Tom 18, Nr 3 (2022)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2022-09-29
Pobierz cytowanie

Optymalizacja leczenia stwardnienia rozsianego w Polsce na przykładzie ofatumumabu

Waldemar Brola1, Adam Stąpień2, Alina Kułakowska3
·
Pol. Przegl. Neurol 2022;18(3):163-168.
Afiliacje
  1. Collegium Medicum, Jan Kochanowski Univeristy, Kielce, Poland
  2. Klinika Neurologiczna, Wojskowy Instytut Medyczny, Centralny Szpital Kliniczny MON, Warsza-wa, Polska
  3. Klinika Neurologii i Oddział Udarowy, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku, Polska

dostęp płatny

Tom 18, Nr 3 (2022)
Farmakoterapia chorób układu nerwowego
Opublikowany online: 2022-09-29

Streszczenie

Wysoko efektywne terapie modyfikujące przebieg choroby jako postępowanie pierwszego wyboru w leczeniu stwardnienia rozsianego (SM, sclerosis multiplex) są obecnie standardem zalecanym przez the European Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis i the European Academy of Neurology. Zalecenia te są zgodne ze wskazaniami zapisanymi w charakterystykach produktów leczniczych. Skuteczne leczenie SM powinno być rozpoczęte wkrótce po rozpoznaniu, aby opóźnić rozwój choroby i zapobiec progresji niepełnosprawności chorych. Niestety w Polsce obowiązuje schemat leczenia eskalacyjnego polegający na rozpoczynaniu terapii lekami o umiarkowanej skuteczności, a dopiero w przypadku postępu choroby możliwa jest zmiana leku na silniejszy. Ponadto restrykcyjne kryteria włączenia do programu lekowego i przejścia z 1. do 2. linii terapii powodują, że ponad 10% pacjentów nie otrzymuje skutecznego leczenia, mimo ciężkiego przebiegu choroby. Ograniczenia programu lekowego powodują, że w Polsce nie ma optymalnego modelu leczenia chorych na SM. Wprowadzenie nowych efektywnych i bezpiecznych leków, takich jak ofatumumab, powinno być rekomendowane we wczesnym stadium choroby. Konieczne są zatem gruntowne zmiany zapisów programu lekowego łagodzące kryteria włączenia i zmiany leczenia oraz wprowadzenie do 1. linii terapii leków o wysokiej skuteczności. Doprowadziłoby to do poprawy efektywności leczenia SM w Polsce i zniwelowało różnice w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej.

Streszczenie

Wysoko efektywne terapie modyfikujące przebieg choroby jako postępowanie pierwszego wyboru w leczeniu stwardnienia rozsianego (SM, sclerosis multiplex) są obecnie standardem zalecanym przez the European Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis i the European Academy of Neurology. Zalecenia te są zgodne ze wskazaniami zapisanymi w charakterystykach produktów leczniczych. Skuteczne leczenie SM powinno być rozpoczęte wkrótce po rozpoznaniu, aby opóźnić rozwój choroby i zapobiec progresji niepełnosprawności chorych. Niestety w Polsce obowiązuje schemat leczenia eskalacyjnego polegający na rozpoczynaniu terapii lekami o umiarkowanej skuteczności, a dopiero w przypadku postępu choroby możliwa jest zmiana leku na silniejszy. Ponadto restrykcyjne kryteria włączenia do programu lekowego i przejścia z 1. do 2. linii terapii powodują, że ponad 10% pacjentów nie otrzymuje skutecznego leczenia, mimo ciężkiego przebiegu choroby. Ograniczenia programu lekowego powodują, że w Polsce nie ma optymalnego modelu leczenia chorych na SM. Wprowadzenie nowych efektywnych i bezpiecznych leków, takich jak ofatumumab, powinno być rekomendowane we wczesnym stadium choroby. Konieczne są zatem gruntowne zmiany zapisów programu lekowego łagodzące kryteria włączenia i zmiany leczenia oraz wprowadzenie do 1. linii terapii leków o wysokiej skuteczności. Doprowadziłoby to do poprawy efektywności leczenia SM w Polsce i zniwelowało różnice w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej.

Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

stwardnienie rozsiane, leki modyfikujące przebieg choroby, terapie o wysokiej skuteczności, ofatumumab

Informacje o artykule
Tytuł

Optymalizacja leczenia stwardnienia rozsianego w Polsce na przykładzie ofatumumabu

Czasopismo

Polski Przegląd Neurologiczny

Numer

Tom 18, Nr 3 (2022)

Typ artykułu

Artykuł przeglądowy

Strony

163-168

Opublikowany online

2022-09-29

Wyświetlenia strony

1592

Wyświetlenia/pobrania artykułu

267

DOI

10.5603/PPN.2022.0023

Rekord bibliograficzny

Pol. Przegl. Neurol 2022;18(3):163-168.

Słowa kluczowe

stwardnienie rozsiane
leki modyfikujące przebieg choroby
terapie o wysokiej skuteczności
ofatumumab

Autorzy

Waldemar Brola
Adam Stąpień
Alina Kułakowska

Referencje (28)
  1. Thompson AJ, Baranzini S, Geurts J, et al. Multiple sclerosis. Lancet. 2018; 391(10130): 1622–1636.
  2. Atlas of MS 3rd edition. Part 1: Mapping multiple sclerosis around the world key epidemiology findings. https://www.msif.org/wp-content/uploads/2020/12/Atlas-3rd-Edition-Epidemiology-report-EN-updated-30-9-20.pdf (July 9, 2022).
  3. Wnuk M, Maluchnik M, Perwieniec J, et al. Multiple sclerosis incidence and prevalence in Poland: data from administrative health claims. Mult Scler Relat Disord. 2021; 55: 103162.
  4. Kapica-Topczewska K, Brola W, Fudala M, et al. Prevalence of multiple sclerosis in Poland. Mult Scler Relat Disord. 2018; 21: 51–55.
  5. Liu Z, Liao Q, Wen H, et al. Disease modifying therapies in relapsing-remitting multiple sclerosis: a systematic review and network meta-analysis. Autoimmun Rev. 2021; 20(6): 102826.
  6. Giovannoni G, Butzkueven H, Dhib-Jalbut S, et al. Brain health: time matters in multiple sclerosis. Mult Scler Relat Disord. 2016; 9(Suppl 1): S5–SS48.
  7. Ziemssen T, Derfuss T, de Stefano N, et al. Optimizing treatment success in multiple sclerosis. J Neurol. 2016; 263(6): 1053–1065.
  8. Kapica-Topczewska K, Collin F, Tarasiuk J, et al. Clinical and epidemiological characteristics of multiple sclerosis patients receiving disease-modifying treatment in Poland. Neurol Neurochir Pol. 2020; 54(2): 161–168.
  9. Brola W, Adamczyk-Sowa M, Kułakowska A, et al. Highly active disease and access to disease-modifying treatments in patients with relapsing-remitting multiple sclerosis in Poland. Neurol Neurochir Pol. 2022; 56(3): 256–260.
  10. Ontaneda D, Tallantyre E, Kalincik T, et al. Early highly effective versus escalation treatment approaches in relapsing multiple sclerosis. Lancet Neurol. 2019; 18(10): 973–980.
  11. Filippi M, Danesi R, Derfuss T, et al. Early and unrestricted access to high-efficacy disease-modifying therapies: a consensus to optimize benefits for people living with multiple sclerosis. J Neurol. 2022; 269(3): 1670–1677.
  12. Vollmer T. The natural history of relapses in multiple sclerosis. J Neurol Sci. 2007; 256(Suppl 1): S5–S13.
  13. Gross RH, Corboy JR. Monitoring, switching, and stopping multiple sclerosis disease-modifying therapies. Continuum (Minneap Minn). 2019; 25(3): 715–735.
  14. Casanova B, Quintanilla-Bordás C, Gascón F. Escalation vs. early intense therapy in multiple sclerosis. J Pers Med. 2022; 12(1).
