Zespół cieśni stępu tylnego spowodowany olbrzymim ganglionem — znaczenie diagnostyki ultrasonograficznej i elektromiograficznej
Streszczenie
Celem pracy jest przedstawienie możliwości szybkiej diagnostyki przy użyciu dwóch całkowicie odmiennych, ale komplementarnych metod - ultrasonografii oraz badań neurofizjologicznych, na przykładzie zespołu cieśni stępu. Badanie przewodnictwa nerwowego i elektromiografia to ważne narzędzia o ugruntowanej pozycji wykorzystywane w diagnostyce obwodowego układu nerwowego. Badanie ultrasonograficzne z uwagi na szybki postęp w zakresie rozwoju technologii głowic o wysokiej rozdzielczości stwarza nowe możliwości obrazowania nerwów i patologii powodujących ich usidlenie. Podczas ultrasonograficznej diagnostyki nerwów wykorzystywane jest zjawisko anizotropii (różnicy echogeniczności związanej ze zmianą kąta padania wiązki ultradźwiękowej)(1). Praca omawia zarówno zalety jak i wady oraz pewne trudności pojawiające w trakcie tych badań. Trudności napotykane podczas wykonywania elektroneurografii, elektromiografii oraz ultrasonografii zostały przedstawione nie po to by zniechęcić do tych technik, ale raczej aby poznać ich ograniczenia oraz zachęcić do stosowania prostych i sprawdzonych rozwiązań w codziennej praktyce. Praca objaśnia jak ważne są aspekty anatomiczne, stara się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego zespół cieśni stępu tylnego jest patologią głównie objawową oraz dlaczego ważne jest poznanie zróżnicowanej etiologii zespołu, zwłaszcza w kontekście diagnostyki ultrasonograficznej.
Słowa kluczowe: elektromiografiaultrasonografiaelektroneurografiaprzewodnictwo nerwowecieśń stępu
Referencje
- Abrego MO, De Cicco FL, Gimenez NE, et al. Talus bipartitus: a rare anatomical variant presenting as an entrapment neuropathy of the tibial nerve within the tarsal tunnel. Case Rep Orthop. 2018; 2018: 2737982.
- Kosiyatrakul A, Luenam S, Phisitkul P. Tarsal tunnel syndrome associated with a perforating branch from posterior tibial artery: a case report. Foot Ankle Surg. 2015; 21(1): e21–e22.
- Emeryk-Szajewska B, Niewiadomska-Wolska M. Neurofizjologia kliniczna. Elektromiografia i elektroneurografia. Wydanie pierwsze. Tom 1. Medycyna Praktyczna, Kraków 2008: 229–231.
- Warchol Ł, Walocha JA, Mizia E, et al. Ultrasound-guided topographic anatomy of the medial calcaneal branches of the tibial nerve. Folia Morphol (Warsz). 2021; 80(2): 267–274.
- Bianchi S, Martinoli C. Ultrasonografia układu mięśniowo-szkieletowego. Tom 2. Medipage, Warszawa 2009: 814–817.
- Kowalska B, Sudoł-Szopińska I. Ultrasound assessment of selected peripheral nerves pathologies. Part II: Entrapment neuropathies of the lower limb. J Ultrason. 2012; 12(51): 463–471.
- Morledge DE. Clinical neurophysiology: EMG, nerve conduction, and evoked potentials. Neurosurgery. 1996; 38(1): 228–228.
- Hadzic A. Blokady nerwów obwodowych i anatomiczne podstawy anestezji regionalnej z wykorzystaniem ultrasonografii. Wydanie drugie. Medmedia, Warszawa 2013: 449–451.
- Vogel P. Neurofizjologia kliniczna. Wydanie pierwsze polskie. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011: 62–63, 106–107, 210–211.
- Kowalska B, Sudoł-Szopińska I. [Normal and sonographic anatomy of selected peripheral nerves. Part III: Peripheral nerves of the lower limb] [Article in Polish]. J Ultrason. 2012; 12(49): 148–163.
- Buschbacher RM, Prahlow ND. Manual of Nerve Conduction Studies. Second Edition. Demos Medical Publishing, New York 2006: 192–201, 248–250.
- Ahmad M, Tsang K, Mackenney PJ, et al. Tarsal tunnel syndrome: a literature review. Foot Ankle Surg. 2012; 18(3): 149–152.
- Scura D, García-López B. Electrodiagnostic evaluation of tarsal tunnel neuropathy. StatPearls Publishing, Treasure Island (FL) 2022.
- Preston DC, Shapiro BE. Electromyography and neuromuscular disorders, clinical–electrophysiologic correlations. Elsevier Inc., London 2013: 365–371.
