Nieprawidłowa integracja sensoryczna jako składowa zaburzeń psychicznych występujących zarówno u dzieci, jak i u młodzieży oraz dorosłych

Streszczenie

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na objawy nieprawidłowej integracji sensorycznej występujące od wczesnych lat życia do później dorosłości. Wraz z wiekiem objawy te zmieniają swoje nasilenie i mogą też przeobrażać się w inne. Często występują one jako składowe różnych zaburzeń psychicznych. Najczęściej pojawiają się w autyzmie, zespole Aspergera, alkoholowym zespole płodowym (FAS), zespole nadpobudliwości z deficytem uwagi (ADHD), zaburzeniach zachowania i zaburzeniach emocjonalnych, lękowych, także w schizofrenii, nerwicach oraz fobii szkolnej. Niejednokrotnie są przyczyną trudności w uczeniu się dzieci oraz powodują zaburzenia koncentracji. Występują w postaci nadwrażliwości i podwrażliwości w różnych układach sensorycznych. Towarzyszą im nieprawidłowe reakcje emocjonalne i ruchowe. Nadwrażliwość powoduje zbyt mocne pobudzenie kory mózgowej i prowadzi do nietolerancji ruchu, niepewności grawitacyjnej, obronności dotykowej i innych objawów. Niedostateczna reaktywność, czyli podwrażliwość, polega na słabszym rozpoznawaniu i odbiorze bodźców, co z kolei prowadzi do poszukiwania pobudzenia i aplikowania sobie stymulacji. Dysfunkcje integracji sensorycznej zaciemniają obraz psychopatologiczny i utrudniają leczenie psychiatryczne. Znajomość symptomatologii omawianej dysfunkcji jest obecnie niezbędna w leczeniu zaburzeń psychicznych dzieci i dorosłych. Objawy te muszą być jednak poddane specyficznej diagnozie zaproponowanej przez Ayres i jej uczniów, a następnie poddane specjalistycznej terapii ukierunkowanej na stymulację układów sensorycznych i ich integrację. Terapia ta może współwystępować z leczeniem psychiatrycznym lub psychologicznym i będzie pomocna w likwidowaniu uporczywych objawów.