Tom 17, Nr 3 (2021)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2021-10-16
Pobierz cytowanie

Rola mikrobioty jelitowej w rozwoju stwardnienia rozsianego

Weronika Szymczak1, Katarzyna Magdalena Pastusiak2, Paweł Bogdański2
DOI: 10.5603/PPN.2021.0020
·
Pol. Przegl. Neurol 2021;17(3):115-120.
Afiliacje
  1. Studenckie Koło Naukowe Dietetyki Klinicznej przy Katedrze i Zakładzie Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych i Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Szamarzewskiego 84, 60-569 Poznań, Polska
  2. Katedra i Zakład Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu., Szamarzewskiego 84, 60 569 Poznań, Polska

dostęp płatny

Tom 17, Nr 3 (2021)
Artykuły przeglądowe
Opublikowany online: 2021-10-16

Streszczenie

Stwardnienie rozsiane to choroba neurologiczna, której przypisuje się istotny udział w inicjacji procesów autoimmunologicznych oraz dalece posuniętych zmian funkcjonalnych organizmu. Podejmowane terapie lecznicze dedykowane osobom chorym są obarczone wieloma ograniczeniami. Wzrastającemu zainteresowaniu zagadnieniami związanymi z patogenezą oraz nowatorskim metodą leczeniem stwardnienia rozsianego, towarzyszą badania oceniające stan mikrobioty jelitowej. Obecnie dopatruje się powiązań zmian składu bakterii jelitowych z rozwojem stwardnienia rozsianego. Z tego względu obecnie testowane są metody wspomagania leczenia, wpływające na poprawę mikrobioty jelitowej i tym samym efektywność terapii.

Streszczenie

Stwardnienie rozsiane to choroba neurologiczna, której przypisuje się istotny udział w inicjacji procesów autoimmunologicznych oraz dalece posuniętych zmian funkcjonalnych organizmu. Podejmowane terapie lecznicze dedykowane osobom chorym są obarczone wieloma ograniczeniami. Wzrastającemu zainteresowaniu zagadnieniami związanymi z patogenezą oraz nowatorskim metodą leczeniem stwardnienia rozsianego, towarzyszą badania oceniające stan mikrobioty jelitowej. Obecnie dopatruje się powiązań zmian składu bakterii jelitowych z rozwojem stwardnienia rozsianego. Z tego względu obecnie testowane są metody wspomagania leczenia, wpływające na poprawę mikrobioty jelitowej i tym samym efektywność terapii.

Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

stwardnienie rozsiane; mikrobiota; probiotyki

Informacje o artykule
Tytuł

Rola mikrobioty jelitowej w rozwoju stwardnienia rozsianego

Czasopismo

Polski Przegląd Neurologiczny

Numer

Tom 17, Nr 3 (2021)

Typ artykułu

Artykuł przeglądowy

Strony

115-120

Opublikowany online

2021-10-16

Wyświetlenia strony

3137

Wyświetlenia/pobrania artykułu

137

DOI

10.5603/PPN.2021.0020

Rekord bibliograficzny

Pol. Przegl. Neurol 2021;17(3):115-120.

