Poudarowe zaburzenia poznawcze

Streszczenie

Otępienie naczyniopochodne (VaD, vascular dementia) jest, obok choroby Alzheimera (AD, Alzheimer’s disease) i otępienia z ciałami Lewy’ego (DLB, dementia with Lewy bodies), najczęściej występującą postacią otępienia. Naczyniopochodne zaburzenia poznawcze (VCI, vascular cognitive impairment) dotyczą wszystkich postaci zaburzeń poznawczych, od łagodnych do ciężkich, które towarzyszą lub przypuszczalnie są spowodowane naczyniowymi chorobami mózgu. Tak rozumiane VCI obejmują: otępienie naczyniopochodne, naczyniopochodne zaburzenia poznawcze bez otępienia (VCIND, vascular cognitive impairment without dementia) oraz naczyniopochodne łagodne zaburzenia poznawcze (VMCI, vascular mild cognitive impairment). Naczyniopochodne zaburzenia poznawcze są następstwem udaru mózgu, mnogich zawałów korowych i podkorowych mózgu, choroby małych naczyń krwionośnych mózgu przebiegającej z uszkodzeniem istoty białej, stanu zatokowego lub krwotoku mózgowego. Otępienie poudarowe zdarza się u 16–30% chorych w okresie do 3 miesięcy od wystąpienia udaru. U części chorych wczesne poudarowe zaburzenia poznawcze przybierają korzystny przebieg — stają się samoistnie całkowicie lub częściowo odwracalne. Udowodniono objawową skuteczność inhibitorów acetylocholinesterazy w VaD. Skuteczną metodą zapobiegania VaD jest prewencja pierwotna, polegająca na leczeniu lub unikaniu modyfikowalnych czynników ryzyka: nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, dyslipidemii, palenia tytoniu, braku aktywność fizycznej oraz niedoboru witaminy B₁₂ i kwasu foliowego. Należy jednak pamiętać, że prewencję VaD należy rozpocząć odpowiednio wcześnie.