Wpływ leczenia substytucyjnego na funkcjonowanie społeczne i stan zdrowia osób uzależnionych od opioidów
Streszczenie
WSTĘP: Leczenie substytucyjne jest najbardziej skutecznym postępowaniem w przypadku uzależnienia od opioidów. Wiąże się z poprawą funkcjonowania społecznego i zdrowotnego pacjentów, zwłaszcza w pierwszym okresie terapii. Celem prezentowanego badania była ocena wpływu leczenia w programie metadonowym na jakość życia osób uzależnionych od opioidów w kolejnych okresach leczenia.
MATERIAŁ I METODY: Badanie miało charakter prospektywny. I faza projektu obejmowała 240 pacjentów leczonych w programie metadonowym. Średni czas trwania dotychczasowej terapii substytucyjnej na początku badania wynosił półtora roku. Po sześciu miesiącach przeprowadzono ponowne badanie. Stosując kwestionariusz samooceny i skale kliniczne, porównywano zmienne charakteryzujące funkcjonowanie pacjentów obserwowane na I i II etapie badania.
WYNIKI: Po półrocznym okresie terapii substytucyjnej zwiększyła się aktywność zawodowa pacjentów (p = 0,008) przy jednoczesnym zmniejszeniu się przestępczości (p < 0,0001). Poprawił się stan psychiczny badanych w zakresie objawów depresyjnych (p < 0,0001) i zaburzeń snu (p = 0,021). Pacjenci często łamali abstynencję w okresie obserwacji, zwłaszcza nadużywając alkoholu (46%). Większość pacjentów pozytywnie oceniała swoje leczenie (70,6%).
WNIOSKI: Leczenie substytucyjne wiąże się z poprawą jakości życia osób uzależnionych od opioidów nie tylko w pierwszych, ale także w kolejnych okresach terapii.
Słowa kluczowe: uzależnienie od opioidówprogram metadonowyfunkcjonowanie społecznestan zdrowia
Referencje
- Mounteney J, Griffiths P, Sedefov R, et al. The drug situation in Europe: an overview of data available on illicit drugs and new psychoactive substances from European monitoring in 2015. Addiction. 2016; 111(1): 34–48.
- Jung WI, Lee YB, Kim DK, et al. A Cost Estimation Development Methodology via CER's Linear Combination. IE interfaces. 2012; 25(3): 347–356.
- Ayanga D, Shorter D, Kosten TR. Update on pharmacotherapy for treatment of opioid use disorder. Expert Opin Pharmacother. 2016; 17(17): 2307–2318.
- De Maeyer J, Vanderplasschen W, Broekaert E. Quality of life among opiate-dependent individuals: A review of the literature. Int J Drug Policy. 2010; 21(5): 364–380.
- Weissman MM, Slobetz F, Prusoff B, et al. Clinical depression among narcotic addicts maintained on methadone in the community. Am J Psychiatry. 1976; 133(12): 1434–1438.
- WHO: International classification of diseases and related health problems (ICD-10). http://apps.who.int/classifications/ icd10/browse/2014/en (5.05.2016).
- Wittkampf KA, Naeije L, Schene AH, et al. Diagnostic accuracy of the mood module of the Patient Health Questionnaire: a systematic review. Gen Hosp Psychiatry. 2007; 29(5): 388–395.
- Douglass AB, Bornstein R, Nino-Murcia G, et al. The Sleep Disorders Questionnaire. I: Creation and multivariate structure of SDQ. Sleep. 1994; 17(2): 160–167.
- Sherbourne CD, Stewart AL. The MOS social support survey. Soc Sci Med. 1991; 32(6): 705–714.
- Darke S, Ross J, Teesson M, et al. Factors associated with 12 months continuous heroin abstinence: findings from the Australian Treatment Outcome Study (ATOS). J Subst Abuse Treat. 2005; 28(3): 255–263.
- Schwartz RP, Kelly SM, Gryczynski J, et al. Heroin Use, HIV-Risk, and Criminal Behavior in Baltimore: Findings from Clinical Research. J Addict Dis. 2015; 34(2-3): 151–161.
- Zhou K, Li H, Wei X, et al. Relationships between perceived social support and retention among patients in methadone maintenance treatment in mainland China. Psychol Health Med. 2017; 22(4): 493–500.
- Havard A, Teesson M, Darke S, et al. Depression among heroin users: 12-Month outcomes from the Australian Treatment Outcome Study (ATOS). J Subst Abuse Treat. 2006; 30(4): 355–362.
- Dean AJ, Bell J, Christie MJ, et al. Depressive symptoms during buprenorphine vs. methadone maintenance: findings from a randomised, controlled trial in opioid dependence. Eur Psychiatry. 2004; 19(8): 510–513.
- Medrano MA, Hatch JP, Zule WA, et al. Psychological distress in childhood trauma survivors who abuse drugs. Am J Drug Alcohol Abuse. 2002; 28(1): 1–13.
- Dube SR, Anda RF, Felitti VJ, et al. Exposure to abuse, neglect, and household dysfunction among adults who witnessed intimate partner violence as children: implications for health and social services. Violence Vict. 2002; 17(1): 3–17.
- Kuba A, Wawrzyniak Z, Zalewska-Kaszubska J. Metadonowa terapia substytucyjna w opinii pacjentów programu metadonowego z województwa łódzkiego – skuteczność, korzyści, problemy. Alcoholism and Drug Addiction. 2014; 27(1): 55–65.
