Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Polski Przegląd Neurologiczny
MENU
Na skróty Zdeponuj artykuł Wytyczne dla autorów Ahead of print Recenzenci 2022

Tom 19, Nr 1 (2023)
Wytyczne / stanowisko ekspertów
Opublikowany online: 2023-03-27
Dodaj do koszyka: 49,00 PLN
Pobierz cytowanie

Zasady diagnostyki i leczenia chorób ze spektrum zapalenia nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego. Rekomendacje Sekcji Stwardnienia Rozsianego i Neuroimmunologii Polskiego Towarzystwa Neurologicznego

Beata Zakrzewska-Pniewska1, Halina Bartosik-Psujek2, Waldemar Brola3, Marek Gołębiowski4, Alicja Kalinowska5, Alina Kułakowska6, Dagmara Mirowska-Guzel7, Monika Nojszewska1, Aleksandra Podlecka-Piętowska1, Mariusz Stasiołek8, Sławomir Wawrzyniak9, Monika Adamczyk-Sowa10
DOI: 10.5603/PPN.a2023.0004
·
Pol. Przegl. Neurol 2023;19(1):24-37.
Afiliacje
  1. Katedra i Klinika Neurologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Polska
  2. Kolegium Nauk Medycznych, Uniwersytet Rzeszowski, Portugalia
  3. Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Polska
  4. I Zakład Radiologii Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Polska
  5. Zakład Neurochemii i Neuropatologii, Katedra Neurologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Polska
  6. Klinika Neurologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Polska
  7. Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Polska
  8. Katedra i Klinika Neurologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Polska
  9. Klinika Neurologiczna, 10. Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SPZOZ w Bydgoszczy, Polska
  10. Katedra i Klinika Neurologii, Wydział Nauk Medycznych w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Polska

dostęp płatny

Tom 19, Nr 1 (2023)
Rekomendacje i zalecenia ekspertów
Opublikowany online: 2023-03-27

Streszczenie

Zespół ekspertów Sekcji Stwardnienia Rozsianego i Neuroimmunologii Polskiego Towarzystwa Neurologicznego opracował zasady postępowania w chorobach ze spektrum zapalenia nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego (NMOSD, neuromyelitis optica spectrum disorders). Ustalenia powstały na podstawie opinii ekspertów i danych uzyskanych z piśmiennictwa do 1 września 2022 roku. Rekomendacje opracowano na podstawie wyników najnowszych badań klinicznych, zaleceń zagranicznych i międzynarodowych towarzystw naukowych oraz własnego doświadczenia klinicznego autorów. Omówiono zasady rozpoznawania NMOSD, ze szczególnym uwzględnieniem diagnostyki serologicznej i neuroobrazowej, zawarto rekomendacje dotyczące leczenia rzutu, jak również zalecenia dotyczące przewlekłego leczenia immunosupresyjnego z uwzględnieniem najnowszych metod immunoterapii. Przedstawiono zasady monitorowania skuteczności i bezpieczeństwa leczenia. Omówiono postępowanie terapeutyczne u kobiet z NMOSD w ciąży.

Streszczenie

Zespół ekspertów Sekcji Stwardnienia Rozsianego i Neuroimmunologii Polskiego Towarzystwa Neurologicznego opracował zasady postępowania w chorobach ze spektrum zapalenia nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego (NMOSD, neuromyelitis optica spectrum disorders). Ustalenia powstały na podstawie opinii ekspertów i danych uzyskanych z piśmiennictwa do 1 września 2022 roku. Rekomendacje opracowano na podstawie wyników najnowszych badań klinicznych, zaleceń zagranicznych i międzynarodowych towarzystw naukowych oraz własnego doświadczenia klinicznego autorów. Omówiono zasady rozpoznawania NMOSD, ze szczególnym uwzględnieniem diagnostyki serologicznej i neuroobrazowej, zawarto rekomendacje dotyczące leczenia rzutu, jak również zalecenia dotyczące przewlekłego leczenia immunosupresyjnego z uwzględnieniem najnowszych metod immunoterapii. Przedstawiono zasady monitorowania skuteczności i bezpieczeństwa leczenia. Omówiono postępowanie terapeutyczne u kobiet z NMOSD w ciąży.

