń Seksualnych (KZS-K, KZS-M) oraz Skalę Mell-Krat oddzielne dla kobiet
i mężczyzn oraz kwestionariusz lęku: STAI, czyli Inwentarz Stanu i Cechy Lęku.


Wyniki: Porównanie grupy badawczej z grupą kontrolną wykazało korelację stanu psychicznego z zaburzeniami funkcji
seksualnych. W grupie badawczej równie częściej występowały zaburzenie seksualne. Istotna korelacja dodatnia (r =
0,48, p < 0,05) w badaniu KZS-S w kategorii „zaburzenia seksualne” wskazywała, że kobiety znajdujące się w grupie
badawczej osiągały wyższy wynik w tej sekcji niż kobiety w grupie kontrolnej. U mężczyzn sklasyfikowanych jako chorzy
psychicznie też zaobserwowano powszechne występowanie dysfunkcji seksualnej. Wyniki kwestionariusza IIFE wykazały
u nich znacznie częstsze problemy z wywołaniem i utrzymaniem erekcji (r = 0,52, p < 0,05).


Wnioski: Pacjenci psychiatryczni są zdecydowanie mniej zadowoleni ze swojego życia seksualnego niż osoby zdrowe,
częściej dochodzi u nich do dysfunkcji seksualnych. U osób ze współwystępowaniem lęku czy zaburzeń lękowych znacznie
częściej obserwuje się dysfunkcje seksualne. Udowadnia to potrzebę badania sfery seksualnej pacjentów w celu
poprawy ich samopoczucia.

Pełny tekst:

Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

seksualność, lęk, zaburzenia psychiczne, dysfunkcje seksualne

Informacje o artykule
Tytuł

Funkcjonowanie seksualne a lęk w grupie pacjentów psychiatrycznych

Czasopismo

Psychiatria

Numer

Tom 16, Nr 3 (2019)

Typ artykułu

Praca badawcza (oryginalna)

Strony

124-131

Opublikowany online

2019-07-19

Wyświetlenia strony

1122

Wyświetlenia/pobrania artykułu

686

Rekord bibliograficzny

Psychiatria 2019;16(3):124-131.

