Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Polski Przegląd Neurologiczny
MENU
Na skróty Zdeponuj artykuł Wytyczne dla autorów Ahead of print Recenzenci 2022

dostęp otwarty

Tom 14, Nr 2 (2018)
Forum neurologiczne
Opublikowany online: 2018-08-08
Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Pobierz cytowanie

Z historii zapalenia rdzenia i nerwów wzrokowych

Józef Opara12, Piotr Nogal3
Pol. Przegl. Neurol 2018;14(2):81-85.
Afiliacje
  1. Akademia Wychowania Fizycznego im. J. Kukuczki, Katowice, Polska
  2. Repty — Górnośląskie Centrum Rehabilitacji w Tarnowskich Górach, Polska
  3. MV Sante Vision, Visp, Szwajcaria

dostęp otwarty

Tom 14, Nr 2 (2018)
Forum neurologiczne
Opublikowany online: 2018-08-08

Streszczenie

Terminu „zapalenie rdzenia i nerwów wzrokowych” ([NMO, neuro-myelitis optica], choroba Devica) użyli po raz pierwszy w roku 1894 Eugène Devic i Fernand Gault. Jest to rzadka choroba (ok. 1% zachorowań na choroby demielinizacyjne ośrodkowego ukła-du nerwowego), w której proces autoimmunologiczny powodu-je zapalenie rdzenia kręgowego i nerwów wzrokowych, a w kon­sekwencji — ich demielinizację. Zespół Devica jest często mylony z początkowym okresem stwardnienia rozsianego, jednak wymaga odmiennego leczenia.

Głównymi objawami NMO są niedowłady kończyn, zaburzenia czucia, dysfunkcja neurogenna pęcherza moczowego i zaburzenia widzenia aż do utraty wzroku. Mediana wieku zachorowania na NMO przypada na 39. rok życia, 85% chorych to kobiety. Rokowa­nie może być niepomyślne, dlatego istotne znaczenie mają decyzje terapeutyczne podjęte na wczesnym etapie choroby.

Współwystępowanie objawów zapalenia nerwów wzrokowych i zapalenia rdzenia kręgowego opisywano długo przed doniesie­niami Devica i Gaulta. Kamieniem milowym w historii NMO stało się odkrycie przeciwciał przeciw akwaporynie 4. Kolejny etap to rozwój badań nad przeciwciałami antyMOG. Nadal istnieją jednak postacie NMO, w których nie stwierdza się obecności żadnego z powyższych przeciwciał. W niniejszym artykule przeglądowym przedstawiono w skrócie historię neuromyelitis optica, ze szcze­gólnym uwzględnieniem wkładu badaczy polskich.

Streszczenie

Terminu „zapalenie rdzenia i nerwów wzrokowych” ([NMO, neuro-myelitis optica], choroba Devica) użyli po raz pierwszy w roku 1894 Eugène Devic i Fernand Gault. Jest to rzadka choroba (ok. 1% zachorowań na choroby demielinizacyjne ośrodkowego ukła-du nerwowego), w której proces autoimmunologiczny powodu-je zapalenie rdzenia kręgowego i nerwów wzrokowych, a w kon­sekwencji — ich demielinizację. Zespół Devica jest często mylony z początkowym okresem stwardnienia rozsianego, jednak wymaga odmiennego leczenia.

Głównymi objawami NMO są niedowłady kończyn, zaburzenia czucia, dysfunkcja neurogenna pęcherza moczowego i zaburzenia widzenia aż do utraty wzroku. Mediana wieku zachorowania na NMO przypada na 39. rok życia, 85% chorych to kobiety. Rokowa­nie może być niepomyślne, dlatego istotne znaczenie mają decyzje terapeutyczne podjęte na wczesnym etapie choroby.

Współwystępowanie objawów zapalenia nerwów wzrokowych i zapalenia rdzenia kręgowego opisywano długo przed doniesie­niami Devica i Gaulta. Kamieniem milowym w historii NMO stało się odkrycie przeciwciał przeciw akwaporynie 4. Kolejny etap to rozwój badań nad przeciwciałami antyMOG. Nadal istnieją jednak postacie NMO, w których nie stwierdza się obecności żadnego z powyższych przeciwciał. W niniejszym artykule przeglądowym przedstawiono w skrócie historię neuromyelitis optica, ze szcze­gólnym uwzględnieniem wkładu badaczy polskich.