Pełny tekst:

Dodaj do koszyka: 49,00 PLN
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

rekomendacje, diagnostyka i leczenie, NMOSD

Informacje o artykule
Tytuł

Zasady diagnostyki i leczenia chorób ze spektrum zapalenia nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego. Rekomendacje Sekcji Stwardnienia Rozsianego i Neuroimmunologii Polskiego Towarzystwa Neurologicznego

Czasopismo

Polski Przegląd Neurologiczny

Numer

Tom 19, Nr 1 (2023)

Typ artykułu

Wytyczne / stanowisko ekspertów

Strony

24-37

Opublikowany online

2023-03-27

Wyświetlenia strony

1412

Wyświetlenia/pobrania artykułu

621

DOI

10.5603/PPN.a2023.0004

Rekord bibliograficzny

Pol. Przegl. Neurol 2023;19(1):24-37.

Słowa kluczowe

rekomendacje
diagnostyka i leczenie
NMOSD

Autorzy

Beata Zakrzewska-Pniewska
Halina Bartosik-Psujek
Waldemar Brola
Marek Gołębiowski
Alicja Kalinowska
Alina Kułakowska
Dagmara Mirowska-Guzel
Monika Nojszewska
Aleksandra Podlecka-Piętowska
Mariusz Stasiołek
Sławomir Wawrzyniak
Monika Adamczyk-Sowa

