Tom 14, Nr 1 (2017)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2017-03-01
Pomiędzy psychoanalizą a neuronauką — kontrowersje wokół neuropsychoanalizy
Psychiatria 2017;14(1):47-52.
Streszczenie
W artykule zaprezentowano poglądy na temat związku neurobiologii z psychoterapią, a przede wszystkim psychoanalizą. Uwaga koncentruje się głównie na przedstawieniu punktu widzenia na tą relację proponowanego przez Marka Solmsa i neuropsychoanalizę. Autor dokonuje też krytycznej oceny tego spojrzenia. W ostatniej części tekstu zawarta jest propozycja spojrzenia na omawianą relację z perspektywy dualizmu eksplanacyjnego, która wydaje się rozsądnym kompromisem pomiędzy łączeniem neurobiologii i ustaleń psychoanalizy a chronieniem bogactwa teoretycznego proponowanym przez obie te dziedziny niezależnie.
Słowa kluczowe: psychoanalizaneuronaukaneuropsychoanaliza
Referencje
- Kandel ER. A new intellectual framework for psychiatry. Am J Psychiatry. 1998; 155(4): 457–469.
- Żechowski, C. Integrowanie neurobiologii i psychoterapii – czyli o mózgu w umyśle terapeuty. Psychiatria. 2014; 11(3): 137–140.
- Leichsenring, F. Czy teorie psychodynamiczne i psychoanalityczne są skuteczne? Przegląd danych empirycznych. Psychoterapia Psychodynamiczna w Polsce. Int J Psychoanal. 2005; 86: 841–868.
- Leichsenring F, Rabung S. Long-term psychodynamic psychotherapy in complex mental disorders: update of a meta-analysis. Br J Psychiatry. 2011; 199(1): 15–22.
- Chrzan-Dętkoś, M. Skuteczność psychoterapii psychodynamicznej – przegląd badań. Psychoterapia Psychodynamiczna w Polsce. 2016; 3: 64–76.
- Gabbard G. A neurobiologically informed perspective on psychotherapy: Table 1. The British Journal of Psychiatry. 2000; 177(2): 117–122.
- Gabbard GO. How not to teach psychotherapy. Acad Psychiatry. 2005; 29(4): 332–338.
- Kandel ER. Biology and the future of psychoanalysis: a new intellectual framework for psychiatry revisited. Am J Psychiatry. 1999; 156(4): 505–524.
- De Wall, F. Bystre zwierzę. Czy jesteśmy dość mądrzy aby zrozumieć mądrość zwierząt. Przeł. Ł. Lamża. Copernicus Center Press, Kraków. ; 2016.
- Panksepp J. Archaeology of mind. Behavioral and Brain Sciences. 2010; 5(03): 449.
- Bowlby J. Przywiązanie. Przeł. M. Polczewska-Nicke. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2016.
- Freud A, Burlingham D, Wolf A, et al. War and Children. Marriage and Family Living. 1944; 6(1): 16.
- Solms M, Turnbull O. What Is Neuropsychoanalysis? Neuropsychoanalysis. 2011; 13(2): 133–145.
- Solms M, Turnbull O. What Is Neuropsychoanalysis? A Neuro-Psychoanalytical Dialogue for Bridging Freud and the Neurosciences. 2016: 13–30.
- Berlin H. The Neural Basis of the Dynamic Unconscious. Neuropsychoanalysis. 2011; 13(1): 5–31.
- Fertuck E. The Scientific Study of Unconscious Processes: The Time Is Ripe for (Re)Convergence of Neuroscientific and Psychoanalytic Conceptions. Neuropsychoanalysis. 2011; 13(1): 45–48.
- Bell V. Levels of (Un)Consciousness. Neuropsychoanalysis. 2011; 13(1): 32–34.
- Eagle M. Psychological Processes and Neural Correlates. Neuropsychoanalysis. 2011; 13(1): 37–42.
- Hickok G. Mit neuronów lustrzanych. Rzetelna neuronauka komunikacji i poznania. Przeł. K. Cipora, A. Machniak. Copernicus Center Press, Kraków 2016.
- Przybyła, J Neurobiologiczne podstawy psychoterapii Psychoterapia. 2016; 2(177): 29–42.
- Blass RB, Carmeli Z. Further evidence for the case against neuropsychoanalysis: How Yovell, Solms, and Fotopoulou's response to our critique confirms the irrelevance and harmfulness to psychoanalysis of the contemporary neuroscientific trend. Int J Psychoanal. 2015; 96(6): 1555–1573.
- Bychowski G. Psychotherapy of psychosis. 1952.
- Bleuler, E. Das autistische Denken. Jahrbuch für psychoanaliytische und psychopathologische Forschungen. Franz Deuticke, Leipzig, Wien. ; 1912: 1–39.
- Freud, Z. Kwestia analizy laików (rozmow z bezstronnym). W: Technika terapii. Dzieła, Tom IX. Przeł. R. Reszke. Wydawnictwo KR. : Warszawa.
- Guerene R. Severe Personality Disorders: Psychotherapeutic Strategies. Psychosomatics. 1986; 27(2): 155–156.
- Roszyk A. Neuropodstawy procesu mentalizacji. W: Cierpiałowska L, Górska D (red.) Mentalizacja z perspektywy rozwojowej i klinicznej. Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2016: 112-139.
- Murawiec, S. Sprawozdanie z 15. Międzynarodowego Kongresu Neuropsychoanalitycznego. Psychiatria 2016; 13(3): 178–185.
- Schore A. Advances in Neuropsychoanalysis, Attachment Theory, and Trauma Research: Implications for Self Psychology. Psychoanalytic Inquiry. 2002; 22(3): 433–484.