Słowa kluczowe

stwardnienie rozsiane
mikrobiota
probiotyki

Autorzy

Weronika Szymczak
Katarzyna Magdalena Pastusiak
Paweł Bogdański

Referencje (41)
  1. Chu F, Shi M, Lang Y, et al. Gut microbiota in multiple sclerosis and experimental autoimmune encephalomyelitis: current applications and future perspectives. Mediators Inflamm. 2018; 2018: 8168717.
  2. Shi Na, Li Na, Duan X, et al. Interaction between the gut microbiome and mucosal immune system. Mil Med Res. 2017; 4: 14.
  3. Bartnicka A, Gałęcka M, Mazela J. Wpływ czynników prenatalnych i postnatalnych na mikrobiotę jelitową noworodków. Stand Med, Pediatr. 2016; 13: 165–172.
  4. Collado MC, Rautava S, Aakko J, et al. Human gut colonisation may be initiated in utero by distinct microbial communities in the placenta and amniotic fluid. Sci Rep. 2016; 6: 23129.
  5. Drosdzol-Cop A, Fuchs A, Czech I, et al. Mikrobiom noworodka. Forum Położnictwa i Ginekologii. 2018; 38: 51–56.
  6. Gałecka M, Basińska AM, Bartnicka A. Znaczenie mikrobioty jelitowej w kształtowaniu zdrowia człowieka — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego. Forum Med Rodz. 2018; 12(2): 50–59.
  7. Logsdon AF, Erickson MA, Rhea EM, et al. Gut reactions: How the blood-brain barrier connects the microbiome and the brain. Exp Biol Med (Maywood). 2018; 243(2): 159–165.
  8. Freedman SN, Shahi SK, Mangalam AK. The "gut feeling": breaking down the role of gut microbiome in multiple sclerosis. Neurotherapeutics. 2018; 15(1): 109–125.
  9. Sprouse ML, Bates NA, Felix KM, et al. Impact of gut microbiota on gut-distal autoimmunity: a focus on T cells. Immunology. 2019; 156(4): 305–318.
  10. van den Hoogen WJ, Laman JD, 't Hart BA. Modulation of multiple sclerosis and its animal model experimental autoimmune encephalomyelitis by food and gut microbiota. Front Immunol. 2017; 8: 1081.
  11. Bartosik-Psujek H. Algorytmy diagnostyczne i kryteria kwalifikacji do leczenia immunomodulacyjnego w stwardnieniu rozsianym. Pol Przeg Neurol. 2012; 8(2): 76–83.
  12. Szczuciński A, Głąbiński A, Losy J. Immunopatogeneza. In: Losy J. ed. Stwardnienie rozsiane. Czelej, Lublin 2019: 49–63.
  13. Thompson AJ, Banwell BL, Barkhof F, et al. Diagnosis of multiple sclerosis: 2017 revisions of the McDonald criteria. Lancet Neurol. 2018; 17(2): 162–173.
  14. Bartosik-Psujek H. Algorytmy diagnostyczne i kryteria kwalifikacji do leczenia immunomodulacyjnego w stwardnieniu rozsianym. Pol Przeg Neurol. 2012; 8(2): 76–83.
  15. Didonna A, Oksenberg JR. The genetics of multiple sclerosis. In: Zagon IS, McLaughlin PJ. ed. Multiple sclerosis: perspectives in treatment and pathogenesis. Hershey, Brisbane 2017.
  16. Oh J, Vidal-Jordana A, Montalban X. Multiple sclerosis: clinical aspects. Curr Opin Neurol. 2018; 31(6): 752–759.
  17. Fan Y, Zhang J. Dietary modulation of intestinal microbiota: future opportunities in experimental autoimmune encephalomyelitis and multiple sclerosis. Front Microbiol. 2019; 10: 740.
  18. Kirby TO, Ochoa-Repáraz J, Ochoa-Repáraz J, et al. The gut microbiome and multiple mclerosis. Cold Spring Harb Perspect Med. 2018; 8(6).
  19. Mowry EM, Glenn JD. The dynamics of the gut microbiome in multiple sclerosis in relation to disease. Neurol Clin. 2018; 36(1): 185–196.
  20. Zhang Y, Liu G, Duan Y, et al. Prevalence of small intestinal bacterial overgrowth in multiple sclerosis: a case-control study from China. J Neuroimmunol. 2016; 301: 83–87.