Referencje (56)
  1. Devic E. Myelite aigue dorso-lombaire avec nevrite optique. Autopsie. Congres francais de Medecine 1895, 434–439.
  2. Fujihara K. Neuromyelitis optica spectrum disorders: still evolving and broadening. Curr Opin Neurol. 2019; 32(3): 385–394.
    CrossRefPubMed
  3. Jarius S, Wildemann B, Jarius S, et al. An early case of neuromyelitis optica: on a forgotten report by Jacob Lockhart Clarke, FRS. Mult Scler. 2011; 17(11): 1384–1386.
    CrossRefPubMed
  4. Lucchinetti CF, Guo Y, Popescu BF, et al. The pathology of an autoimmune astrocytopathy: lessons learned from neuromyelitis optica. Brain Pathol. 2014; 24(1): 83–97.
    CrossRefPubMed
  5. Wingerchuk DM, Lennon VA, Lucchinetti CF, et al. The spectrum of neuromyelitis optica. Lancet Neurol. 2007; 6(9): 805–815.
    CrossRefPubMed
  6. Wingerchuk DM, Hogancamp WF, O'Brien PC, et al. The clinical course of neuromyelitis optica (Devic's syndrome). Neurology. 1999; 53(5): 1107–1114.
    CrossRefPubMed
  7. Graber DJ, Levy M, Kerr D, et al. Neuromyelitis optica pathogenesis and aquaporin 4. J Neuroinflammation. 2008; 5: 22.
    CrossRefPubMed
  8. Lennon VA, Wingerchuk DM, Kryzer TJ, et al. A serum autoantibody marker of neuromyelitis optica: distinction from multiple sclerosis. Lancet. 2004; 364(9451): 2106–2112.
    CrossRefPubMed
  9. Wingerchuk DM, Banwell B, Bennett JL, et al. International Panel for NMO Diagnosis. International consensus diagnostic criteria for neuromyelitis optica spectrum disorders. Neurology. 2015; 85(2): 177–189.
    CrossRefPubMed
  10. Mader S, Gredler V, Schanda K, et al. Complement activating antibodies to myelin oligodendrocyte glycoprotein in neuromyelitis optica and related disorders. J Neuroinflammation. 2011; 8: 184.
    CrossRefPubMed
  11. Ramanathan S, Reddel SW, Henderson A, et al. Antibodies to myelin oligodendrocyte glycoprotein in bilateral and recurrent optic neuritis. Neurol Neuroimmunol Neuroinflamm. 2014; 1(4): e40.
    CrossRefPubMed
  12. Jarius S, Ruprecht K, Kleiter I, et al. in cooperation with the Neuromyelitis Optica Study Group (NEMOS). MOG-IgG in NMO and related disorders: a multicenter study of 50 patients. Part 2: Epidemiology, clinical presentation, radiological and laboratory features, treatment responses, and long-term outcome. J Neuroinflammation. 2016; 13(1): 280.
    CrossRefPubMed
  13. Waters P, Woodhall M, O'Connor KC, et al. MOG cell-based assay detects non-MS patients with inflammatory neurologic disease. Neurol Neuroimmunol Neuroinflamm. 2015; 2(3): e89.
    CrossRefPubMed
  14. Sato DK, Callegaro D, Lana-Peixoto MA, et al. Distinction between MOG antibody-positive and AQP4 antibody-positive NMO spectrum disorders. Neurology. 2014; 82(6): 474–481.
    CrossRefPubMed
  15. Kitley J, Woodhall M, Waters P, et al. Myelin-oligodendrocyte glycoprotein antibodies in adults with a neuromyelitis optica phenotype. Neurology. 2012; 79(12): 1273–1277.
    CrossRefPubMed
  16. Jarius S, Kleiter I, Ruprecht K, et al. in cooperation with the Neuromyelitis Optica Study Group (NEMOS). MOG-IgG in NMO and related disorders: a multicenter study of 50 patients. Part 3: Brainstem involvement - frequency, presentation and outcome. J Neuroinflammation. 2016; 13(1): 281.
    CrossRefPubMed
  17. Marignier R, Hacohen Y, Cobo-Calvo A, et al. Myelin-oligodendrocyte glycoprotein antibody-associated disease. Lancet Neurol. 2021; 20(9): 762–772.
    CrossRefPubMed
  18. Ciotti JR, Eby NS, Wu GF, et al. Clinical and laboratory features distinguishing MOG antibody disease from multiple sclerosis and AQP4 antibody-positive neuromyelitis optica. Mult Scler Relat Disord. 2020; 45: 102399.
    CrossRefPubMed
  19. Hor JY, Asgari N, Nakashima I, et al. Epidemiology of neuromyelitis optica spectrum disorder and its prevalence and incidence worldwide. Front Neurol. 2020; 11: 501.
