Wyszuk. zaawans.

Tom 14, Nr 2 (2018)
Forum neurologiczne
Opublikowany online: 2018-08-08

dostęp otwarty

Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Wyświetlenia strony 871
Wyświetlenia/pobrania artykułu 2465
Pobierz cytowanie

Eksport do Mediów Społecznościowych

Eksport do Mediów Społecznościowych

Z historii zapalenia rdzenia i nerwów wzrokowych

Józef Opara12, Piotr Nogal3
Pol. Przegl. Neurol 2018;14(2):81-85.

Streszczenie

Terminu „zapalenie rdzenia i nerwów wzrokowych” ([NMO, neuro-myelitis optica], choroba Devica) użyli po raz pierwszy w roku 1894 Eugène Devic i Fernand Gault. Jest to rzadka choroba (ok. 1% zachorowań na choroby demielinizacyjne ośrodkowego ukła-du nerwowego), w której proces autoimmunologiczny powodu-je zapalenie rdzenia kręgowego i nerwów wzrokowych, a w kon­sekwencji — ich demielinizację. Zespół Devica jest często mylony z początkowym okresem stwardnienia rozsianego, jednak wymaga odmiennego leczenia.

Głównymi objawami NMO są niedowłady kończyn, zaburzenia czucia, dysfunkcja neurogenna pęcherza moczowego i zaburzenia widzenia aż do utraty wzroku. Mediana wieku zachorowania na NMO przypada na 39. rok życia, 85% chorych to kobiety. Rokowa­nie może być niepomyślne, dlatego istotne znaczenie mają decyzje terapeutyczne podjęte na wczesnym etapie choroby.

Współwystępowanie objawów zapalenia nerwów wzrokowych i zapalenia rdzenia kręgowego opisywano długo przed doniesie­niami Devica i Gaulta. Kamieniem milowym w historii NMO stało się odkrycie przeciwciał przeciw akwaporynie 4. Kolejny etap to rozwój badań nad przeciwciałami antyMOG. Nadal istnieją jednak postacie NMO, w których nie stwierdza się obecności żadnego z powyższych przeciwciał. W niniejszym artykule przeglądowym przedstawiono w skrócie historię neuromyelitis optica, ze szcze­gólnym uwzględnieniem wkładu badaczy polskich.

Słowa kluczowe: zapalenie nerwów wzrokowych i rdzeniachoroba DevicaNMOneuromyelitis optica spectrum disordersNMOSDMOG

