Tom 18, Nr 4 (2022)
Wytyczne / stanowisko ekspertów
Opublikowany online: 2022-12-07
Pobierz cytowanie

Diagnostyka i leczenie padaczki — wytyczne Sekcji Padaczki Polskiego Towarzystwa Neurologicznego

Konrad Rejdak1, Maria Mazurkiewicz-Bełdzińska2, Barbara Błaszczyk3, Iwona Halczuk1, Andrzej Rysz4, Rafal Rola5, Halina Sienkiewicz-Jarosz6, Danuta Ryglewicz5
·
Pol. Przegl. Neurol 2022;18(4):201-219.
Afiliacje
  1. Katedra i Klinika Neurologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
  2. Klinika Neurologii Rozwojowej, Katedra Neurologii, Gdański Uniwersytet Medyczny, Polska
  3. Wydział Nauk Medycznych, Wyższa Szkoła Ekonomia, Prawa i Nauk Medycznych w Kielcach, Polska
  4. Katedra i Klinika Neurochirurgii, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Polska
  5. Klinika Neurologii, Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej w Warszawie, Polska
  6. I Klinika Neurologiczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Polska

dostęp płatny

Tom 18, Nr 4 (2022)
Rekomendacje i zalecenia ekspertów
Opublikowany online: 2022-12-07

Streszczenie

W ostatnich latach opublikowano wiele rekomendacji oraz standardów diagnostyki i leczenia chorych z padaczką. Mimo różnic między przedstawionymi zaleceniami podstawowe zasady dotyczące stosowania leków przeciwpadaczkowych są wspólne i dokładnie określone. W Polsce w ostatnich kilku latach zasady refundacji istotnie się zmieniły. Wprowadzone zmiany umożliwiają wybór terapii zgodnie z dostępną wiedzą wynikającą z przeprowadzonych badań klinicznych oraz doświadczenia nagromadzonego w praktyce klinicznej. Podstawowe znaczenie dla uzyskania pozytywnego efektu stosowanej terapii ma prawidłowo przeprowadzona diagnostyka. Właściwe rozpoznanie odpowiedniego typu napadów padaczkowych lub określonego zespołu padaczkowego warunkuje skuteczność terapii. W artykule przedstawiono aktualne zalecenia dotyczące diagnozowania i leczenia padaczki zarówno na etapie wstępnym, jak i u osób z podejrzeniem padaczki lekoopornej. Dokonano również adaptacji rekomendacji międzynarodowych do warunków systemu opieki neurologicznej funkcjonującego w Polsce. Sekcja Padaczki Polskiego Towarzystwa Neurologicznego opracowała niniejsze rekomendacje na podstawie dostępnych danych naukowych oraz uwarunkowań refundacyjnych obowiązujących w Polsce na 2022 rok.

Streszczenie

W ostatnich latach opublikowano wiele rekomendacji oraz standardów diagnostyki i leczenia chorych z padaczką. Mimo różnic między przedstawionymi zaleceniami podstawowe zasady dotyczące stosowania leków przeciwpadaczkowych są wspólne i dokładnie określone. W Polsce w ostatnich kilku latach zasady refundacji istotnie się zmieniły. Wprowadzone zmiany umożliwiają wybór terapii zgodnie z dostępną wiedzą wynikającą z przeprowadzonych badań klinicznych oraz doświadczenia nagromadzonego w praktyce klinicznej. Podstawowe znaczenie dla uzyskania pozytywnego efektu stosowanej terapii ma prawidłowo przeprowadzona diagnostyka. Właściwe rozpoznanie odpowiedniego typu napadów padaczkowych lub określonego zespołu padaczkowego warunkuje skuteczność terapii. W artykule przedstawiono aktualne zalecenia dotyczące diagnozowania i leczenia padaczki zarówno na etapie wstępnym, jak i u osób z podejrzeniem padaczki lekoopornej. Dokonano również adaptacji rekomendacji międzynarodowych do warunków systemu opieki neurologicznej funkcjonującego w Polsce. Sekcja Padaczki Polskiego Towarzystwa Neurologicznego opracowała niniejsze rekomendacje na podstawie dostępnych danych naukowych oraz uwarunkowań refundacyjnych obowiązujących w Polsce na 2022 rok.

Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

rekomendacje, padaczka, diagnostyka, leczenie

Informacje o artykule
Tytuł

Diagnostyka i leczenie padaczki — wytyczne Sekcji Padaczki Polskiego Towarzystwa Neurologicznego

Czasopismo

Polski Przegląd Neurologiczny

Numer

Tom 18, Nr 4 (2022)

Typ artykułu

Wytyczne / stanowisko ekspertów

Strony

201-219

Opublikowany online

2022-12-07

Wyświetlenia strony

2836

Wyświetlenia/pobrania artykułu

1058

DOI

10.5603/PPN.a2022.0028

Rekord bibliograficzny

Pol. Przegl. Neurol 2022;18(4):201-219.

Słowa kluczowe

rekomendacje
padaczka
diagnostyka
leczenie

Autorzy

Konrad Rejdak
Maria Mazurkiewicz-Bełdzińska
Barbara Błaszczyk
Iwona Halczuk
Andrzej Rysz
Rafal Rola
Halina Sienkiewicz-Jarosz
Danuta Ryglewicz

Referencje (58)
  1. Gloss D, Pargeon K, Pack A, et al. AAN Guideline Subcommittee. Antiseizure medication withdrawal in seizure-free patients: practice advisory update summary: report of the AAN Guideline Subcommittee. Neurology. 2021; 97(23): 1072–1081.
  2. Glauser T, Ben-Menachem E, Bourgeois B, et al. ILAE Subcommission on AED Guidelines. Updated ILAE evidence review of antiepileptic drug efficacy and effectiveness as initial monotherapy for epileptic seizures and syndromes. Epilepsia. 2013; 54(3): 551–563.
  3. National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE). Epilepsies in children, young people and adults. https://www.nice.org.uk/guidance/ng217 (April 27, 2022).
  4. Krumholz A, Wiebe S, Gronseth GS, et al. Evidence-based guideline: management of an unprovoked first seizure in adults: report of the Guideline Development Subcommittee of the American Academy of Neurology and the American Epilepsy Society. Neurology. 2015; 84(16): 1705–1713.
  5. Jędrzejczak J, Majkowska-Zwolińska B, Ryglewicz D, et al. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Epileptologii dotyczące leczenia napadów padaczkowych u dorosłych. Aktualizacja. J Epileptol. 2019; 27(Suppl 1): 5–12.
  6. Kwan P, Brodie MJ. Early identification of refractory epilepsy. N Engl J Med. 2000; 342(5): 314–319.
  7. Fisher RS, Acevedo C, Arzimanoglou A, et al. ILAE official report: a practical clinical definition of epilepsy. Epilepsia. 2014; 55(4): 475–482.
  8. Kwan P, Arzimanoglou A, Berg AT, et al. Definition of drug resistant epilepsy: consensus proposal by the ad hoc Task Force of the ILAE Commission on Therapeutic Strategies. Epilepsia. 2010; 51(6): 1069–1077.
  9. Kwan P, Brodie MJ. Definition of refractory epilepsy: defining the indefinable? Lancet Neurol. 2010; 9(1): 27–29.
  10. Berg AT, Berkovic SF, Brodie MJ, et al. Revised terminology and concepts for organization of seizures and epilepsies: report of the ILAE Commission on Classification and Terminology, 2005-2009. Epilepsia. 2010; 51(4): 676–685.
  11. Scheffer IE, Berkovic S, Capovilla G, et al. ILAE classification of the epilepsies: position paper of the ILAE Commission for Classification and Terminology. Epilepsia. 2017; 58(4): 512–521.
  12. Fisher RS, Cross JH, French JA, et al. Operational classification of seizure types by the International League Against Epilepsy: Position Paper of the ILAE Commission for Classification and Terminology. Epilepsia. 2017; 58(4): 522–530.
  13. Rejdak K. Współczesne algorytmy diagnostyczne i standardy terapeutyczne w nowo rozpoznanej padaczce u dorosłych. Pol Przegl Neurol. 2010; 6(3): 1–6.
  14. Tatum WO, Mani J, Jin K, et al. Minimum standards for inpatient long‐term video‐electroencephalographic monitoring: a clinical practice guideline of the International League Against Epilepsy and International Federation of Clinical Neurophysiology. Epilepsia. 2021; 63(2): 290–315.
  15. Jehi L. The epileptogenic zone: concept and definition. Epilepsy Curr. 2018; 18(1): 12–16.
  16. Jayakar P, Gaillard WD, Tripathi M, et al. Task Force for Paediatric Epilepsy Surgery, Commission for Paediatrics, and the Diagnostic Commission of the International League Against Epilepsy. Diagnostic test utilization in evaluation for resective epilepsy surgery in children. Epilepsia. 2014; 55(4): 507–518.