    CrossRefPubMed
  20. Jarius S, Paul F, Aktas O, et al. MOG encephalomyelitis: international recommendations on diagnosis and antibody testing. J Neuroinflammation. 2018; 15(1): 134.
    CrossRefPubMed
  21. Selmaj K, Selmaj I. Novel emerging treatments for NMOSD. Neurol Neurochir Pol. 2019; 53(5): 317–326.
    CrossRefPubMed
  22. Ayzenberg I, Kleiter I, Schröder A, et al. Interleukin 6 receptor blockade in patients with neuromyelitis optica nonresponsive to anti-CD20 therapy. JAMA Neurol. 2013; 70(3): 394–397.
    CrossRefPubMed
  23. Yamamura T, Kleiter I, Fujihara K, et al. Trial of satralizumab in neuromyelitis optica spectrum disorder. N Engl J Med. 2019; 381(22): 2114–2124.
    CrossRef
  24. Ringelstein M, Ayzenberg I, Harmel J, et al. Long-term therapy with interleukin 6 receptor blockade in highly active neuromyelitis optica spectrum disorder. JAMA Neurol. 2015; 72(7): 756–763.
    CrossRefPubMed
  25. Zhang C, Zhang M, Qiu W, et al. TANGO Study Investigators. Safety and efficacy of tocilizumab versus azathioprine in highly relapsing neuromyelitis optica spectrum disorder (TANGO): an open-label, multicentre, randomised, phase 2 trial. Lancet Neurol. 2020; 19(5): 391–401.
    CrossRefPubMed
  26. Borisow N, Mori M, Kuwabara S, et al. Diagnosis and treatment of NMO spectrum disorder and MOG-encephalomyelitis. Front Neurol. 2018; 9: 888.
    CrossRefPubMed
  27. Abboud H, Salazar-Camelo A, George N, et al. On-behalf of the Guthy-Jackson Foundation NMO International Clinical Consortium. Symptomatic and restorative therapies in neuromyelitis optica spectrum disorders. J Neurol. 2022; 269(4): 1786–1801.
    CrossRefPubMed
  28. Jarius S, Paul F, Weinshenker BG, et al. Neuromyelitis optica. Nat Rev Dis Primers. 2020; 6(1): 85.
    CrossRefPubMed
  29. Tugizova M, Vlahovic L, Tomczak A, et al. New therapeutic landscape in neuromyelitis optica. Curr Treat Options Neurol. 2021; 23(4): 13.
    CrossRefPubMed
  30. Costello F. Neuromyelitis optica spectrum disorders. Continuum (Minneap Minn). 2022; 28(4): 1131–1170.
    CrossRefPubMed
  31. Carnero Contentti E, Rojas JI, Cristiano E, et al. Latin American consensus recommendations for management and treatment of neuromyelitis optica spectrum disorders in clinical practice. Mult Scler Relat Disord. 2020; 45: 102428.
    CrossRefPubMed
  32. Juryńczyk M, Weinshenker B, Akman-Demir G, et al. Status of diagnostic approaches to AQP4-IgG seronegative NMO and NMO/MS overlap syndromes. J Neurol. 2016; 263(1): 140–149.
    CrossRefPubMed
  33. Sellner J, Boggild M, Clanet M, et al. EFNS guidelines on diagnosis and management of neuromyelitis optica. Eur J Neurol. 2010; 17(8): 1019–1032.
    CrossRefPubMed
  34. Wingerchuk DM, Weinshenker BG. Neuromyelitis optica: clinical predictors of a relapsing course and survival. Neurology. 2003; 60(5): 848–853.
    CrossRefPubMed
  35. Kim SM, Kim SJ, Lee HJ, et al. Differential diagnosis of neuromyelitis optica spectrum disorders. Ther Adv Neurol Disord. 2017; 10(7): 265–289.
    CrossRefPubMed
  36. Jasiak-Zatońska M, Michalak S, Kozubski W, et al. Diagnostic pitfalls in neuromyelitis optica spectrum disorders. Aktualn Neurol. 2021; 21(3): 143–154.
    CrossRef
  37. Waters PJ, McKeon A, Leite MI, et al. Serologic diagnosis of NMO: a multicenter comparison of aquaporin-4-IgG assays. Neurology. 2012; 78(9): 665–71; discussion 669.
    CrossRefPubMed
  38. Waters P, Reindl M, Saiz A, et al. Multicentre comparison of a diagnostic assay: aquaporin-4 antibodies in neuromyelitis optica. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2016; 87(9): 1005–1015.
    CrossRefPubMed
  39. Melamed E, Levy M, Waters PJ, et al. Update on biomarkers in neuromyelitis optica. Neurol Neuroimmunol Neuroinflamm. 2015; 2(4): e134.
    CrossRefPubMed