Pełny tekst:

Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia, choroba Devica, NMO, neuromyelitis optica spectrum disorders, NMOSD, MOG

Informacje o artykule
Tytuł

Z historii zapalenia rdzenia i nerwów wzrokowych

Czasopismo

Polski Przegląd Neurologiczny

Numer

Tom 14, Nr 2 (2018)

Strony

81-85

Opublikowany online

2018-08-08

Wyświetlenia strony

810

Wyświetlenia/pobrania artykułu

2234

Rekord bibliograficzny

Pol. Przegl. Neurol 2018;14(2):81-85.

Słowa kluczowe

zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia
choroba Devica
NMO
neuromyelitis optica spectrum disorders
NMOSD
MOG

Autorzy

Józef Opara
Piotr Nogal

Referencje (53)
  1. Etemadifar M, Nasr Z, Khalili B, et al. Epidemiology of neuromyelitis optica in the world: a systematic review and meta-analysis. Mult Scler Int. 2015; 2015: 174720.
    CrossRefPubMed
  2. Gospodarczyk-Szot K, Nojszewska M, Podlecka-Piętowska A, et al. Zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia Devica (NMO) oraz choroby ze spektrum NMO. Pol Przegl Neurol. 2016; 12(4): 196–205.
  3. Pandit L, Asgari N, Apiwattanakul M, et al. GJCF International Clinical Consortium & Biorepository for Neuromyelitis Optica. Demographic and clinical features of neuromyelitis optica: a review. Mult Scler. 2015; 21(7): 845–853.
    CrossRefPubMed
  4. Wingerchuk DM, Hogancamp WF, O'Brien PC, et al. The clinical course of neuromyelitis optica (Devic's syndrome). Neurology. 1999; 53(5): 1107–1114.
    PubMed
  5. Lennon VA, Wingerchuk DM, Kryzer TJ, et al. A serum autoantibody marker of neuromyelitis optica: distinction from multiple sclerosis. Lancet. 2004; 364(9451): 2106–2112.
    CrossRefPubMed
  6. Jarius S, Wildemann B. An early British case of neuromyelitis optica (1850). BMJ. 2012; 345: e6430.
  7. Jarius S, Wildemann B. The case of the Marquis de Causan (1804): an early account of visual loss associated with spinal cord inflammation. J Neurol. 2012; 259(7): 1354–1357.
    CrossRefPubMed
  8. Jarius S, Wildemann B. 'Noteomielite' accompanied by acute amaurosis (1844). An early case of neuromyelitis optica. J Neurol Sci. 2012; 313(1-2): 182–184.
    CrossRefPubMed
  9. Jarius S, Wildemann B. The history of neuromyelitis optica. J Neuroinflammation. 2013; 10: 8.
    CrossRefPubMed
  10. Jarius S, Wildemann B. On the contribution of Thomas Clifford Allbutt, F.R.S., to the early history of neuromyelitis optica. J Neurol. 2013; 260(1): 100–104.
    CrossRefPubMed
  11. Jarius S, Wildemann B. 'Spinal amaurosis' (1841). On the early contribution of Edward Hocken to the concept of neuromyelitis optica. J Neurol. 2014; 261(2): 400–404.
    CrossRefPubMed
  12. Jarius S, Wildemann B. Devic's disease before Devic: on the contribution of Friedrich Albin Schanz (1863-1923). J Neurol Sci. 2017; 379: 99–102.
    CrossRefPubMed
  13. Allbutt TC. On the ophtalmoscopic signs of spinal disease. The Lancet. 1870; 95(2420): 76–78.
    CrossRef
  14. Wurst A. Kilka uwag o zastoinowem obrzmieniu tarczy nerwu wzrokowego. Przegl Lek. 1876; 15: 285–288.
  15. Wurst A. Kilka uwag o zastoinowem obrzmieniu tarczy nerwu wzrokowego. Przegl Lek. 1876; 15: 297–299.
  16. Erb W. Ueber das Zusammenvorkommen von Neuritis optica und Myelitis subacuta. Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten. 1880; 10(1): 146–157.
    CrossRef
  17. Noyes HD. Acute myelitis mit doppelseitiger Neuritis optica. Archiv für Augenheilkunde. 1881; X: 331–337.