  21. Losy J, Bartosik-Psujek H, Członkowska A, et al. Leczenie stwardnienia rozsianego Zalecenia Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. Pol Przegl Neurol. 2016; 12(2): 80–95.
  22. Cekanaviciute E, Yoo BB, Runia TF, et al. Gut bacteria from multiple sclerosis patients modulate human T cells and exacerbate symptoms in mouse models. Proc Natl Acad Sci USA. 2017; 114(40): 10713–10718.
  23. Jangi S, Gandhi R, Cox LM, et al. Alterations of the human gut microbiome in multiple sclerosis. Nat Commun. 2016; 7: 12015.
  24. Shahi SK, Freedman SN, Mangalam AK. Gut microbiome in multiple sclerosis: the players involved and the roles they play. Gut Microbes. 2017; 8(6): 607–615.
  25. Cryan JF, O'Riordan K, Sandhu K, et al. The gut microbiome in neurological disorders. Lancet Neurol. 2020; 19(2): 179–194.
  26. Cryan JF, O'Riordan KJ, Cowan CSM, et al. The microbiota-gut-brain axis . Physiol Rev. 2019; 99(4): 1877–2013.
  27. Antonini M, Lo Conte M, Sorini C, et al. How the interplay between the commensal microbiota, gut barrier integrity, and mucosal immunity regulates brain autoimmunity. Front Immunol. 2019; 10: 1937.
  28. Drąg J, Goździalska A, Knapik-Czajka M, et al. Nieszczelność jelit w chorobach autoimmunologicznych. Państwo i Społeczeństwo: Medycyna i Zdrowie Publiczne. 2017; 17(4): 133–146.
  29. Kirby TO, Ochoa-Repáraz J. The gut microbiome in multiple sclerosis: a potential therapeutic avenue. Med Sci (Basel). 2018; 6(3).
  30. Boziki MK, Kesidou E, Theotokis P, et al. Microbiome in multiple sclerosis; where are we, what we know and do not know. Brain Sci. 2020; 10(4).
  31. Schepici G, Silvestro S, Bramanti P, et al. The gut microbiota in multiple sclerosis: an overview of clinical trials. Cell Transplant. 2019; 28(12): 1507–1527.
  32. Fung TC, Olson CA, Hsiao EY. Interactions between the microbiota, immune and nervous systems in health and disease. Nat Neurosci. 2017; 20(2): 145–155.
  33. Tankou SK, Regev K, Healy BC, et al. A probiotic modulates the microbiome and immunity in multiple sclerosis. Ann Neurol. 2018; 83(6): 1147–1161.
  34. Wing AC, Kremenchutzky M. Multiple sclerosis and faecal microbiome transplantation: are you going to eat that? Benef Microbes. 2019; 10(1): 27–32.
  35. Fan Y, Pedersen O. Gut microbiota in human metabolic health and disease. Nat Rev Microbiol. 2021; 19(1): 55–71.
  36. Katz Sand I. The role of diet in multiple sclerosis: mechanistic connections and current evidence. Curr Nutr Rep. 2018; 7(3): 150–160.
  37. Esposito S, Bonavita S, Sparaco M, et al. The role of diet in multiple sclerosis: a review. Nutr Neurosci. 2018; 21(6): 377–390.
  38. Riccio P, Rossano R. Diet, gut microbiota, and vitamins D + A in multiple sclerosis. Neurotherapeutics. 2018; 15(1): 75–91.
  39. Bagur MJ, Murcia MA, Jiménez-Monreal AM, et al. Influence of diet in multiple sclerosis: a systematic review. Adv Nutr. 2017; 8(3): 463–472.
  40. Bahr LS, Bock M, Liebscher D, et al. Ketogenic diet and fasting diet as Nutritional Approaches in Multiple Sclerosis (NAMS): protocol of a randomized controlled study. Trials. 2020; 21(1): 3.
  41. Paoli A, Mancin L, Bianco A, et al. Ketogenic diet and microbiota: friends or enemies? Genes (Basel). 2019; 10(7).

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

 

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp. z o.o., Grupa Via Medica, ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel. +48 58 320 94 94, faks +48 58 320 94 60, e-mail: viamedica@viamedica.pl