Sytuacje ekstremalne i ich wpływ na stan psychiczny człowieka

Streszczenie

Określenie sytuacji ekstremalnych, zwanych inaczej traumatycznymi, zawierają obydwie znane i często cytowane klasyfikacje zaburzeń psychicznych i zachowania — DSM-IV i ICD-10. Istotnym elementem tego typu przeżyć jest realne, bezpośrednie zagrożenie życia własnego, względnie też bycie świadkiem utraty życia osoby bliskiej w tragicznych okolicznościach lub innych przejawów okrucieństwa. Wachlarz możliwych sytuacji ekstremalnych jest dość szeroki. Różnią się one liczebnością ofiar, czasem trwania, przyczyną i miejscem wydarzenia. Wszystkie te czynniki mogą mieć znaczący wpływ na jakość i głębokość doznań psychicznych. Jest to źródłem zróżnicowania reakcji psychicznych na traumatyczne doświadczenia. Najbardziej typowymi zaburzeniami w następstwie doznanej traumy są: ostre zaburzenia na stres traumatyczny, zespół stresu pourazowego oraz complex PTSD. Istnieją również niespecyficzne zaburzenia w postaci różnych zespołów depresyjnych, lękowych, zaburzeń jedzenia, uzależnienia od substancji psychoaktywnych i inne. Obok dominującego obrazu psychopatologicznego w następstwie traumy można też dostrzec pozytywne zmiany u osób, które doświadczyły przeżyć sytuacji ekstremalnej.