Wstęp. W niniejszej pracy na podstawie zarówno danych z literatury, jak i doświadczenia klinicznego założono wstępnie, że jedną z charakterystyk przewlekłej schizofrenii jest występowanie w obrazie klinicznym objawów patologii języka - schizofazji. Jednocześnie u wielu chorych na schizofrenię, w tym u osób przewlekle chorych, nie stwierdza się objawów schizofazji. Celem pracy była ocena, jakie są korelaty kliniczne i poznawcze schizofazji lub jej braku.
Materiał i metody. Autorzy niniejszej pracy przebadali 30 pacjentów, którzy spełniali kryteria schizofrenii według DSM IV i przewlekłości tej psychozy według DSM III-R. Kryterium podziału badanych na dwie podgrupy stanowiły wyniki według skali TLC według Andreasen: 1) pacjenci z podgrupy z wysokim poziomem schizofazji (podgrupa S; n = 18) mieli wynik ogólny w skali TLC, wskazujący na schizofazję na poziomie ciężkim lub ekstremalnie wysokim (3 lub 4 punkty oceniające ogólną patologię myślenia, języka i komunikacji); 2) grupa N (n = 12) nie wykazywała żadnej patologii w tym parametrze. W badaniu obydwu podgrup wykorzystano baterię narzędzi oceniających objawy kliniczne i deficyty poznawcze typowe dla schizofrenii.
Wnioski. 1. Badani pacjenci, długotrwale chorujący na schizofrenię, charakteryzowali się znacząco gorszym stanem psychicznym, niższym poziomem funkcjonowania psychosocjalnego, a także znacząco wyższym poziomem wszystkich objawów syndromu pozytywnego schizofrenii i prawie wszystkich objawów syndromu negatywnego schizofrenii (poza apatią i awolicjalnością).
2. U badanych wysoki poziom schizofazji korelował z licznymi deficytami poznawczymi w postaci: zaburzeń pamięci operacyjnej, gorszych wyników we fluencji słownej, a także zaburzeń pamięci słuchowej i wzrokowej.