  18. Devic E. Myelite subaigue compliquee de nevrite optique. Autopsie. In: Congrès français de médecine (Premiere Session; Lyon, 1894; procès-verbaux, mémoires et discussions; publiés par M. le Dr L. Bard). Asselin et Houzeau, Louis Savy, Paris 1895: 434–439.
  19. Gault F. De la neuromyelite optique aigue. These, Lyon 1894.
  20. Acchiote P. Sur un cas de neuromyélite subaiguë ou maladie de Devic. Rev Neurol. 1907; 15: 775–777.
  21. Michalak S. Tadeusz Markiewicz — sylwetka badacza i jego znaczenie w badaniach nad neuromyelitis optica. Neurol Neurochir Pol. 2013; 47(2): 194–198.
    CrossRef
  22. Markiewicz T, Peters G. Beitrag zur Klinik und Anatomie der Neuromyélite optique (Dévie). Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie. 1936; 156(1): 287–301.
    CrossRef
  23. Wingerchuk DM, Lennon VA, Lucchinetti CF, et al. The spectrum of neuromyelitis optica. Lancet Neurol. 2007; 6: 805–815.
    CrossRefPubMed
  24. Wingerchuk DM. Neuromyelitis optica spectrum disorders. Continuum (Minneap Minn). 2010; 16(5): 105–121.
    CrossRefPubMed
  25. Wingerchuk DM, Banwell B, Bennett JL, et al. International Panel for NMO Diagnosis. International consensus diagnostic criteria for neuromyelitis optica spectrum disorders. Neurology. 2015; 85(2): 177–189.
    CrossRefPubMed
  26. Kessler RA, Mealy MA, Levy M. Treatment of neuromyelitis optica spectrum disorder: acute, preventive, and symptomatic. Curr Treat Options Neurol. 2016; 18(1): 2.
    CrossRefPubMed
  27. Sherman E, Han MH. Acute and chronic management of neuromyelitis optica spectrum disorder. Curr Treat Options Neurol. 2015; 17(11): 48.
    CrossRefPubMed
  28. Stroińska-Kusiowa B. Przypadek neuromyeliotis optica Devica. Neurol Neurochir Psychiatr Pol. 1961; 11: 861–864.
  29. Tyszko I, Iwanowski L. Przypadek stwardnienia rozsianego z zespołem Devica i wtórnymi objawami móżdżkowymi. Neurol Neurochir Pol. 1975; 9(6): 763–765.
  30. Brzecki A, Sosnowski K, Krzysztoń Z, et al. Zespół Devica (neuromyelitis optica) w przebiegu infiltrującej gruźlicy płuc. Gruźlica. 1975; 43(4): 397–403.
  31. Sempińska-Szewczyk J, Weglewski A, Juryńczyk J, et al. Choroba Devica: rzadka przyczyna pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego. Klin Oczna. 2000; 102(2): 147–149.
  32. Zagrajek M, Haas J. Ostre idiopatyczne podłużne zapalenie rdzenia kręgowego z towarzyszącą aksonalną neuropatią ruchową. Wiad Lek. 2014; 67(4): 494–497.
  33. Ławik U, Juryńczyk M, Selmaj K. Kontrowersje dotyczące istnienia łagodnej formy choroby Devica – opis przypadku. Przypadki Medyczne. 2014; 64: 294–297.
  34. Pilchowska-Ujma E, Jurga S, Leśniak P, et al. Transverse myelitis as the first clinical manifestation of systemic lupus erythematosus – case report. Aktualności Neurologiczne. 2016; 16(2): 104–108.
    CrossRef
  35. Brodowski M, Zagrajek M, Bladowska J, et al. Poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego jako spektrum choroby Devica u 22-letniej kobiety. Pol Przegl Neurol. 2016; 12(2): 116–119.
  36. Lennon VA, Wingerchuk DM, Kryzer TJ, et al. A serum autoantibody marker of neuromyelitis optica: distinction from multiple sclerosis. Lancet. 2004; 364(9451): 2106–2112.
    CrossRefPubMed
  37. Wingerchuk DM, Lennon VA, Pittock SJ, et al. Revised diagnostic criteria for neuromyelitis optica. Neurology. 2006; 66: 1485–1489.
    CrossRef
