dostęp płatny
Nowe możliwości terapeutyczne w nagłych stanach off w chorobie Parkinsona
Afiliacje- Zakład Pielęgniarstwa Neurologiczno-Psychiatrycznego, Gdański Uniwersytet Medyczny Oddział Neurologii, Szpital św. Wojciecha w Gdańsku, Podmiot Leczniczy „Copernicus” sp. z o.o., Al. jana pawła II 50,, 80-462 Gdańsk, Polska
dostęp płatny
Streszczenie
Leczenie choroby Parkinsona w okresie pojawienia się fluktuacji i dyskinez staje się wyjątkowo trudne. Optymalizacja terapii dopaminergicznej jest pierwszym krokiem w postępowaniu (wzrost dawek agonistów dopaminowych, lewodopy), ale kiedy pojawią się uciążliwe dla chorego stany off dotychczasowe leczenie może być nie wystarczające, a chory jeszcze nie spełnia kryteriów kwalifikacji do terapii zaawansowanych (głęboka stymulacja mózgu, podskórna apomorfina, dojelitowa lewodopa). W tym okresie próbujemy stosować terapie tzw. ratunkowe, działając doraźnie, aby skrócić i złagodzić stany off. W tym celu mamy dziś do dyspozycji dostępne w Polsce peny z apomorfiną i niedostępną wziewną postać lewodopy. W artykule omówiono najważniejsze mechanizmy fluktuacji ruchowych i pozaruchowych, wskazania do stosowania terapii ratunkowych, badania potwierdzające ich skuteczność i przydatność oraz niektóre praktyczne aspekty stosowania tych metod.
Streszczenie
Leczenie choroby Parkinsona w okresie pojawienia się fluktuacji i dyskinez staje się wyjątkowo trudne. Optymalizacja terapii dopaminergicznej jest pierwszym krokiem w postępowaniu (wzrost dawek agonistów dopaminowych, lewodopy), ale kiedy pojawią się uciążliwe dla chorego stany off dotychczasowe leczenie może być nie wystarczające, a chory jeszcze nie spełnia kryteriów kwalifikacji do terapii zaawansowanych (głęboka stymulacja mózgu, podskórna apomorfina, dojelitowa lewodopa). W tym okresie próbujemy stosować terapie tzw. ratunkowe, działając doraźnie, aby skrócić i złagodzić stany off. W tym celu mamy dziś do dyspozycji dostępne w Polsce peny z apomorfiną i niedostępną wziewną postać lewodopy. W artykule omówiono najważniejsze mechanizmy fluktuacji ruchowych i pozaruchowych, wskazania do stosowania terapii ratunkowych, badania potwierdzające ich skuteczność i przydatność oraz niektóre praktyczne aspekty stosowania tych metod.
Pełny tekst:
Dodaj do koszyka: 49,00 PLN
Słowa kluczowe
choroba Parkinsona, terapia, terapie ratunkowe, apomorfina, lewodopa
Informacje o artykuleTytuł
Nowe możliwości terapeutyczne w nagłych stanach off w chorobie Parkinsona
Czasopismo
Numer
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
65-74
Opublikowany online
2020-06-30
Wyświetlenia strony
1901
Wyświetlenia/pobrania artykułu
363
DOI
Rekord bibliograficzny
Pol. Przegl. Neurol 2020;16(2):65-74.
Słowa kluczowe
choroba Parkinsona
terapia
terapie ratunkowe
apomorfina
lewodopa
Autorzy
Jarosław Sławek
Referencje (37)- Schwab RS, Amador LV, Lettvin JY. Apomorphine in Parkinson's disease. Trans Am Neurol Assoc. 1951; 56: 251–253.
- Nonnekes J, Bereau M, Bloem B. Freezing of gait and its levodopa paradox. JAMA Neurol. 2020; 77(3): 287.
- Espay AJ, Morgante F, Merola A, et al. Levodopa-induced dyskinesia in Parkinson disease: Current and evolving concepts. Ann Neurol. 2018; 84(6): 797–811.
- Sławek J. Fluktuacje i dyskinezy w chorobie Parkinsona — fenomenologia, mechanizmy i metody postępowania. Pol Przegl Neurol. 2012; 8(4): 145–155.
- Politis M, Wu K, Molloy S, et al. Parkinson's disease symptoms: the patient's perspective. Mov Disord. 2010; 25(11): 1646–1651.
- Chou KL, Stacy M, Simuni T, et al. The spectrum of "off" in Parkinson's disease: what have we learned over 40 years? Parkinsonism Relat Disord. 2018; 51: 9–16.
- Kerr C, Lloyd E, Kosmas C, et al. Health-related quality of life in Parkinson’s: impact of ‘off’ time and stated treatment preferences. Qual Life Res. 2015; 25(6): 1505–1515.
- Bogucki A, Sławek J, Boczarska-Jedynak M, et al. Leczenie zaawansowanej choroby Parkinsona — rekomendacje Polskiego Towarzystwa Choroby Parkinsona i Innych Zaburzeń Ruchowych. Pol Przegl Neurol. 2014; 10(1): 15–22.
- Mundt-Petersen U, Odin P. Infusional therapies, continuous dopaminergic stimulation, and nonmotor symptoms. Int Rev Neurobiol. 2017: 1019–1044.
- Antonini A, Stoessl A, Kleinman L, et al. Developing consensus among movement disorder specialists on clinical indicators for identification and management of advanced Parkinson’s disease: a multi-country Delphi-panel approach. Curr Med Res Opin. 2018; 34(12): 2063–2073.
- Narożańska E, Białecka M, Adamiak-Giera U, et al. Pharmacokinetics of levodopa in patients with Parkinson disease and motor fluctuations depending on the presence of Helicobacter pylori infection. Clini Neuropharmacol. 2014; 37(4): 96–99.
- Jenner P, Katzenschlager R. Apomorphine — pharmacological properties and clinical trials in Parkinson's disease. Parkinsonism Relat Disord. 2016; 33: S13–S21.
- Stibe CMH, Kempster PA, Lees AJ, et al. Subcutaneous apomorphine in parkinsonian on–off oscillations. Lancet. 1988; 331(8582): 403–406.
- Lees AJ. Dopamine agonists in Parkinson's disease: a look at apomorphine. Fundam Clin Pharmacol. 1993; 7(3-4): 121–128.
- Pessoa R, Moro A, Munhoz R, et al. Apomorphine in the treatment of Parkinson's disease: a review. Arq Neuropsiquiatr. 2018; 76(12): 840–848.
- Menon R, Stacy M. Apomorphine in the treatment of Parkinson's disease. Expert Opin Pharmacother. 2007; 8(12): 1941–1950.
- Pfeiffer RF, Gutmann L, Hull K, et al. Continued efficacy and safety of subcutaneous apomorphine in patients with advanced Parkinson's disease. Parkinsonism Relat Disord. 2007; 13(2): 93–100.
- Martinez-Martin P, Reddy P, Antonini A, et al. Chronic subcutaneous infusion therapy with apomorphine in advanced Parkinson's disease compared to conventional therapy: a real life study of non motor effect. J Parkinsons Dis. 2011; 1(2): 197–203.
- Hagell P, Odin P. Apomorphine in Parkinson’s disease. 3rd ed. UNI-MED, Bremen 2014.
- Krüger R, Hilker R, Winkler C, et al. Advanced stages of PD: interventional therapies and related patient-centered care. J Neural Transm (Vienna). 2015; 123(1): 31–43.
- Djamshidian A, Poewe W. Apomorphine and levodopa in Parkinson's disease: two revolutionary drugs from the 1950's. Parkinsonism Relat Disord. 2016; 33: S9–S12.
- Białecka M, Sławek J. Interakcje leków w neurologii. Via Medica, Gdańsk 2015.
- Antonini A, Tolosa E. Apomorphine and levodopa infusion therapies for advanced Parkinson’s disease: selection criteria and patient management. Expert Rev Neurotherapeutics. 2014; 9(6): 859–867.
- Katzenschlager R, Poewe W, Rascol O, et al. Apomorphine subcutaneous infusion in patients with Parkinson's disease with persistent motor fluctuations (TOLEDO): a multicentre, double-blind, randomised, placebo-controlled trial. Lancet Neurol. 2018; 17(9): 749–759.
- Dewey RB, Hutton JT, LeWitt AA, et al. A randomized, double-blind, placebo-controlled trial of subcutaneously injected apomorphine for parkinsonian off-state events. Arch Neurol. 2001; 58(9): 1385.
- Pfeiffer RF, Gutmann L, Hull KL, et al. Continued efficacy and safety of subcutaneous apomorphine in patients with advanced Parkinson's disease. Parkinsonism Relat Disord. 2007; 13(2): 93–100.
- Pahwa R, Koller W, Trosch R, et al. Subcutaneous apomorphine in patients with advanced Parkinson's disease: a dose-escalation study with randomized, double-blind, placebo-controlled crossover evaluation of a single dose. J Neurol Sci. 2007; 258(1-2): 137–143.
- Kempster PA, Frankel JP, Stern GM, et al. Comparison of motor response to apomorphine and levodopa in Parkinson's disease. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 1990; 53(11): 1004–1007.
- Trenkwalder C, Chaudhuri K, Ruiz PG, et al. Expert Consensus Group report on the use of apomorphine in the treatment of Parkinson's disease – Clinical practice recommendations. Parkinsonism Relat Disord. 2015; 21(9): 1023–1030.
- Carbone F, Djamshidian A, Seppi K, et al. Apomorphine for Parkinson’s disease: efficacy and safety of current and new formulations. CNS Drugs. 2019; 33(9): 905–918.
- Grosset KA, Malek N, Morgan F, et al. Inhaled dry powder apomorphine (VR040) for ‘off ’ periods in Parkinson's disease: an in-clinic double-blind dose ranging study. Acta Neurol Scand. 2013; 128(3): 166–171.
- Grosset KA, Malek N, Morgan F, et al. Inhaled apomorphine in Patients with ‘on-off’ fuctuations: a randomized, double-blind, placebo-controlled, clinic and home based, parallel-group study. J Parkinsons Dis. 2013; 3(1): 31–37.
- Hauser RA, Olanow WW, Dzyngel B, et al. Sublingual apomorphine (APL-130277) for the acute conversion of OFF to ON in Parkinson's disease. Mov Disord. 2016; 31(9): 1366–1372.
- Olanow WW, Factor S, Espay A, et al. Apomorphine sublingual film for off episodes in Parkinson's disease: a randomised, double-blind, placebo-controlled phase 3 study. Lancet Neurol. 2020; 19(2): 135–144.
- LeWitt PA, Hauser RA, Grosset DG, et al. A randomized trial of inhaled levodopa (CVT-301) for motor fluctuations in Parkinson's disease. Mov Disord. 2016; 31(9): 1356–1365.
- LeWitt PA, Hauser RA, Pahwa R, et al. Safety and efficacy of CVT-301 (levodopa inhalation powder) on motor function during off periods in patients with Parkinson's disease: a randomised, double-blind, placebo-controlled phase 3 trial. Lancet Neurol. 2019; 18(2): 145–154.
- LeWitt PA, Pahwa R, Sedkov A, et al. Pulmonary safety and tolerability of inhaled levodopa (CVT-301) administered to patients with Parkinson's disease. J Aerosol Med Pulm Drug Deliv. 2018; 31(3): 155–161.
