Kliniczne aspekty stosowania memantyny w monoterapii i politerapii choroby Alzheimera

Streszczenie

Memantyna, niekompetycyjny antagonista kwasu N-metylo-
-D-asparaginowego, została zarejestrowana przez agencje
regulujące rynek leków (Food and Drug Administration, European
Medicines Agency, National Institute for Health and
Clinical Excellence) w leczeniu umiarkowanego i znacznego
otępienia w chorobie Alzheimera. W tym wskazaniu udokumentowano
efektywność leku w monoterapii, ale także w połączeniu
z inhibitorem cholinesterazy, zwłaszcza z najlepiej przebadanym
donepezilem. Próby stosowania leku we wcześniejszych stadiach
choroby Alzheimera (w tym szczególnie w łagodnych zaburzeniach
poznawczych) nie potwierdziły w sposób jednoznaczny
jego skuteczności. Stosowanie leku z takiego rozszerzonego
wskazania jest obecnie rozważane w kontekście jego możliwego
działania wpływającego na naturalny przebieg choroby, a nie
na łagodzenie objawów. Należy to uwzględniać przy wspólnym
z pacjentem i jego opiekunem podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu
leczenia memantyną we wczesnych fazach choroby. Jako
relatywnie dobrze udokumentowane należy ocenić skuteczność
i bezpieczeństwo memantyny w otępieniach naczyniopochodnych,
otępieniu z ciałami Lewy’ego oraz otępieniu w chorobie Parkinsona.
Decyzja o rozpoczęciu leczenia memantyną w tych wskazaniach
powinna spełniać wymogi leczenia pozarejestracyjnego. Ze
względu na postulowany mechanizm neuroprotekcyjny, memantyna
(a także w przyszłości inne leki o podobnym mechanizmie
działania) jest i zapewne będzie badana w innych niż opisane
powyżej wskazaniach klinicznych. Należy podkreślić jednak, że każda taka próba obecnie ma walor eksperymentu medycznego
i wymaga zachowania wszystkich zasad jego prowadzenia.