Przewlekła zapalna polineuropatia demielinizacyjna — rozpoznanie i leczenie na podstawie kryteriów EAN/PNS z 2021 roku
, 1, 2, 2
Streszczenie
Przewlekła zapalna polineuropatia demielinizacyjna (CIDP, chronic inflammatory demyelinating polyneuropathy) to polineuropatia zapalna o mechanizmie autoimmunologicznym. Jak dotąd brakuje markerów biologicznych potwierdzających rozpoznanie choroby, dlatego podstawą rozpoznania jest spełnienie kryteriów klinicznych wspartych przede wszystkim na badaniu przewodnictwa w nerwach obwodowych (kryteria elektrofizjologiczne). W 2021 roku zaktualizowano wytyczne z 2010 roku. Aktualizacja dostarczyła nowych informacji na temat obrazu klinicznego, diagnostyki, różnicowania i leczenia CIDP. Stworzono również nową klasyfikację odmian klinicznych tej choroby. Rozpoznanie, podobnie jak w poprzednich rekomendacjach, powinno się opierać na obrazie klinicznym i wynikach badań elektrofizjologicznych, a w wyborze leczenia należy w pierwszej kolejności uwzględniać glikokortykosteroidy i dożylne immunoglobuliny. Uwzględniono również ważną rolę badań pomocniczych w procesie diagnostycznym. Na uwagę zasługuje kwestia nowej kategorii chorób — nodopatii autoimmunologicznych oraz oznaczania miana przeciwciał nodalnych i paranodalnych u pacjentów z obrazem klinicznym do tej pory identyfikowanym z CIDP. Słaba odpowiedź na leczenie typowo stosowane w przebiegu CIDP lub jej brak oraz podobieństwo objawów oznacza konieczność prowadzenia właściwej diagnostyki różnicowej tych schorzeń. W pracy przedstawiono najważniejsze wprowadzone zmiany oraz ich praktyczne zastosowanie w codziennej praktyce lekarskiej w Polsce.
Słowa kluczowe: CIDPwytycznepolineuropatie zapalne
Referencje
- Van den Bergh PYK, Hadden RDM, Bouche P, et al. European Federation of Neurological Societies, Peripheral Nerve Society. European Federation of Neurological Societies/Peripheral Nerve Society guideline on management of chronic inflammatory demyelinating polyradiculoneuropathy: report of a joint task force of the European Federation of Neurological Societies and the Peripheral Nerve Society - first revision. Eur J Neurol. 2010; 17(3): 356–363.
- Van den Bergh PYK, van Doorn PA, Hadden RDM, et al. European Academy of Neurology/Peripheral Nerve Society guideline on diagnosis and treatment of chronic inflammatory demyelinating polyradiculoneuropathy: Report of a joint Task Force-Second revision. J Peripher Nerv Syst. 2021; 26(3): 242–268.
- Doneddu PE, Cocito D, Manganelli F, et al. Italian CIDP Database study group. Atypical CIDP: diagnostic criteria, progression and treatment response. Data from the Italian CIDP Database. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2019; 90(2): 125–132.
- Querol L, Crabtree M, Herepath M, et al. Systematic literature review of burden of illness in chronic inflammatory demyelinating polyneuropathy (CIDP). J Neurol. 2021; 268(10): 3706–3716.
- Łukawska M, Potulska-Chromik A, Lipowska M, et al. Pediatric CIDP: diagnosis and management. A single-center experience. Front Neurol. 2021; 12: 667378.
- Murnion BP. Neuropathic pain: current definition and review of drug treatment. Aust Prescr. 2018; 41(3): 60–63.
- Wordliczek J, Zajączkowska R, Leppert W. Farmakoterapia bólu neuropatycznego. Med Paliat Prakt. 2017; 11(2): 61–73.
- Doneddu PE, De Lorenzo A, Manganelli F, et al. Comparison of the diagnostic accuracy of the 2021 EAN/PNS and 2010 EFNS/PNS diagnostic criteria for chronic inflammatory demyelinating polyradiculoneuropathy. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2022; 93(12): 1239–1246.
- Finnerup NB, Kuner R, Jensen TS. Neuropathic pain: from mechanisms to treatment. Physiol Rev. 2021; 101(1): 259–301.