  15. Simonsen CS, Flemmen HØ, Broch L, et al. Early high efficacy treatment in multiple sclerosis is the best predictor of future disease activity over 1 and 2 years in a Norwegian population-based registry. Front Neurol. 2021; 12: 693017.
  16. Selmaj K, Słowik A, Rejdak K, Kułakowska A, Bartosik-Psujek H, Adamczyk-Sowa A; Polskie Towarzystwo Neurologiczne. Stanowisko polskich ekspertów klinicznych w sprawie miejsca wysoko efektywnych terapii w modelu leczenia stwardnienia rozsianego. https://ptneuro.pl/aktualnosc/stanowisko-polskich-ekspertow-klinicznych-w-sprawie-miejsca-wysoko-efektywnych-terapii-w (March 3, 2022).
  17. Stanowisko Doradczej Komisji Medycznej PTSR w sprawie wczesnego stosowania terapii o wysokiej skuteczności. https://ptsr.org.pl/wpis/1521,doradcza-komisja-medyczna-ptsr-o-wlaczaniu-terapii-wysokokutecznych (May 30, 2022).
  18. Montalban X, Gold R, Thompson AJ, et al. ECTRIMS/EAN Guideline on the pharmacological treatment of people with multiple sclerosis. Mult Scler. 2018; 24(2): 96–120.
  19. Ofatumumab (Kesimpta). Charakterystyka Produktu Leczniczego. https://www.novartis.pl/system/files/product-info/kesimpta_ul.pdf (March, 2022).
  20. Okrelizumab (Ocrevus). Charakterystyka Produktu Leczniczego. https://www.roche.pl/content/dam/rochexx/roche-pl/roche_poland_rwd/pl_PL/documents/Ulotki/ocrevus.pdf (February, 2022).
  21. Kladrybina (Mavenclad). Charakterystyka Produktu Leczniczego. https://www.mavenclad-instructions.com/content/dam/web/healthcare/biopharma/mavencladinstructions/593879-mavenclad-artwork-pil-apr-2022.pdf (April, 2022).
  22. Ozanimod (Zeposia). Charakterystyka Produktu Leczniczego. https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/zeposia-epar-product-information_pl.pdf (March, 2022).
  23. Hauser SL, Bar-Or A, Cohen JA, et al. ASCLEPIOS I and ASCLEPIOS II Trial Groups. Ofatumumab versus teriflunomide in multiple sclerosis. N Engl J Med. 2020; 383(6): 546–557.
  24. Gärtner J, Hauser SL, Bar-Or A, et al. Efficacy and safety of ofatumumab in recently diagnosed, treatment-naive patients with multiple sclerosis: Results from ASCLEPIOS I and II. Mult Scler. 2022; 28(10): 1562–1575.
  25. Kappos L, Fox E, Aungst A, et al. Longer-term Efficacy of Ofatumumab in Patients with Relapsing Multiple Sclerosis. EPR161 Poster Presentation at the European Academy of Neurology — Vienna, Austria. 2022, June 25–28, 2022. https://www.medcommshydhosting.com/MSKnowledgecenter/ean/2022/Posters/EAN_2022_EPR161.pdf (July 9, 2022).
  26. Hauser SL et al., Oral session S 14.004 Poster Presentation at the American Academy of Neurology (AAN) 2022, April 2–7, 2022. https://www.medcommshydhosting.com/Neuroscience/Migraine/AAN/index.html.
  27. Samjoo IA, Worthington E, Drudge C, et al. Efficacy classification of modern therapies in multiple sclerosis. J Comp Eff Res. 2021; 10(6): 495–507.
  28. Śladowska K, Kawalec P, Holko P, et al. Comparative safety of high-efficacy disease-modifying therapies in relapsing-remitting multiple sclerosis: a systematic review and network meta-analysis. Neurol Sci. 2022; 43(9): 5479–5500.

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

 

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp. z o.o., Grupa Via Medica, ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel. +48 58 320 94 94, faks +48 58 320 94 60, e-mail: viamedica@viamedica.pl