  17. Wang S, Wang ZI, Tang Y, et al. Localization value of subclinical seizures on scalp vide-EEG in epilepsy presurgical evaluation. Epilepsia. 2019; 60(12): 2477–2485.
  18. European Federation of Neurological Societies Task Force. Pre-surgical evaluation for epilepsy surgery — European standards. Eur J Neurol. 2001; 7(1): 119–122.
  19. Jobst BC, Bartolomei F, Diehl B, et al. Intracranial EEG in the 21st century. Epilepsy Curr. 2020; 20(4): 180–188.
  20. van 't Klooster MA, van Klink NEC, Leijten FSS, et al. Residual fast ripples in the intraoperative corticogram predict epilepsy surgery outcome. Neurology. 2015; 85(2): 120–128.
  21. Rüber T, David B, Elger CE. MRI in epilepsy: clinical standard and evolution. Curr Opin Neurol. 2018; 31(2): 223–231.
  22. Koupparis A, von Ellenrieder N, Khoo HM, et al. Association of EEG-fMRI responses and outcome after epilepsy surgery. Neurology. 2021 [Epub ahead of print].
  23. Szaflarski JP, Gloss D, Binder JR, et al. Practice guideline summary: use of fMRI in the presurgical evaluation of patients with epilepsy: Report of the Guideline Development, Dissemination, and Implementation Subcommittee of the American Academy of Neurology. Neurology. 2017; 88(4): 395–402.
  24. Hammer HM, Morris HH. Indicalizacation for invasive wideo electroencephalo-graphic monitoring. In: Red Luders H, Comair Y. ed. Epilepsy surgery. Second edition. Lippincott, Williams & Wilkins, Philadelphia 2001: 559–566.
  25. Maesawa S, Nakatsubo D, Fujii M, et al. Application of awake surgery for epilepsy in clinical practice. Neurol Med Chir (Tokyo). 2018; 58(10): 442–452.
  26. Mathern GW, Beninsig L, Nehlig A. From the editors: Epilepsia's survey on the necessity of the Wada test and intracranial electrodes for cortical mapping. Epilepsia. 2014; 55(12): 1887–1889.
  27. Lasoń W, Chlebicka M, Rejdak K. Research advances in basic mechanisms of seizures and antiepileptic drug action. Pharmacol Rep. 2013; 65(4): 787–801.
  28. Szyndler J, Ryglewicz D. Interakcje leków przeciwdrgawkowych. Pol Przeg Neurol. 2005; 1(2): 71–75.
  29. Lattanzi S, Trinka E, Zaccara G, et al. Third-generation antiseizure medications for adjunctive treatment of focal-onset seizures in adults: a systematic review and network meta-analysis. Drugs. 2022; 82(2): 199–218.
  30. Asadi-Pooya AA, Sperling MR. Antiepileptic drugs: a clinician’s manual. Second Edition. Oxford University Press, New York 2016.
  31. Pennell PB. Use of antiepileptic drugs during pregnancy: evolving concepts. Neurotherapeutics. 2016; 13(4): 811–820.
  32. Nucera B, Brigo F, Trinka E, et al. Treatment and care of women with epilepsy before, during, and after pregnancy: a practical guide. Ther Adv Neurol Disord. 2022; 15: 17562864221101687.
  33. Banach R, Boskovic R, Einarson T, et al. Long-term developmental outcome of children of women with epilepsy, unexposed or exposed prenatally to antiepileptic drugs: a meta-analysis of cohort studies. Drug Saf. 2010; 33(1): 73–79.
  34. Meador KJ, Baker GA, Browning N, et al. Fetal antiepileptic drug exposure and cognitive outcomes at age 6 years (NEAD study): a prospective observational study. Lancet Neurol. 2013; 12(3): 244–252.
  35. Bauer J, Cooper-Mahkorn D. Reproductive dysfunction in women with epilepsy: menstrual cycle abnormalities, fertility, and polycystic ovary syndrome. Int Rev Neurobiol. 2008; 83: 135–155.
  36. Sabers A, Petrenaite V. Pharmacokinetics of antiepileptic drugs in pregnancy. Expert Rev Clin Pharmacol. 2008; 1(1): 129–136.
  37. Harden CL, Meador KJ, Pennell PB, et al. American Academy of Neurology, American Epilepsy Society. Practice parameter update: management issues for women with epilepsy — focus on pregnancy (an evidence-based review): teratogenesis and perinatal outcomes: report of the Quality Standards Subcommittee and Therapeutics and Technology Assessment Subcommittee of the American Academy of Neurology and American Epilepsy Society. Neurology. 2009; 73(2): 133–141.