  38. Jasiak-Zatonska M, Kalinowska-Lyszczarz A, Michalak S, et al. The immunology of neuromyelitis optica-current knowledge, clinical i implications, controversies and future perspectives. Int J Mol Sci. 2016; 17(3): 273.
    CrossRefPubMed
  39. Weinshenker BG, Wingerchuk DM, Vukusic S, et al. Neuromyelitis optica IgG predicts relapse after longitudinally extensive transverse myelitis. Ann Neurol. 2006; 59(3): 566–569.
    CrossRefPubMed
  40. Matiello M, Lennon VA, Jacob A, et al. NMO-IgG predicts the outcome of recurrent optic neuritis. Neurology. 2008; 70(23): 2197–2200.
    CrossRefPubMed
  41. Wingerchuk DM, Pittock SJ, Lucchinetti CF, et al. A secondary progressive clinical course is uncommon in neuromyelitis optica. Neurology. 2007; 68(8): 603–605.
    CrossRefPubMed
  42. Jarius S, Ruprecht K, Wildemann B, et al. Contrasting disease patterns in seropositive and seronegative neuromyelitis optica: A multicentre study of 175 patients. J Neuroinflammation. 2012; 9: 14.
    CrossRefPubMed
  43. Iyer A, Elsone L, Appleton R, et al. A review of the current literature and a guide to the early diagnosis of autoimmune disorders associated with neuromyelitis optica. Autoimmunity. 2014; 47(3): 154–161.
    CrossRefPubMed
  44. Graber DJ, Levy M, Kerr D, et al. Neuromyelitis optica pathogenesis and aquaporin 4. J Neuroinflammation. 2008; 5: 22.
    CrossRefPubMed
  45. Wingerchuk DM, Weinshenker BG. The emerging relationship between neuromyelitis optica and systemic rheumatologic autoimmune disease. Mult Scler. 2012; 18(1): 5–10.
    CrossRefPubMed
  46. Sellner J, Boggild M, Clanet M, et al. EFNS guidelines on diagnosis and management of neuromyelitis optica. Eur J Neurol. 2010; 17(8): 1019–1032.
    CrossRef
  47. Soelberg K, Skejoe HPB, Grauslund J, et al. A population-based prospective study of optic neuritis. Mult Scler. 2017; 23(14): 1893–1901.
    CrossRefPubMed
  48. Palace J, Leite MI, Leite I, et al. A practical guide to the treatment of neuromyelitis optica. Pract Neurol. 2012; 12(4): 209–214.
    CrossRefPubMed
  49. Trebst C, Jarius S, Berthele A, et al. Neuromyelitis Optica Study Group (NEMOS). Update on the diagnosis and treatment of neuromyelitis optica: recommendations of the Neuromyelitis Optica Study Group (NEMOS). J Neurol. 2014; 261(1): 1–16.
    CrossRefPubMed
  50. Piccolo L, Woodhall M, Tackley G, et al. Isolated new onset 'atypical' optic neuritis in the NMO clinic: serum antibodies, prognoses and diagnoses at follow-up. J Neurol. 2016; 263(2): 370–379.
    CrossRefPubMed
  51. Juryńczyk M, Tackley G, Kong Y, et al. Brain lesion distribution criteria distinguish MS from AQP4-antibody NMOSD and MOG-antibody disease. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2017; 88(2): 132–136.
    CrossRefPubMed
  52. Jurynczyk M, Messina S, Woodhall MR, et al. Clinical presentation and prognosis in MOG-antibody disease: a UK study. Brain. 2017; 140(12): 3128–3138.
    CrossRefPubMed
  53. Jurynczyk M, Probert F, Yeo T, et al. Metabolomics reveals distinct, antibody-independent, molecular signatures of MS, AQP4-antibody and MOG-antibody disease. Acta Neuropathol Commun. 2017; 5(1): 95.
    CrossRefPubMed

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

 

Wydawcą serwisu jest VM Media Group sp. z o.o., Grupa Via Medica, ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel. +48 58 320 94 94, faks +48 58 320 94 60, e-mail: viamedica@viamedica.pl