Diagnostyka histopatologiczna guzów ośrodkowego układu nerwowego

Streszczenie

W opracowaniu diagnostycznym guzów ośrodkowego układu nerwowego (OUN) kluczowe znaczenie ma dokonanie właściwego rozpoznania neuropatologicznego. Decyduje ono o formie terapii, a ponadto określa rokowanie dotyczące przeżycia chorego. W pracy przedstawiono znaczenie najważniejszych metod służących do rozpoznawania guzów: klasycznej, w której wykorzystuje się barwienie hematoksyliną i eozyną, immunohistochemicznych, z użyciem mikroskopii elektronowej oraz biologii molekularnej, zwracając jednocześnie uwagę na wciąż podstawowe znaczenie metody klasycznej. Podkreślono, że metody immunohistochemiczne, choć nieodzowne, należy traktować jako komplementarne wobec metody podstawowej. Wskazano na zalety i wady metod śródoperacyjnych (cytopatologicznej i opartej na materiale mrożonym) oraz parafinowych, a także na najważniejsze przyczyny trudności w diagnostyce neuropatologicznej guzów OUN. Trudności te wynikają z wadliwego pobrania materiału (spoza nowotworu, zbyt mała ilość, uszkodzenie fizyczne), złego utrwalenia materiału, jego nieprawidłowego transportu, złego opracowania laboratoryjnego, a także z powodów obiektywnych - bardzo dużej heterogenności nowotworów OUN i zbyt małego doświadczenia osoby oceniającej. Podkreślono znaczenie danych klinicznych, w tym wyników badań neuroobrazowych i wyglądu śródoperacyjnego guza, którymi powinien dysponować neuropatolog, zanim postawi ostateczną diagnozę. Przeanalizowano algorytm postępowania diagnostycznego, którym neuropatolog powinien się posługiwać, by uniknąć pochopnych decyzji.