Tom 13, Nr 4 (2017)
Farmakoterapia chorób układu nerwowego
Opublikowany online: 2018-01-05
Wyświetlenia strony
1869
Wyświetlenia/pobrania artykułu
9260
Praktyczne aspekty leczenia migreny przewlekłej toksyną botulinową typu A
Pol. Przegl. Neurol 2017;13(4):189-198.
Streszczenie
Przewlekła migrena jest ciężką i trudną do leczenia chorobą, znacznie upośledzającą funkcjonowanie dotkniętych nią osób. Ze względu na możliwość współistnienia polekowych bólów głowy farmakoterapia przewlekłej migreny jest szczególnie trudna i często kończy się niepowodzeniem. Toksyna botulinowa typu A jest wysoce skutecznym i bezpiecznym lekiem, rekomendowanym w profilaktycznym leczeniu przewlekłej migreny. Jej stosowanie wiąże się jednak z koniecznością właściwej kwalifikacji chorych do zabiegu oraz z umiejętnością prawidłowego wykonania iniekcji. W artykule przedstawiono najnowsze dowody naukowe, wskazania i przeciwwskazania, a także protokół leczenia przewlekłej migreny toksyną botulinową typu A. Przewlekła migrena jest ciężką i trudną do leczenia chorobą, znacznie upośledzającą funkcjonowanie dotkniętych nią osób. Ze względu na możliwość współistnienia polekowych bólów głowy farmakoterapia przewlekłej migreny jest szczególnie trudna i często kończy się niepowodzeniem. Toksyna botulinowa typu A jest wysoce skutecznym i bezpiecznym lekiem, rekomendowanym w profilaktycznym leczeniu przewlekłej migreny. Jej stosowanie wiąże się jednak z koniecznością właściwej kwalifikacji chorych do zabiegu oraz z umiejętnością prawidłowego wykonania iniekcji. W artykule przedstawiono najnowsze dowody naukowe, wskazania i przeciwwskazania, a także protokół leczenia przewlekłej migreny toksyną botulinową typu A.
Słowa kluczowe: ból głowyprzewlekła migrenatoksyna botulinowa
Referencje
- Stępień A, Prusiński A, Suwała A. Wybrane dane epidemiologiczne występowania migreny w Polsce. Ból. 2003; 4(3): 9–12.
- Natoli JL, Manack A, Dean B, et al. Global prevalence of chronic migraine: a systematic review. Cephalalgia. 2010; 30(5): 599–609.
- Migrena w Polsce - badanie kwestionariuszowe, MEC GLOBAL 2012.
- Lacković Z, Filipović B, Matak I, et al. Activity of botulinum toxin type A in cranial dura: implications for treatment of migraine and other headaches. Br J Pharmacol. 2016; 173(2): 279–291.
- Goadsby P. Pathophysiology of migraine. Ann Indian Acad Neurol. 2012; 15(5): 15–22.
- Lipton RB. Tracing transformation: chronic migraine classification, progression, and epidemiology. Neurology. 2009; 72(5 Suppl): S3–S7.
- Headache Classification Committee of the International Headache Society (IHS). The International Classification of Headache Disorders, 3rd edition (beta version). Cephalalgia. 2013; 33(9): 629–808.
- Evers S, Afra J, Frese A, et al. European Federation of Neurological Societies. EFNS guideline on the drug treatment of migraine--revised report of an EFNS task force. Eur J Neurol. 2009; 16(9): 968–981.
- Sun-Edelstein C, Rapoport AM. Update on the Pharmacological Treatment of Chronic Migraine. Curr Pain Headache Rep. 2016; 20(1): 6.
- Dashtipour K, Pedouim F. Botulinum Toxin: Preparations for Clinical Use, Immunogenicity, Side Effects, and Safety Profile. Semin Neurol. 2016; 36(1): 29–33.
- Charakterystyka produktu leczniczego Botox 2015.
- Simpson DM, Hallett M, Ashman EJ, et al. Practice guideline update summary: Botulinum neurotoxin for the treatment of blepharospasm, cervical dystonia, adult spasticity, and headache: Report of the Guideline Development Subcommittee of the American Academy of Neurology. Neurology. 2016; 86(19): 1818–1826.
- Luvisetto S, Gazerani P, Cianchetti C, et al. Botulinum Toxin Type a as a Therapeutic Agent against Headache and Related Disorders. Toxins (Basel). 2015; 7(9): 3818–3844.
- Jabbari B, Machado D. Treatment of refractory pain with botulinum toxins--an evidence-based review. Pain Med. 2011; 12(11): 1594–1606.
- Blumenfeld AM, Silberstein SD, Dodick DW, et al. Insights into the Functional Anatomy Behind the PREEMPT Injection Paradigm: Guidance on Achieving Optimal Outcomes. Headache. 2017; 57(5): 766–777.
- Aurora SK, Dodick DW, Diener HC, et al. OnabotulinumtoxinA for chronic migraine: efficacy, safety, and tolerability in patients who received all five treatment cycles in the PREEMPT clinical program. Acta Neurol Scand. 2014; 129(1): 61–70.
- Silberstein SD, Dodick DW, Aurora SK, et al. Per cent of patients with chronic migraine who responded per onabotulinumtoxinA treatment cycle: PREEMPT. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2015; 86(9): 996–1001.
- Negro A, Curto M, Lionetto L, et al. A two years open-label prospective study of OnabotulinumtoxinA 195 U in medication overuse headache: a real-world experience. J Headache Pain. 2016; 17: 1.
- Blumenfeld AM, Aurora SK, Laranjo K, et al. Unmet clinical needs in chronic migraine: Rationale for study and design of COMPEL, an open-label, multicenter study of the long-term efficacy, safety, and tolerability of onabotulinumtoxinA for headache prophylaxis in adults with chronic migraine. BMC Neurol. 2015; 15: 100.
- Blumenfeld A, Stark R, Reppine A, et al. (464) Efficacy and safety of onabotulinumtoxinA for the prophylaxis of headaches in adult chronic migraine patients: an interim analysis of the prospective, long-term, multicenter, open-label study, COMPEL. J Pain. 2015; 16(4): S92.