Słowa kluczowe

seksualność
lęk
zaburzenia psychiczne
dysfunkcje seksualne

Autorzy

Dominika Kędzierska
Marta Dębowska

Referencje (56)
  1. McCabe MP, Sharlip ID, Atalla E, et al. Definitions of Sexual Dysfunctions in Women and Men: A Consensus Statement From the Fourth International Consultation on Sexual Medicine 2015. J Sex Med. 2016; 13(2): 135–143.
    CrossRefPubMed
  2. Jodko A, Łowacz J, Kokoszka J. Zgłaszanie zaburzeń funkcji seksualnych jako objawu podczas terapii zaburzeń lękowych. Seksuologia Polska. 2008: 26–32.
  3. Clayton AH, Alkis AR, Parikh NB, et al. Sexual dysfunction due to psychotropic medications. Psychiatr Clin North Am. 2016; 39(3): 427–463.
    CrossRefPubMed
  4. Oettingen J. Dysfunkcje seksualne - podejście oparte na teorii poznawczej. Seksuologia Polska. 2013: 68–70.
  5. Colón Vilar G, Concepción E, Galynker I, et al. Assessment of sexual fantasies in psychiatric inpatients with mood and psychotic disorders and comorbid personality disorder traits. J Sex Med. 2016; 13(2): 262–269.
    CrossRefPubMed
  6. Izdebski Z. Wprowadzenie do seksuolności człowieka. In: Seksuologia Polaków na początku XXI wieku. Studium badawcze. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego , Kraków 2012: 48–49.
  7. Internetowa encyklopedia PWN. https://encyklopedia.pwn.pl/ (26.02.2018).
  8. Kucz EA. Biologiczne aspekty seksualności człowieka. In: Beisert M. ed. Seksualność w cyklu życia człowieka. Zakład wydawniczy K. Domke, Poznań 2004: 29–35.
  9. Beisert M. Psychofizjologia Seksualności. In: Lew-Starowicz Z, Skrzypulec V. ed. Podstawy seksuologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010 : 83–84.
  10. Lew-Starowicz Z. Seksuologia psychospołeczne. In: Lew-Starowicz Z, Skrzypulec V. ed. Podstawy seksuologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010: 25–33.
  11. Załustowicz A. Osoby z zaburzenia psychicznymi mieszkające w domu pomocy społecznej-niektóre włąściwości rozwoju i funkcjonowania seksualnego. Nowiny Lekarskie. 2011: 373–382.
  12. Lew-Starowicz, Z. Zaburzenia seksualne uwarunkowane kulturowo. W: M. Lew-Starowicz, Z. Lew-Starowicz i V. Skrzypulec-Plinta, redaktorzy Seksuologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017, s. : 525–531.
  13. Flatow E. Zdrowie seksualne w podstawach i zachowaniach studentów. Studium porównawcze na przykładzie Angli i Francji. , Poznań 2011.
  14. Lew-Starowicz Z. Zaburzenia seksualne. Termedia, Poznań 2017: 11–13.
  15. Brzeska A, Marcinek P. Problematyka seksuologiczna w szpitalu psychiatrycznym. Seksuologia Polska. 2008: 57–58.
  16. Kuczyński W, Rzewuska M, Luks M. Wpływ leków przeciwpsychotycznych na funkcje seksualne. Seksuologia Polska. 2003 : 23–29.
  17. Basson R, Gilks T. Women's sexual dysfunction associated with psychiatric disorders and their treatment. Womens Health (Lond). 2018; 14: 1745506518762664.
    CrossRefPubMed
  18. Lew-Starowicz M. Problemy seksualne w psychiatrii. In: Lew-Starowicz Z, Skrzypulec-Plinta V. ed. Seksuologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017: 425–438.
  19. Waldinger MD. Psychiatric disorders and sexual dysfunction. Handb Clin Neurol. 2015; 130: 469–489.
    CrossRefPubMed
  20. Baggaley M. Sexual dysfunction in schizophrenia: focus on recent evidence. Hum Psychopharmacol. 2008; 23(3): 201–209.
    CrossRefPubMed
  21. de Boer MK, Castelein S, Wiersma D, et al. The facts about sexual (Dys)function in schizophrenia: an overview of clinically relevant findings. Schizophr Bull. 2015; 41(3): 674–686.
    CrossRefPubMed
  22. Williams K, Reynolds M. Sexual Dysfunction in Major Depression. CNS Spectrums. 2014; 11(S9): 19–23.
    CrossRef
  23. Grover S, Mattoo SK, Pendharkar S, et al. Sexual dysfunction in patients with alcohol and opioid dependence. Indian J Psychol Med. 2014; 36(4): 355–365.
    CrossRefPubMed
  24. Małus A, Galińska-Skok B, Konarzewska B, et al. Podejmowanie tematów seksualnych w rozmowie lekarza z pacjentem w ambulatoryjnym leczeniu psychiatrycznym. Seksuologia Polska. 2014: 51–57.
  25. Zemishlany Z, Weizman A. The impact of mental illness on sexual dysfunction. Adv Psychosom Med. 2008; 29: 89–106.
    CrossRefPubMed
  26. Berner M. [Sexual dysfunction associated with psychotropic drugs and treatment options]. Nervenarzt. 2017; 88(5): 459–465.
    CrossRefPubMed
  27. Gmitrowicz A, Kropiwnicki P Zaburzenia lękowe. http://a.umed.pl/psychiatria/dydaktyka/2016/Zaburzenia%20lekowe. (12.03.2019).
  28. Chuchra M, Pawłowska B. Współzależności między lękiem a przedchorobowym i aktualnym obrazem siebie u chorych na schizofrenię paranoidalną. Psychiatria Polska. 2005: 327–336.