  38. Stephen LJ, Harden C, Tomson T, et al. Management of epilepsy in women. Lancet Neurol. 2019; 18(5): 481–491.
  39. Harden CL, Pennell PB, Koppel BS, et al. American Academy of Neurology, American Epilepsy Society. Practice parameter update: management issues for women with epilepsy--focus on pregnancy (an evidence-based review): vitamin K, folic acid, blood levels, and breastfeeding: report of the Quality Standards Subcommittee and Therapeutics and Technology Assessment Subcommittee of the American Academy of Neurology and American Epilepsy Society. Neurology. 2009; 73(2): 142–149.
  40. Reimers A. Contraception for women with epilepsy: counseling, choices, and concerns. Open Access J Contracept. 2016; 7: 69–76.
  41. Thomas SV. Controversies in contraception for women with epilepsy. Ann Indian Acad Neurol. 2015; 18(3): 278–283.
  42. Bosak M, Cyranka K, Slowik A. Hormonal contraception in patients with epilepsy. Ginekol Pol. 2019; 90(2): 61–65.
  43. Reimers A, Brodtkorb E, Sabers A. Interactions between hormonal contraception and antiepileptic drugs: clinical and mechanistic considerations. Seizure. 2015; 28: 66–70.
  44. Anderson S, Mauskopf J, Talbird SE, et al. Antiseizure medications and oral contraceptives: Impact of enzyme inducers on pregnancy outcomes and costs. Epilepsy Behav. 2021; 125: 108368.
  45. Decker BM, Acton EK, Davis KA, et al. Inconsistent reporting of drug-drug interactions for hormonal contraception and antiepileptic drugs - Implications for reproductive health for women with epilepsy. Epilepsy Behav. 2021; 114(Pt A): 107626.
  46. Rauchenzauner M, Deichmann S, Pittschieler S, et al. Bidirectional interaction between oral contraception and lamotrigine in women with epilepsy — role of progestins. Seizure. 2020; 74: 89–92.
  47. Li Yi, Zhang S, Snyder MP, et al. Precision medicine in women with epilepsy: the challenge, systematic review, and future direction. Epilepsy Behav. 2021; 118: 107928.
  48. Jaźwińska-Tarnawska E. Interakcje leków przeciwpadaczkowych. Pol Przegl Neurol. 2010; 6(3): 141–150.
  49. Johnston CA, Crawford PM. Anti-epileptic drugs and hormonal treatments. Curr Treat Options Neurol. 2014; 16(5): 288.
  50. Crawford P. Best practice guidelines for the management of women with epilepsy. Epilepsia. 2005; 46(Suppl 9): 117–124.
  51. Williams D. Antiepileptic drugs and contraception. US Pharm. 2014; 39(1): 39–42.
  52. Herzog AG, Mandle HB, Cahill KE, et al. Differential impact of contraceptive methods on seizures varies by antiepileptic drug category: Findings of the Epilepsy Birth Control Registry. Epilepsy Behav. 2016; 60: 112–117.
  53. Specchio N, Pietrafusa N, Vigevano F. Is Cenobamate the Breakthrough We Have Been Wishing for? Int J Mol Sci. 2021; 22(17).
  54. Lesko LJ, Vozmediano V, Brown JD, et al. Establishing a multidisciplinary framework to study drug-drug interactions of hormonal contraceptives: an invitation to collaborate. CPT Pharmacometrics Syst Pharmacol. 2018; 7(11): 706–708.
  55. Reddy DS. Do oral contraceptives increase epileptic seizures? Expert Rev Neurother. 2017; 17(2): 129–134.
  56. Parekh K, Kravets HD, Spiegel R. Special considerations in the management of women with epilepsy in reproductive years. J Pers Med. 2022; 12(1).
  57. Moseley BD, Chanteux H, Nicolas JM, et al. A review of the drug-drug interactions of the antiepileptic drug brivaracetam. Epilepsy Res. 2020; 163: 106327.
  58. Mody SK, Haunschild C, Farala JP, et al. An educational intervention on drug interactions and contraceptive options for epilepsy patients: a pilot randomized controlled trial. Contraception. 2016; 93(1): 77–80.

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

 

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp. z o.o., Grupa Via Medica, ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel. +48 58 320 94 94, faks +48 58 320 94 60, e-mail: viamedica@viamedica.pl