Wpływ zaburzeń czynności mózgu na serce. Czy można umrzeć ze strachu?
Streszczenie
Neurokardiologia jest relatywnie nową, niezwykle interesującą i ciągle rozwijającą się dziedziną wiedzy medycznej. Wpływ stresu i nagle występujących stanów emocjonalnych o dużym nasileniu
na układ krążenia, a szczególnie na czynność serca, nadal budzi duże zainteresowanie. W artykule omówiono historię badań nad nagłymi zgonami u osób poddanych silnym stresom oraz omówiono
postulowane, na podstawie badań eksperymentalnych i obserwacji klinicznych, mechanizmy patofizjologiczne nagłej śmierci sercowej występującej w takich sytuacjach. Szczególną uwagę zwrócono na zaburzenia funkcji układu autonomicznego na różnych poziomach układu nerwowego. W drugiej części artykułu omówiono wpływ uszkodzeń mózgu o określonej lokalizacji na przykładzie udarów mózgu) na ryzyko wystąpienia wtórnych powikłań sercowych, ze szczególnym uwzględnieniem niebezpiecznych dla życia zaburzeń rytmu serca. Omówiono także profilaktykę oraz leczenie w strukturalnych i funkcjonalnych uszkodzeniach serca na podłożu nadmiernej stymulacji układu autonomicznego.
Słowa kluczowe: układ autonomicznyostry streszaburzenia rytmu sercanagły zgon sercowyuszkodzenie kory wyspyudar mózgu
Referencje
- Cannon W. „Voodoo” death. American Anthropologist. 1942; 44(2): 169–181.
- Leor J, Poole WK, Kloner RA. Sudden cardiac death triggered by an earthquake. N Engl J Med. 1996; 334(7): 413–419.
- Steinberg JS, Arshad A, Kowalski M, et al. Increased incidence of life-threatening ventricular arrhythmias in implantable defibrillator patients after the World Trade Center attack. J Am Coll Cardiol. 2004; 44(6): 1261–1264.
- Samuels MA. The brain-heart connection. Circulation. 2007; 116(1): 77–84.
- Samuels MA. 'Voodoo' death revisited: the modern lessons of neurocardiology. Cleve Clin J Med. 2007; 74 Suppl 1: S8–16.
- ENGEL G. Sudden and Rapid Death During Psychological Stress. Annals of Internal Medicine. 1971; 74(5): 771–782.
- Richter CP. On the phenomenon of sudden death in animals and man. Psychosom Med. 1957; 19(3): 191–198.
- Burch GE, MEYERS R, ABILDSKOV JA. A new electrocardiographic pattern observed in cerebrovascular accidents. Circulation. 1954; 9(5): 719–723.
- FitzGerald MJ. T., Gruener G., Mtiu E. Neuroanatomia. Wyd. pierwsze polskie. Elsevier, Urban and Partner, Wrocław 2008: 157–160.
- Oppenheimer SM, Cechetto DF. Cardiac chronotropic organization of the rat insular cortex. Brain Res. 1990; 533(1): 66–72.
- Cheung RT, Hachinski V. The insula and cerebrogenic sudden death. Arch Neurol. 2000; 57(12): 1685–1688.
- FitzGerald MJ. T., Gruener G., Mtiu E. Neuroanatomia. Wyd. pierwsze polskie. Elsevier, Urban and Partner, Wrocław 2008: 390.
- Gołąb BK. Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego. PZWL, Warszawa 1990: 172.
- Oppenheimer SM, Gelb A, Girvin JP, et al. Cardiovascular effects of human insular cortex stimulation. Neurology. 1992; 42(9): 1727–1732.
- Sörös P, Hachinski V. Cardiovascular and neurological causes of sudden death after ischaemic stroke. Lancet Neurol. 2012; 11(2): 179–188.
- Kimmerly DS, O'Leary DD, Menon RS, et al. Cortical regions associated with autonomic cardiovascular regulation during lower body negative pressure in humans. J Physiol. 2005; 569(Pt 1): 331–345.
- Oppenheimer SM. Neurogenic cardiac effects of cerebrovascular disease. Curr Opin Neurol. 1994; 7(1): 20–24.
- Tokgözoglu SL, Batur MK, Topçuoglu MA, et al. Effects of stroke localization on cardiac autonomic balance and sudden death. Stroke. 1999; 30(7): 1307–1311.
- Cheshire WP, Saper CB. The insular cortex and cardiac response to stroke. Neurology. 2006; 66(9): 1296–1297.
- Selye H. The stress of life. McGraw-Hill, New York 1956.
- Beręsiewicz A, Mączewski M, Mackiewicz U. Fizjologia. In: Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012: 6–10.
- Kumar S, Selim MH, Caplan LR. Medical complications after stroke. Lancet Neurol. 2010; 9(1): 105–118.
- Bybee KA, Prasad A. Stress-related cardiomyopathy syndromes. Circulation. 2008; 118(4): 397–409.
- Laowattana S, Zeger SL, Lima JAC, et al. Left insular stroke is associated with adverse cardiac outcome. Neurology. 2006; 66(4): 477–483.
- Min J, Farooq MU, Greenberg E, et al. Cardiac dysfunction after left permanent cerebral focal ischemia: the brain and heart connection. Stroke. 2009; 40(7): 2560–2563.
- Abboud H, Berroir S, Labreuche J, et al. GENIC Investigators. Insular involvement in brain infarction increases risk for cardiac arrhythmia and death. Ann Neurol. 2006; 59(4): 691–699.
- Colivicchi F, Bassi A, Santini M, et al. Cardiac autonomic derangement and arrhythmias in right-sided stroke with insular involvement. Stroke. 2004; 35(9): 2094–2098.
- Fink JN, Selim MH, Kumar S, et al. Insular cortex infarction in acute middle cerebral artery territory stroke: predictor of stroke severity and vascular lesion. Arch Neurol. 2005; 62(7): 1081–1085.
- Samuels MA. Neurally induced cardiac damage. Neurol Clin. 1993; 11: 273–292.
- Cragg JJ, Noonan VK, Krassioukov A, et al. Cardiovascular disease and spinal cord injury: results from a national population health survey. Neurology. 2013; 81(8): 723–728.
- West CR, Mills P, Krassioukov AV. Influence of the neurological level of spinal cord injury on cardiovascular outcomes in humans: a meta-analysis. Spinal Cord. 2012; 50(7): 484–492.