  29. Koszewska I, Święcicki Ł. Lęk w przebiegu innych zaburzeń psychicznych. In: Nie bój się lęku. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008: 88–94.
  30. Jackowska E. Stygmatyzacja i wykluczenie społeczne osób chorujących na schizofrenię – przegląd badań i mechanizmy psychologiczne. Psychiatria Polska. 2009: 655–670.
  31. Herek G. Confronting sexual stigma and prejudice: theory and practice. Journal of Social Issues. 2007; 63(4): 905–925.
    CrossRef
  32. Lipczyński, A. Lęk dezintegracyjny u chorych na schizofrenię- www.psychiatria.pl. http://www.psychiatria.pl/artykul/lek-dezintegracyjny-u-chorych-na-schizofrenie/732 (2.05.2019).
  33. Koszewska I, Święcicki Ł. Rodzaje zaburzeń lękowych. In: Nie bój się lęku. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008: 36–55.
  34. Zięba A, Siwek M, Wróbel A, et al. Miejsce lęku w obrazie psychopatologicznym depresji. Lęk i depresja. 2003: 87–97.
  35. Jaeschke R, Siwek M, Grabski B, et al. Współwystępowanie zaburzeń depresyjnych i lękowych. Psychiatria. 2010: 189–197.
  36. Preeti S, Jayaram SD, Chittaranjan A. Sexual Dysfunction in Patients with Antidepressant-treated Anxiety or Depressive Disorders: a Pragmatic Multivariable Longitudinal Study. East Asian Arch Psychiatry. 2018; 28(1): 9–16.
    PubMed
  37. Koszewska I, Święcicki Ł. Lęk a osobowość. In: Nie bój się lęku. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008: 83–87.
  38. Hammen C. Definiowanie i diagnozowanie depresji . In: Trzebiatowska M. ed. Depresja. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006 : 29–33.
  39. Laurent SM, Simons AD. Sexual dysfunction in depression and anxiety: conceptualizing sexual dysfunction as part of an internalizing dimension. Clin Psychol Rev. 2009; 29(7): 573–585.
    CrossRefPubMed
  40. McCabe M, Althof SE, Assalian P, et al. Psychological and interpersonal dimensions of sexual function and dysfunction. J Sex Med. 2010; 7(1 Pt 2): 327–336.
    CrossRefPubMed
  41. Mielimąka M, Rutkowski K, Cyranka K, et al. Lęk – cecha i lęk – stan u pacjentów leczonych intensywną, krótkoterminową psychoterapią grupową z powodu zaburzeń nerwicowych i osobowości. Psychiatria Polska. 2017: 1165–1179.
  42. Kayhan F, Küçük A, Satan Y, et al. Sexual dysfunction, mood, anxiety, and personality disorders in female patients with fibromyalgia. Neuropsychiatr Dis Treat. 2016; 12: 349–355.
    CrossRefPubMed
  43. Lew-Starowicz M. Zaburzenia erekcji . In: Lew-Starowicz M, Lew-Starowicz Z, Skrzypulec-Plinta V. ed. Seksuologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017: 260–275.
  44. Zhang X, Tang D, Xu C, et al. The relationship between self-estimated intravaginal ejaculatory latency time and International Prostate Symptom Score in middle-aged men complaining of ejaculating prematurely in China. J Sex Med. 2015; 12(3): 705–712.
    CrossRefPubMed
  45. Corretti G, Baldi I. The relationship between anxiety disorders and sexual dysfunction. Psychiatric Times. 2007.
  46. Kwiatkowska S, Kocur D. Życie seksualne pacjentów cierpiących na wybrane zaburzenia nerwicowe. Seksuologia Polska. 2017: 9–16.
  47. Bossini L, Fortini V, Casolaro I, et al. Dysfunkcje seksualne, choroby psychiczne jakość życia – praca przeglądowa. Psychiatria Polska. 2014: 715–726.
  48. Janus M, Szulc A. Seksuologiczne narzędzia diagnostyczne w Polsce i na świecie. Seksuologia Polska. 2015: 31–35.
  49. Brodniak WA, Kasperek-Zimowska B B, Sarol-Kulka A. Zaburzenia seksualne w chorobach psychicznych. In: Ostrowska A. ed. O seksualności osób niepełnosprawnych. Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa 2007: 65.
  50. Wróbel M, Mosiołek A. Dysfunkcje seksualne w przebiegu zaburzeń depresyjnych. Psychiatria. 2018; 15(1): 39–44.
  51. Kennedy SH, Rizvi S. Sexual dysfunction, depression, and the impact of antidepressants. J Clin Psychopharmacol. 2009; 29(2): 157–164.
    CrossRefPubMed
  52. Jakima S, Murawiec S. Problemy seksualne w schizofrenii. Seksuologia Polska . 2008; 2: 83–90.
  53. Chojnowski J, Więdłocha M, Mosiołek A. Zaburzenia seksualne u pacjentów ze schizofrenią. Psychiatria. 2017 ; 14(1): 35–39.
  54. Tejkowski S. Zaburzenia seksualne u pacjentów chorujących na nerwicę i zaburzenia osobowości. Psychoter. 1986; 58(3): 39–46.
  55. Araszkiewicz A, Krzemińska A. Zaburzenia seksualne u pacjentów z zespołem lęku napadowego i zespołem lęku społecznego. Psychiatria Ogólna. 2013; 27: 31.
  56. Jankowiak B, Waszyńska K. Postawy wobec związków intymnych mężczyzn hetero-, homo- i biseksualnych. Psychiatria. 2017 ; 14(4): 232–241.

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp z o.o., ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl