Tom 20, Nr 2 (2024)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2024-08-14
Wyświetlenia strony
40
Wyświetlenia/pobrania artykułu
23
Autoimmunologiczne zapalenie mózgu wywołane przez przeciwciała przeciwko powierzchniowym antygenom neuronalnym – obraz kliniczny w zależności od podłoża immunologicznego
DOI: 10.5603/ppn.98361
Pol. Przegl. Neurol 2024;20(2):77-88.
Streszczenie
Autoimmunologiczne zapalenie mózgu jest stosunkowo częstym problemem klinicznym. Jest to najczęstsza niezakaźna przyczyna zapalenia mózgu i szacuje się, że występuje z taką samą częstością co wszystkie zakaźne postacie zapalenia mózgu. Szerokie spektrum objawów klinicznych obejmuje między innymi padaczkę lekooporną czy zaburzenia poznawcze oraz psychiczne, jednak ustalenie właściwego rozpoznania wciąż może stanowić wyzwanie. Wczesne postawienie diagnozy i włączenie odpowiedniego leczenia istotnie poprawia rokowanie. Wiedza o zespołach autoimmunologicznych jest aktywnie rozwijającą się dziedziną, a na przestrzeni ostatnich lat znacząco zmieniło się spojrzenie specjalistów na procesy neuroimmunologiczne. Z uwagi na obszer ność tematu w poniższej pracy zostały pr zedstawione wyłącznie zespoły wywołane przez przeciwciała przeciwko antygenom powierzchniowym neuronów.
Słowa kluczowe: autoimmunologiczne zapalenie mózguantygeny neuronalneanty-NMDARanty-LGI-1anty-CASPR2
Referencje
- Dalmau J, Graus F. Antibody-Mediated Encephalitis. N Engl J Med. 2018; 378(9): 840–851.
- Dutra L, Abrantes F, Toso F, et al. Autoimmune encephalitis: a review of diagnosis and treatment. Arquivos de Neuro-Psiquiatria. 2018; 76(1): 41–49.
- Ramanathan S, Al-Diwani A, Waters P, et al. The autoantibody-mediated encepalitides: from clinical observations to molecular pathogenesis. Journal of Neurology. 2021; 268(5): 1689–1707.
- Patel A, Meng Y, Najjar A, et al. Autoimmune encephalitis: a physician's guide to the clinical spectrum diagnosis and management. Brain Sci. 2022; 12(9).
- Abbatemarco JR, Yan C, Kunchok A, et al. Antibody-mediated autoimmune encephalitis: a practical approach. Cleve Clin J Med. 2021; 88(8): 459–471.
- Varley JA, Strippel C, Handel A, et al. Autoimmune encephalitis: recent clinical and biological advances. J Neurol. 2023; 270(8): 4118–4131.
- Leypoldt F, Wandinger KP. Paraneoplastic neurological syndromes. Clin Exp Immunol. 2014; 175(3): 336–348.
- Prüss H. Autoantibodies in neurological disease. Nat Rev Immunol. 2021; 21(12): 798–813.
- Pollak TA, Lennox BR, Müller S, et al. Autoimmune psychosis: an international consensus on an approach to the diagnosis and management of psychosis of suspected autoimmune origin. Lancet Psychiatry. 2020; 7(1): 93–108.
- Honnorat J, Joubert B. Movement disorders in autoimmune encephalitis and paraneoplastic neurological syndromes. Rev Neurol (Paris). 2018; 174(9): 597–607.
- Spatola M, Dalmau J. Seizures and risk of epilepsy in autoimmune and other inflammatory encephalitis. Curr Opin Neurol. 2017; 30(3): 345–353.
- Quek AML, Britton JW, McKeon A, et al. Autoimmune epilepsy: clinical characteristics and response to immunotherapy. Arch Neurol. 2012; 69(5): 582–593.
- Blattner MS, de Bruin GS, Bucelli RC, et al. Sleep disturbances are common in patients with autoimmune encephalitis. J Neurol. 2019; 266(4): 1007–1015.
- Graus F, Titulaer MJ, Balu R, et al. A clinical approach to diagnosis of autoimmune encephalitis. Lancet Neurol. 2016; 15(4): 391–404.
- Uy CE, Binks S, Irani SR. Autoimmune encephalitis: clinical spectrum and menagment. Pract Neurol. 2021; 21(5): 412–423.
- Żur-Wyrozumska K. Autoimmunologiczne zapalenie mózgu związane z przeciwciałami przeciwko neuronalnym antygenom powierzchniowym – ścieżka diagnostyczno-terapeutyczna dla lekarza praktyka. Medycyna Praktyczna. Neurologia. 2021(1): 27–31.
- Gibson LL, Pollak TA, Blackman G, et al. The psychiatric phenotype of anti-NMDA receptor encephalitis. J Neuropsychiatry Clin Neurosci. 2019; 31(1): 70–79.
- Gastaldi M, Thouin A, Vincent A. Antibody-Mediated Autoimmune Encephalopathies and Immunotherapies. Neurotherapeutics. 2016; 130(1): 147–162.
- Al-Diwani A, Handel A, Townsend L, et al. The psychopathology of NMDAR-antibody encephalitis in adults: a systematic review and phenotypic analysis of individual patient data. Lancet Psychiatry. 2019; 6(3): 235–246.
- Varley JA, Webb AJS, Balint B, et al. The Movement disorder associated with NMDAR antibody-encephalitis is complex and characteristic: an expert video-rating study. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2019; 90(6): 724–726.
- Titulaer MJ, McCracken L, Gabilondo I, et al. Treatment and prognostic factors for long-term outcome in patients with anti-NMDA receptor encephalitis: an observational cohort study. Lancet Neurol. 2013; 12(2): 157–165.
- Gong X, Chen C, Liu Xu, et al. Long-term functional outcomes and relapse of anti-nmda receptor encephalitis: a cohort study in western china. Neurol Neuroimmunol Neuroinflamm. 2021; 8(2).
- Gillinder L, Warren N, Hartel G, et al. EEG findings in NMDA encephalitis - a systematic review. Seizure. 2019; 65: 20–24.
- Nguyen L, Wang C. Anti-NMDA receptor autoimmune encephalitis: diagnosis and management strategies. Int J Gen Med. 2023; 16: 7–21.
- Bacchi S, Franke K, Wewegama D, et al. Magnetic resonance imaging and positron emission tomography in anti-NMDA receptor encephalitis: A systematic review. J Clin Neurosci. 2018; 52: 54–59.
- Flanagan E, Geschwind M, Lopez-Chiriboga A, et al. Autoimmune encephalitis misdiagnosis in adults. JAMA Neurology. 2023; 80(1): 30–39.
- Pointon T, Ward R, Yeshokumar A, et al. Evalation of multipleconsensus criteria forautoimmune encephalitis andtemporal analysis of symptomsin a pediatric encephalitis kohort. Front Neurol. 2022; 13.
- Blinder T, Lewerenz J. Cerebrospinal fluid findings in patients with autoimmune encephalitis-a systematic analysis. Front Neurol. 2019; 10: 804.
