Udar w okresie ciąży i połogu
Streszczenie
Choroby naczyniowe ośrodkowego układu nerwowego u kobiet podczas ciąży i połogu występują rzadko, jednak stanowią istotną przyczynę niepełnosprawności i śmiertelności. Połowa udarów mózgu podczas ciąży i połogu to udary niedokrwienne, a ich objawy kliniczne pod postacią ogniskowego deficytu neurologicznego nie różnią się od objawów udaru w innych okresach życia kobiety. Przyczyną udaru mózgu może być choroba, która uległa zaostrzeniu podczas ciąży lub stan związany z ciążą, taki jak nadkrzepliwość typowa dla III trymestru. Ciąża i połóg stanowią względne przeciwwskazanie do dożylnego leczenia trombolitycznego; u pacjentek z niedrożnością dużej tętnicy spełniającą kryteria kwalifikacji do zabiegu wewnątrznaczyniowego preferuje się leczenie metodą trombektomii mechanicznej (MT, mechanical thrombectomy). W artykule opisano pacjentkę, u której na podstawie objawów klinicznych i wykonanych badań neuroobrazowych rozpoznano udar niedokrwienny lewej półkuli mózgu w przebiegu okluzji odcinka M2 lewej tętnicy środkowej mózgu.
Słowa kluczowe: udar niedokrwienny mózguciąża i połógtrombektomia mechaniczn
Referencje
- Moatti Z, Gupta M, Yadava R, et al. A review of stroke and pregnancy: incidence, management and prevention. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2014; 181: 20–27.
- Keteepe-Arachi T, Sharma S. Preventing stroke and assessing risk in women. Practitioner. 2017; 261(1802): 13–17.
- Singhal AB, Biller J, Elkind MS, et al. Recognition and management of stroke in young adults and adolescents. Neurology. 2013; 81(12): 1089–1097.
- Swartz RH, Cayley ML, Foley N, et al. The incidence of pregnancy-related stroke: a systematic review and meta-analysis. Int J Stroke. 2017; 12(7): 687–697.
- Kittner SJ, Stern BJ, Feeser BR, et al. Pregnancy and the risk of stroke. N Engl J Med. 1996; 335(11): 768–774.
- Camargo EC, Feske SK, Singhal AB. Stroke in pregnancy: an update. Neurol Clin. 2019; 37(1): 131–148.
- Katsafanas C, Bushnell C. Pregnancy and stroke risk in women. Neurobiol Dis. 2022; 169: 105735.
- Ouzounian JG, Elkayam U. Physiologic changes during normal pregnancy and delivery. Cardiol Clin. 2012; 30(3): 317–329.
- Too G, Wen T, Boehme AK, et al. Timing and risk factors of postpartum stroke. Obstet Gynecol. 2018; 131(1): 70–78.
- Crovetto F, Somigliana E, Peguero A, et al. Stroke during pregnancy and pre-eclampsia. Curr Opin Obstet Gynecol. 2013; 25(6): 425–432.
- Scott CA, Bewley S, Rudd A, et al. Incidence, risk factors, management, and outcomes of stroke in pregnancy. Obstet Gynecol. 2012; 120(2 Pt 1): 318–324.
- Bogiatzi C, Hackam DG, McLeod AI, et al. Secular trends in ischemic stroke subtypes and stroke risk factors. Stroke. 2014; 45(11): 3208–3213.
- Woo YS, Hong SC, Park SM, et al. Ischemic stroke related to an amniotic fluid embolism during labor. J Clin Neurosci. 2015; 22(4): 767–768.
- van Alebeek ME, de Vrijer M, Arntz RM, et al. Increased risk of pregnancy complications after stroke: the FUTURE study (Follow-Up of Transient Ischemic Attack and Stroke Patients and Unelucidated Risk Factor Evaluation). Stroke. 2018; 49(4): 877–883.
- Ducros A. Reversible cerebral vasoconstriction syndrome. Lancet Neurol. 2012; 11(10): 906–917.
- Puac P, Rodríguez A, Vallejo C, et al. Safety of contrast material use during pregnancy and lactation. Magn Reson Imaging Clin N Am. 2017; 25(4): 787–797.
- Teshome MK, Najib K, Nwagbara CC, et al. Patent foramen ovale: a comprehensive review. Curr Probl Cardiol. 2020; 45(2): 100392.
- Pacheco LD, Hankins GDV, Saad AF, et al. Acute management of ischemic stroke during pregnancy. Obstet Gynecol. 2019; 133(5): 933–939.
- Leffert LR, Clancy CR, Bateman BT, et al. Treatment patterns and short-term outcomes in ischemic stroke in pregnancy or postpartum period. Am J Obstet Gynecol. 2016; 214(6): 723.e1–723.e11.
- Sousa Gomes M, Guimarães M, Montenegro N. Thrombolysis in pregnancy: a literature review. J Matern Fetal Neonatal Med. 2019; 32(14): 2418–2428.
- Feske SK, Singhal AB. Cerebrovascular disorders complicating pregnancy. Continuum (Minneap Minn). 2014; 20(1 Neurology of Pregnancy): 80–99.
- Gartman EJ. The use of thrombolytic therapy in pregnancy. Obstet Med. 2013; 6(3): 105–111.
- Ladhani NN, Swartz RH, Foley N, et al. Heart and Stroke Foundation Canadian Stroke Best Practice Advisory Committees. Canadian stroke best practice consensus statement: Secondary stroke prevention during pregnancy. Int J Stroke. 2018; 13(4): 406–419.
- Dicpinigaitis AJ, Sursal T, Morse CA, et al. Endovascular thrombectomy for treatment of acute ischemic stroke during pregnancy and the early postpartum period. Stroke. 2021; 52(12): 3796–3804.
- Kremer C, Gdovinova Z, Bejot Y, et al. European Stroke Organisation guidelines on stroke in women: management of menopause, pregnancy and postpartum. Eur Stroke J. 2022; 7(2): I–XIX.
- van Alebeek ME, de Heus R, Tuladhar AM, et al. Pregnancy and ischemic stroke: a practical guide to management. Curr Opin Neurol. 2018; 31(1): 44–51.
