Tom 15, Nr 1 (2018)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2018-03-28
Wyświetlenia strony
1986
Wyświetlenia/pobrania artykułu
5795
Fototerapia, postęp zastosowań w psychiatrii i innych dziedzinach medycyny
Psychiatria 2018;15(1):50-52.
Streszczenie
Prezentowana praca ma na celu przybliżenie wiedzy o fototerapii, jako jednej z pozafarmakologicznych metod terapeutycznych. Bazują one na wiedzy o naturalnych rytmach biologicznych człowieka i są zależne od wpływów przygody oraz wymogów postępu cywilizacyjnego. Na naszych oczach wraz z ewolucją możliwości technicznych zmienia się sposób oraz forma eksponowania pacjentów na tę metodę leczniczą. Poszerzenie wiedzy o fototerapii sprawia, że coraz częściej podejmowane są próby zastosowania fototerapii poza psychiatrią i sezonowymi zaburzeniami nastroju.
Słowa kluczowe: chronobiologiafototerapiachoroba afektywna sezonowa
Referencje
- Zawilska JB, Nowak JZ. Rytmika okołodobowa i zegar biologiczny. Sen. 2002; 4(2): 127–136.
- Zawilska, JB, Nowak JZ. Rytmy biologiczne – uniwersalny system odczytywania czasu. Nauka. 2006; 4: 129–133.
- Wirz-Justice A, Benedetti F, Berger M, et al. Chronotherapeutics (light and wake therapy) in affective disorders. Psychol Med. 2005; 35(7): 939–944.
- Jośko- Ochojska J, Oleszko A. Wykorzystanie fototerapii w praktyce klinicznej. Probl Hig Epidemiol. 2013; 94(4): 718.
- Meesters Y, Gordijn MCm. Seasonal affective disorder, winter type: current insights and treatment options. Psychol Res Behav Manag. 2016; 9: 317–327.
- Gaynes BN, Kaminski A, Gartlehner G. Second generation antidepresants for seasonal affective disorder. Cochrane Database Syst Rev. 2011(12): CD008591.
- Pużynski S. Depresja i zaburzenia afektywne. PZWL, Warszawa 2008.
- Yildiz M, Batmaz S, Songur E, et al. State of the art psychopharmacological treatment options in seasonal affective disorder. Psychiatr Danub. 2016; 28(1): 25–29.
- Rosenthal NE, Sack DA, Gillin JC, et al. Seasonal affective disorder. A description of the syndrome and preliminary findings with light therapy. Arch Gen Psychiatry. 1984; 41(1): 72–80.
- Święcicki Ł. Choroba afektywna sezonowa (depresja zimowa) – monografia z uwzględnieniem badań własnych. IPiN, Warszawa 2006.
- Nussbaumer B, Kaminski-Hartenthaler A, Forneris C, et al. Light therapy for preventing seasonal affective disorder. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014.
- Kripke DF. Light treatment for nonseasonal depression: speed, efficacy, and combined treatment. J Affect Disord. 1998; 49(2): 109–117.
- Perera S, Eisen R, Bhatt M, et al. Light therapy for non-seasonal depression: systematic review and meta-analysis. BJPsych Open. 2016; 2(2): 116–126.
- Jurvelin H, Takala T, Nissilä J, et al. Transcranial bright light treatment via the ear canals in seasonal affective disorder: a randomized, double-blind dose-response study. BMC Psychiatry. 2014; 14: 288.
- Sitnikov L, Rohan KJ, Evans M, et al. Cognitive predictors and moderators of winter depression treatment outcomes in cognitive-behavioral therapy vs. light therapy. Behav Res Ther. 2013; 51(12): 872–881.
- Rohan KJ, Evans M, Mahon JN, et al. Cognitive-behavioral therapy vs. light therapy for preventing winter depression recurrence: study protocol for a randomized controlled trial. Trials. 2013; 14: 82.
- Gordijn MCM, 't Mannetje D, Meesters Y. The effects of blue-enriched light treatment compared to standard light treatment in Seasonal Affective Disorder. J Affect Disord. 2012; 136(1-2): 72–80.
- Martiny K, Refsgaard E, Lund V, et al. Maintained superiority of chronotherapeutics vs. exercise in a 20-week randomized follow-up trial in major depression. Acta Psychiatr Scand. 2015; 131(6): 446–457.
- Danilenko KV, Ivanova IA. Dawn simulation vs. bright light in seasonal affective disorder: Treatment effects and subjective preference. J Affect Disord. 2015; 180: 87–89.
- Knapen SE, Gordijn MCM, Meesters Y. The relation between chronotype and treatment outcome with light therapy on a fixed time schedule. J Affect Disord. 2016; 202: 87–90.
- Dong S, Jacob TJ. Combined non-adaptive light and smell stimuli lowered blood pressure reduced heart rate and reduced negative affect. Physiology & Behavior . 2016; 156: 94–105.
- Paprocka-Borowicz M, Trafalska A, Borowicz WA. Wpływ fototerapii na ograniczenie objawów depresji u pacjentów rehabilitowanych z powodu zaburzeń narządu ruchu . Piel Zdr Publ. 2015; 5(2): 121–130.
