dostęp otwarty
Zdolność do prowadzenia pojazdów w chorobach neurozwyrodnieniowych przebiegających z otępieniem
dostęp otwarty
Streszczenie
Celem pracy jest omówienie wpływu wybranych chorób neurozwyrodnieniowych przebiegających z otępieniem na zdolność do prowadzenia pojazdów. Uwzględniono także zalecenia grup eksperckich odnośnie do oceny zdolności do prowadzenia pojazdów przez osoby z chorobami neurozwyrodnieniowymi i metody oceny neuropsychologicznej, które mogą być pomocne w tej ocenie. Prowadzenie samochodu wymaga zaangażowania wielu procesów poznawczych związanych z aktywnością różnych sieci neuronalnych. Wraz z wiekiem zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdów może się znacząco obniżyć. Pogorszenie sprawności psychomotorycznej, a także zaburzenia sensoryczne, choroby przewlekłe i przyjmowane leki sprawiają, że ryzyko uczestnictwa w kolizji drogowej staje się coraz wyższe. Z medycznego punktu widzenia szczególnie niebezpieczne może się okazać prowadzenie samochodu przez osoby z postępującymi zaburzeniami poznawczymi. Do chorób neurozwyrodnieniowych wcześnie ograniczających zdolność do prowadzenia pojazdów należą między innymi: choroba Alzheimera, zwyrodnienie czołowo-skroniowe, otępienie z ciałami Lewy’ego i choroba Huntingtona. W chorobie Parkinsona trudności z prowadzeniem pojazdów pojawiają się zazwyczaj później. Oprócz objawów wynikających z samej choroby, to jest zaburzeń poznawczych, emocjonalnych, psychotycznych, ruchowych czy wzrokowych, duże znaczenie mogą mieć również działania niepożądane stosowanych leków. Metody oceny zdolności do prowadzenia pojazdów w chorobach układu nerwowego są w Polsce słabo rozpowszechnione. W literaturze anglojęzycznej proponuje się ocenę kwestionariuszową, przesiewową ocenę funkcji poznawczych, szerszą ocenę neuropsychologiczną (w tym głównie ocenę uwagi, funkcji wzrokowo-przestrzennych i wykonawczych), a także ocenę jazdy chorego, dokonywaną na drodze lub w symulatorze. W artykule przedstawiono wytyczne Amerykańskiej Akademii Neurologii. W Polsce w związku z brakiem precyzyjnych regulacji prawnych dotyczących kierowców z otępieniem ich ocena i związane z nią działania muszą być dokonywane w sposób zindywidualizowany
Streszczenie
Celem pracy jest omówienie wpływu wybranych chorób neurozwyrodnieniowych przebiegających z otępieniem na zdolność do prowadzenia pojazdów. Uwzględniono także zalecenia grup eksperckich odnośnie do oceny zdolności do prowadzenia pojazdów przez osoby z chorobami neurozwyrodnieniowymi i metody oceny neuropsychologicznej, które mogą być pomocne w tej ocenie. Prowadzenie samochodu wymaga zaangażowania wielu procesów poznawczych związanych z aktywnością różnych sieci neuronalnych. Wraz z wiekiem zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdów może się znacząco obniżyć. Pogorszenie sprawności psychomotorycznej, a także zaburzenia sensoryczne, choroby przewlekłe i przyjmowane leki sprawiają, że ryzyko uczestnictwa w kolizji drogowej staje się coraz wyższe. Z medycznego punktu widzenia szczególnie niebezpieczne może się okazać prowadzenie samochodu przez osoby z postępującymi zaburzeniami poznawczymi. Do chorób neurozwyrodnieniowych wcześnie ograniczających zdolność do prowadzenia pojazdów należą między innymi: choroba Alzheimera, zwyrodnienie czołowo-skroniowe, otępienie z ciałami Lewy’ego i choroba Huntingtona. W chorobie Parkinsona trudności z prowadzeniem pojazdów pojawiają się zazwyczaj później. Oprócz objawów wynikających z samej choroby, to jest zaburzeń poznawczych, emocjonalnych, psychotycznych, ruchowych czy wzrokowych, duże znaczenie mogą mieć również działania niepożądane stosowanych leków. Metody oceny zdolności do prowadzenia pojazdów w chorobach układu nerwowego są w Polsce słabo rozpowszechnione. W literaturze anglojęzycznej proponuje się ocenę kwestionariuszową, przesiewową ocenę funkcji poznawczych, szerszą ocenę neuropsychologiczną (w tym głównie ocenę uwagi, funkcji wzrokowo-przestrzennych i wykonawczych), a także ocenę jazdy chorego, dokonywaną na drodze lub w symulatorze. W artykule przedstawiono wytyczne Amerykańskiej Akademii Neurologii. W Polsce w związku z brakiem precyzyjnych regulacji prawnych dotyczących kierowców z otępieniem ich ocena i związane z nią działania muszą być dokonywane w sposób zindywidualizowany
Słowa kluczowe
prowadzenie samochodu, choroby neurozwyrodnieniowe, otępienie, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona
Tytuł
Zdolność do prowadzenia pojazdów w chorobach neurozwyrodnieniowych przebiegających z otępieniem
Czasopismo
Numer
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
117-127
Opublikowany online
2015-11-26
Wyświetlenia strony
1060
Wyświetlenia/pobrania artykułu
15650
Rekord bibliograficzny
Pol. Przegl. Neurol 2015;11(3):117-127.
Słowa kluczowe
prowadzenie samochodu
choroby neurozwyrodnieniowe
otępienie
choroba Alzheimera
choroba Parkinsona
Autorzy
Anna Przewłócka
Emilia J. Sitek
Adam Tarnowski
Jarosław Sławek