  40. Jarius S, Paul F, Franciotta D, et al. NMO-IgG in the diagnosis of neuromyelitis optica. Neurology. 2007; 68(13): 1076–1077.
    CrossRefPubMed
  41. Scott TF, Kassab SL, Pittock SJ. Neuromyelitis optica IgG status in acute partial transverse myelitis. Arch Neurol. 2006; 63(10): 1398–1400.
    CrossRefPubMed
  42. Flanagan EP, Weinshenker BG, Krecke KN, et al. Short myelitis lesions in aquaporin-4-IgG-positive neuromyelitis optica spectrum disorders. JAMA Neurol. 2015; 72(1): 81–87.
    CrossRefPubMed
  43. Kim W, Park MSu, Lee SH, et al. Characteristic brain magnetic resonance imaging abnormalities in central nervous system aquaporin-4 autoimmunity. Mult Scler. 2010; 16(10): 1229–1236.
    CrossRefPubMed
  44. Huh SY, Min JH, Kim W, et al. The usefulness of brain MRI at onset in the differentiation of multiple sclerosis and seropositive neuromyelitis optica spectrum disorders. Mult Scler. 2014; 20(6): 695–704.
    CrossRefPubMed
  45. Tillema JM, Pirko I. Neuroradiological evaluation of demyelinating disease. Ther Adv Neurol Disord. 2013; 6(4): 249–268.
    CrossRefPubMed
  46. Solomon JM, Paul F, Chien C, et al. A window into the future? MRI for evaluation of neuromyelitis optica spectrum disorder throughout the disease course. Ther Adv Neurol Disord. 2021; 14: 17562864211014389.
    CrossRefPubMed
  47. Sąsiadek M, Hartel M, Siger M, et al. Recommendations of the Polish Medical Society of Radiology and the Polish Society of Neurology for a protocol concerning routinely used magnetic resonance imaging in patients with multiple sclerosis. Neurol Neurochir Pol. 2020; 54(5): 410–415.
    CrossRefPubMed
  48. Bonnan M, Valentino R, Debeugny S, et al. Short delay to initiate plasma exchange is the strongest predictor of outcome in severe attacks of NMO spectrum disorders. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2018; 89(4): 346–351.
    CrossRefPubMed
  49. Jiao Y, Cui L, Zhang W, et al. Plasma exchange for neuromyelitis optica spectrum disorders in Chinese patients and factors predictive of short-term outcome. Clin Ther. 2018; 40(4): 603–612.
    CrossRefPubMed
  50. Reeves HM, Winters JL. The mechanisms of action of plasma exchange. Br J Haematol. 2014; 164(3): 342–351.
    CrossRefPubMed
  51. Keegan M, Pineda AA, McClelland RL, et al. Plasma exchange for severe attacks of CNS demyelination: predictors of response. Neurology. 2002; 58(1): 143–146.
    CrossRefPubMed
  52. Elsone L, Panicker J, Mutch K, et al. Role of intravenous immunoglobulin in the treatment of acute relapses of neuromyelitis optica: experience in 10 patients. Mult Scler. 2014; 20(4): 501–504.
    CrossRefPubMed
  53. Costanzi C, Matiello M, Lucchinetti CF, et al. Azathioprine: tolerability, efficacy, and predictors of benefit in neuromyelitis optica. Neurology. 2011; 77(7): 659–666.
    CrossRefPubMed
  54. Wei K, Nie Q, Zhu Y, et al. Different doses of rituximab for the therapy of neuromyelitis optica spectrum disorder: a systematic review and meta-analysis. Mult Scler Relat Disord. 2022; 68: 104127.
    CrossRefPubMed
  55. Jacob A, Matiello M, Weinshenker BG, et al. Treatment of neuromyelitis optica with mycophenolate mofetil: retrospective analysis of 24 patients. Arch Neurol. 2009; 66(9): 1128–1133.
    CrossRefPubMed
  56. Montcuquet A, Collongues N, Papeix C, et al. NOMADMUS study group and the Observatoire Français de la Sclérose en Plaques (OFSEP). Effectiveness of mycophenolate mofetil as first-line therapy in AQP4-IgG, MOG-IgG, and seronegative neuromyelitis optica spectrum disorders. Mult Scler. 2017; 23(10): 1377–1384.
    CrossRefPubMed

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

 

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp. z o.o., Grupa Via Medica, ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel. +48 58 320 94 94, faks +48 58 320 94 60, e-mail: viamedica@viamedica.pl