Tom 18, Nr 1 (2022)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2022-04-24
Wyświetlenia strony
1792
Wyświetlenia/pobrania artykułu
285
Rola ultrasonografii przezczaszkowej w diagnostyce i różnicowaniu atypowych parkinsonizmów na przykładzie postępującego porażenia nadjądrowego
1
, 1, 1
, 1, 1
Pol. Przegl. Neurol 2022;18(1):21-25.
Streszczenie
Ultrasonografia przezczaszkowa (TCS, transcranial sonography) jest szeroko stosowanym badaniem w diagnostyce chorób neurodegeneracyjnych. Jego powszechność wynika z konieczności relatywnie niewielkiej współpracy z chorym podczas badania, a także coraz lepszej dostępności aparatów ultrasonograficznych na oddziałach neurologii. W diagnostyce najczęstszego atypowego parkinsonizmu tj. postępującego porażenia nadjądrowego (PSP, progressive supranuclear palsy), jest to metoda nieujęta w najnowszych kryteriach rozpoznania. Rozpowszechnienie wiedzy o wariancie parkinsonowskim PSP (PSP-P, progressive supranuclear palsy — parkinsonism predominant), który klinicznie może być nierozróżnialny od choroby Parkinsona, skłania do analizy zalet i wad tego badania. Założeniem poniższej pracy przeglądowej jest analiza rozwoju wiedzy na temat TCS w diagnostyce atypowych parkinsonizmów.
Słowa kluczowe: postępujące porażenie nadjądroweTCSultrasonografia przezczaszkowachoroba Parkinsona
Referencje
- Brooks DJ. Parkinson's disease: diagnosis. Parkinsonism Relat Disord. 2012; 18(Suppl 1): S31–S33.
- Wang LS, Yu TF, Chai B, et al. Transcranial sonography in differential diagnosis of Parkinson disease and other movement disorders. Chin Med J (Engl). 2021; 134(14): 1726–1731.
- Liboni W, Pignatta P, Salzedo E, et al. Ultrasonography and MR imaging in progressive supranuclear palsy. Neuroradiol J. 2011; 24(2): 221–225.
- Bouwmans AEP, Vlaar AMM, Mess WH, et al. Specificity and sensitivity of transcranial sonography of the substantia nigra in the diagnosis of Parkinson's disease: prospective cohort study in 196 patients. BMJ Open. 2013; 3(4).
- Brüggemann N, Schneider SA, Sander T, et al. Distinct basal ganglia hyperechogenicity in idiopathic basal ganglia calcification. Mov Disord. 2010; 25(15): 2661–2664.
- Gaenslen A, Unmuth B, Godau J, et al. The specificity and sensitivity of transcranial ultrasound in the differential diagnosis of Parkinson's disease: a prospective blinded study. Lancet Neurol. 2008; 7(5): 417–424.
- Brooks DJ, Pavese N. Recent imaging advances in the diagnosis and management of Parkinson's disease. F1000 Med Rep. 2009; 1.
- Skowronska M, Kmiec T, Czlonkowska A, et al. Transcranial sonography in mitochondrial membrane protein-associated neurodegeneration. Clin Neuroradiol. 2018; 28(3): 385–392.
- Skowrońska M, Litwin T, Kurkowska-Jastrzębska I, et al. Transcranial sonography changes in patients with Wilson's disease during de-coppering therapy. Neurol Neurochir Pol. 2020; 54(2): 185–192.
- Höglinger GU, Respondek G, Stamelou M, et al. Movement Disorder Society-endorsed PSP Study Group. Clinical diagnosis of progressive supranuclear palsy: the movement disorder society criteria. Mov Disord. 2017; 32(6): 853–864.
- Walter U, Niehaus L, Probst T, et al. Brain parenchyma sonography discriminates Parkinson's disease and atypical parkinsonian syndromes. Neurology. 2003; 60(1): 74–77.
- Walter U, Dressler D, Wolters A, et al. Sonographic discrimination of corticobasal degeneration vs progressive supranuclear palsy. Neurology. 2004; 63(3): 504–509.
- Behnke S, Berg D, Naumann M, et al. Differentiation of Parkinson's disease and atypical parkinsonian syndromes by transcranial ultrasound. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2005; 76(3): 423–425.
- Walter U, Behnke S, Eyding J, et al. Transcranial brain parenchyma sonography in movement disorders: state of the art. Ultrasound Med Biol. 2007; 33(1): 15–25.
- Sadowski K, Serafin-Król M, Szlachta K, et al. Basal ganglia echogenicity in tauopathies. J Neural Transm (Vienna). 2015; 122(6): 863–865.
- Hellwig S, Reinhard M, Amtage F, et al. Transcranial sonography and [18F]fluorodeoxyglucose positron emission tomography for the differential diagnosis of parkinsonism: a head-to-head comparison. Eur J Neurol. 2014; 21(6): 860–866.
- Berardelli A, Wenning GK, Antonini A, et al. EFNS/MDS-ES/ENS [corrected] recommendations for the diagnosis of Parkinson's disease. Eur J Neurol. 2013; 20(1): 16–34.
- Fujita H, Suzuki K, Numao A, et al. Usefulness of cardiac MIBG scintigraphy, olfactory testing and substantia nigra hyperechogenicity as additional diagnostic markers for distinguishing between Parkinson's disease and atypical parkinsonian syndromes. PLoS One. 2016; 11(11): e0165869.
- Saeed U, Compagnone J, Aviv RI, et al. Imaging biomarkers in Parkinson's disease and Parkinsonian syndromes: current and emerging concepts. Transl Neurodegener. 2017; 6: 8.
- Alonso-Canovas A, Tembl Ferrairó JI, Martínez-Torres I, et al. Transcranial sonography in atypical parkinsonism: how reliable is it in real clinical practice? A multicentre comprehensive study. Parkinsonism Relat Disord. 2019; 68: 40–45.
- Sastre-Bataller I, Vázquez JF, Martínez-Torres I, et al. Mesencephalic area measured by transcranial sonography in the differential diagnosis of parkinsonism. Parkinsonism Relat Disord. 2013; 19(8): 732–736.
- Sanzaro E, Iemolo F. Transcranial sonography in movement disorders: an interesting tool for diagnostic perspectives. Neurol Sci. 2016; 37(3): 373–376.
- Ghourchian S, Mousavi A, Zamani B, et al. Midbrain area for differentiating Parkinson's disease from progressive supranuclear palsy. Clin Neurol Neurosurg. 2019; 183: 105383.
- Ebentheuer J, Canelo M, Trautmann E, et al. Substantia nigra echogenicity in progressive supranuclear palsy. Mov Disord. 2010; 25(6): 773–777.
- Kostić VS, Mijajlović M, Smajlović D, et al. Transcranial brain sonography findings in two main variants of progressive supranuclear palsy. Eur J Neurol. 2013; 20(3): 552–557.
- Alster P, Madetko N, Koziorowski D, et al. Progressive supranuclear palsy-parkinsonism predominant (PSP-P) — a clinical challenge at the boundaries of PSP and Parkinson's disease (PD). Front Neurol. 2020; 11: 180.
- Woitalla D, Braak H, Del Tredici K, et al. [Transcraniel ultrasound in the differential diagnosis of Parkinson's disease]. Fortschr Neurol Psychiatr. 2010; 78(Suppl 1): S25–S30.
- Dąbrowska M, Schinwelski M, Sitek EJ, et al. The role of neuroimaging in the diagnosis of the atypical parkinsonian syndromes in clinical practice. Neurol Neurochir Pol. 2015; 49(6): 421–431.
- Alster P, Krzyżanowska E, Koziorowski D, et al. Difficulties in the diagnosis of four repeats (4R) tauopathic parkinsonian syndromes. Neurol Neurochir Pol. 2018; 52(4): 459–464.
- Alster P, Nieciecki M, Koziorowski DM, et al. Thalamic and cerebellar hypoperfusion in single photon emission computed tomography may differentiate multiple system atrophy and progressive supranuclear palsy. Medicine (Baltimore). 2019; 98(30): e16603.
- Alster P, Madetko NK, Koziorowski DM, et al. Accumulation of tau protein, metabolism and perfusion-application and efficacy of positron emission tomography (PET) and single photon emission computed tomography (SPECT) imaging in the examination of progressive supranuclear palsy (PSP) and corticobasal syndrome (CBS). Front Neurol. 2019; 10: 101.