Artykuł dostępny w formacie PDF

Pokaż PDF Pobierz plik PDF

Referencje

  1. Etemadifar M, Nasr Z, Khalili B, et al. Epidemiology of neuromyelitis optica in the world: a systematic review and meta-analysis. Mult Scler Int. 2015; 2015: 174720.
    CrossRefPubMed
  2. Gospodarczyk-Szot K, Nojszewska M, Podlecka-Piętowska A, et al. Zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia Devica (NMO) oraz choroby ze spektrum NMO. Pol Przegl Neurol. 2016; 12(4): 196–205.
  3. Pandit L, Asgari N, Apiwattanakul M, et al. GJCF International Clinical Consortium & Biorepository for Neuromyelitis Optica. Demographic and clinical features of neuromyelitis optica: a review. Mult Scler. 2015; 21(7): 845–853.
    CrossRefPubMed
  4. Wingerchuk DM, Hogancamp WF, O'Brien PC, et al. The clinical course of neuromyelitis optica (Devic's syndrome). Neurology. 1999; 53(5): 1107–1114.
    PubMed
  5. Lennon VA, Wingerchuk DM, Kryzer TJ, et al. A serum autoantibody marker of neuromyelitis optica: distinction from multiple sclerosis. Lancet. 2004; 364(9451): 2106–2112.
    CrossRefPubMed
  6. Jarius S, Wildemann B. An early British case of neuromyelitis optica (1850). BMJ. 2012; 345: e6430.
  7. Jarius S, Wildemann B. The case of the Marquis de Causan (1804): an early account of visual loss associated with spinal cord inflammation. J Neurol. 2012; 259(7): 1354–1357.
    CrossRefPubMed
  8. Jarius S, Wildemann B. 'Noteomielite' accompanied by acute amaurosis (1844). An early case of neuromyelitis optica. J Neurol Sci. 2012; 313(1-2): 182–184.
    CrossRefPubMed
  9. Jarius S, Wildemann B. The history of neuromyelitis optica. J Neuroinflammation. 2013; 10: 8.
    CrossRefPubMed
  10. Jarius S, Wildemann B. On the contribution of Thomas Clifford Allbutt, F.R.S., to the early history of neuromyelitis optica. J Neurol. 2013; 260(1): 100–104.
    CrossRefPubMed
  11. Jarius S, Wildemann B. 'Spinal amaurosis' (1841). On the early contribution of Edward Hocken to the concept of neuromyelitis optica. J Neurol. 2014; 261(2): 400–404.
    CrossRefPubMed
  12. Jarius S, Wildemann B. Devic's disease before Devic: on the contribution of Friedrich Albin Schanz (1863-1923). J Neurol Sci. 2017; 379: 99–102.
    CrossRefPubMed
  13. Allbutt TC. On the ophtalmoscopic signs of spinal disease. The Lancet. 1870; 95(2420): 76–78.
    CrossRef
  14. Wurst A. Kilka uwag o zastoinowem obrzmieniu tarczy nerwu wzrokowego. Przegl Lek. 1876; 15: 285–288.
  15. Wurst A. Kilka uwag o zastoinowem obrzmieniu tarczy nerwu wzrokowego. Przegl Lek. 1876; 15: 297–299.
  16. Erb W. Ueber das Zusammenvorkommen von Neuritis optica und Myelitis subacuta. Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten. 1880; 10(1): 146–157.
    CrossRef
  17. Noyes HD. Acute myelitis mit doppelseitiger Neuritis optica. Archiv für Augenheilkunde. 1881; X: 331–337.
  18. Devic E. Myelite subaigue compliquee de nevrite optique. Autopsie. In: Congrès français de médecine (Premiere Session; Lyon, 1894; procès-verbaux, mémoires et discussions; publiés par M. le Dr L. Bard). Asselin et Houzeau, Louis Savy, Paris 1895: 434–439.
  19. Gault F. De la neuromyelite optique aigue. These, Lyon 1894.
  20. Acchiote P. Sur un cas de neuromyélite subaiguë ou maladie de Devic. Rev Neurol. 1907; 15: 775–777.
  21. Michalak S. Tadeusz Markiewicz — sylwetka badacza i jego znaczenie w badaniach nad neuromyelitis optica. Neurol Neurochir Pol. 2013; 47(2): 194–198.
    CrossRef
  22. Markiewicz T, Peters G. Beitrag zur Klinik und Anatomie der Neuromyélite optique (Dévie). Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie. 1936; 156(1): 287–301.
    CrossRef
  23. Wingerchuk DM, Lennon VA, Lucchinetti CF, et al. The spectrum of neuromyelitis optica. Lancet Neurol. 2007; 6: 805–815.
    CrossRefPubMed
  24. Wingerchuk DM. Neuromyelitis optica spectrum disorders. Continuum (Minneap Minn). 2010; 16(5): 105–121.
    CrossRefPubMed
  25. Wingerchuk DM, Banwell B, Bennett JL, et al. International Panel for NMO Diagnosis. International consensus diagnostic criteria for neuromyelitis optica spectrum disorders. Neurology. 2015; 85(2): 177–189.
    CrossRefPubMed
  26. Kessler RA, Mealy MA, Levy M. Treatment of neuromyelitis optica spectrum disorder: acute, preventive, and symptomatic. Curr Treat Options Neurol. 2016; 18(1): 2.
    CrossRefPubMed
  27. Sherman E, Han MH. Acute and chronic management of neuromyelitis optica spectrum disorder. Curr Treat Options Neurol. 2015; 17(11): 48.
    CrossRefPubMed
  28. Stroińska-Kusiowa B. Przypadek neuromyeliotis optica Devica. Neurol Neurochir Psychiatr Pol. 1961; 11: 861–864.
  29. Tyszko I, Iwanowski L. Przypadek stwardnienia rozsianego z zespołem Devica i wtórnymi objawami móżdżkowymi. Neurol Neurochir Pol. 1975; 9(6): 763–765.
  30. Brzecki A, Sosnowski K, Krzysztoń Z, et al. Zespół Devica (neuromyelitis optica) w przebiegu infiltrującej gruźlicy płuc. Gruźlica. 1975; 43(4): 397–403.
  31. Sempińska-Szewczyk J, Weglewski A, Juryńczyk J, et al. Choroba Devica: rzadka przyczyna pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego. Klin Oczna. 2000; 102(2): 147–149.
  32. Zagrajek M, Haas J. Ostre idiopatyczne podłużne zapalenie rdzenia kręgowego z towarzyszącą aksonalną neuropatią ruchową. Wiad Lek. 2014; 67(4): 494–497.
  33. Ławik U, Juryńczyk M, Selmaj K. Kontrowersje dotyczące istnienia łagodnej formy choroby Devica – opis przypadku. Przypadki Medyczne. 2014; 64: 294–297.
  34. Pilchowska-Ujma E, Jurga S, Leśniak P, et al. Transverse myelitis as the first clinical manifestation of systemic lupus erythematosus – case report. Aktualności Neurologiczne. 2016; 16(2): 104–108.
    CrossRef
  35. Brodowski M, Zagrajek M, Bladowska J, et al. Poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego jako spektrum choroby Devica u 22-letniej kobiety. Pol Przegl Neurol. 2016; 12(2): 116–119.
  36. Lennon VA, Wingerchuk DM, Kryzer TJ, et al. A serum autoantibody marker of neuromyelitis optica: distinction from multiple sclerosis. Lancet. 2004; 364(9451): 2106–2112.
    CrossRefPubMed
  37. Wingerchuk DM, Lennon VA, Pittock SJ, et al. Revised diagnostic criteria for neuromyelitis optica. Neurology. 2006; 66: 1485–1489.
    CrossRef
  38. Jasiak-Zatonska M, Kalinowska-Lyszczarz A, Michalak S, et al. The immunology of neuromyelitis optica-current knowledge, clinical i implications, controversies and future perspectives. Int J Mol Sci. 2016; 17(3): 273.
    CrossRefPubMed
  39. Weinshenker BG, Wingerchuk DM, Vukusic S, et al. Neuromyelitis optica IgG predicts relapse after longitudinally extensive transverse myelitis. Ann Neurol. 2006; 59(3): 566–569.
    CrossRefPubMed
  40. Matiello M, Lennon VA, Jacob A, et al. NMO-IgG predicts the outcome of recurrent optic neuritis. Neurology. 2008; 70(23): 2197–2200.
    CrossRefPubMed
  41. Wingerchuk DM, Pittock SJ, Lucchinetti CF, et al. A secondary progressive clinical course is uncommon in neuromyelitis optica. Neurology. 2007; 68(8): 603–605.
    CrossRefPubMed
  42. Jarius S, Ruprecht K, Wildemann B, et al. Contrasting disease patterns in seropositive and seronegative neuromyelitis optica: A multicentre study of 175 patients. J Neuroinflammation. 2012; 9: 14.
    CrossRefPubMed
  43. Iyer A, Elsone L, Appleton R, et al. A review of the current literature and a guide to the early diagnosis of autoimmune disorders associated with neuromyelitis optica. Autoimmunity. 2014; 47(3): 154–161.
    CrossRefPubMed
  44. Graber DJ, Levy M, Kerr D, et al. Neuromyelitis optica pathogenesis and aquaporin 4. J Neuroinflammation. 2008; 5: 22.
    CrossRefPubMed
  45. Wingerchuk DM, Weinshenker BG. The emerging relationship between neuromyelitis optica and systemic rheumatologic autoimmune disease. Mult Scler. 2012; 18(1): 5–10.
    CrossRefPubMed
  46. Sellner J, Boggild M, Clanet M, et al. EFNS guidelines on diagnosis and management of neuromyelitis optica. Eur J Neurol. 2010; 17(8): 1019–1032.
    CrossRef
  47. Soelberg K, Skejoe HPB, Grauslund J, et al. A population-based prospective study of optic neuritis. Mult Scler. 2017; 23(14): 1893–1901.
    CrossRefPubMed
  48. Palace J, Leite MI, Leite I, et al. A practical guide to the treatment of neuromyelitis optica. Pract Neurol. 2012; 12(4): 209–214.
    CrossRefPubMed
  49. Trebst C, Jarius S, Berthele A, et al. Neuromyelitis Optica Study Group (NEMOS). Update on the diagnosis and treatment of neuromyelitis optica: recommendations of the Neuromyelitis Optica Study Group (NEMOS). J Neurol. 2014; 261(1): 1–16.
    CrossRefPubMed
  50. Piccolo L, Woodhall M, Tackley G, et al. Isolated new onset 'atypical' optic neuritis in the NMO clinic: serum antibodies, prognoses and diagnoses at follow-up. J Neurol. 2016; 263(2): 370–379.
    CrossRefPubMed
  51. Juryńczyk M, Tackley G, Kong Y, et al. Brain lesion distribution criteria distinguish MS from AQP4-antibody NMOSD and MOG-antibody disease. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2017; 88(2): 132–136.
    CrossRefPubMed
  52. Jurynczyk M, Messina S, Woodhall MR, et al. Clinical presentation and prognosis in MOG-antibody disease: a UK study. Brain. 2017; 140(12): 3128–3138.
    CrossRefPubMed
  53. Jurynczyk M, Probert F, Yeo T, et al. Metabolomics reveals distinct, antibody-independent, molecular signatures of MS, AQP4-antibody and MOG-antibody disease. Acta Neuropathol Commun. 2017; 5(1): 95.
    CrossRefPubMed

Informacje o plikach cookie

Niezbędne pliki cookie

Zawsze aktywne

Te pliki cookie są niezbędne do prawidłowego wyświetlania i działania strony internetowej. Zablokowanie ich może spowodować nieprawidłowe działanie strony.

Analityczne pliki cookie

W ramach naszej strony internetowej korzystamy z narzędzi analitycznych, takich jak Google Analytics, które umożliwiają nam weryfikację ruchu na stronie internetowej. Narzędzia te mogą wymagać użycia plików cookie.

Społecznościowe pliki cookie

Są to pliki cookie powiązane z portalami społecznościowymi, z których korzystamy. Zaakceptowanie ich pozwoli na powiązanie Twojej wizyty na stronie z naszymi profilami w mediach społecznościowych.

Marketingowe pliki cookie

Są to pliki cookie odpowiedzialne za prowadzenie działań reklamowych i marketingowych - zgoda na ich wykorzystanie pozwoli nam kierować do Ciebie reklamy, bazujące na podstawie Twoich wcześniejszych aktywności w ramach naszej stronie internetowej.

Copyright © 2023-2024 Via Medica Regulamin Polityka cookies Polityka prywatności Nota prawna