Tom 3, Nr 3 (2007)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2007-09-07
Molekularne podstawy karcynogenezy i ścieżki sygnałowe niektórych nowotworów ośrodkowego układu nerwowego
Wenancjusz Domagała
Pol. Przegl. Neurol 2007;3(3):127-141.
Tom 3, Nr 3 (2007)
Prace poglądowe
Opublikowany online: 2007-09-07
Streszczenie
W pracy przedstawiono najnowsze osiągnięcia w badaniach nad molekularno-genetycznymi aspektami patogenezy nowotworów, z uwzględnieniem
guzów ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Uznano
je za grupę chorób cyklu komórkowego i zdefiniowano jako „nieprawidłową
tkankę, która powstała z jednej komórki i rośnie jako następstwo
zaburzeń dynamizmu i prawidłowego przebiegu cyklu komórkowego
oraz zaburzeń różnicowania się komórki i komunikacji wewnątrzkomórkowej,
międzykomórkowej i pozakomórkowej jej klonalnego
potomstwa”. Zwrócono uwagę na fakt, że karcynogeneza jest
procesem wieloczynnikowym i wielostopniowym, w którym zmiany
narastają w miarę pogłębiania się niestabilności genomu. Przeanalizowano
zmiany zachodzące w czterech różnych klasach genów, które
regulują proliferację i stopień zróżnicowania komórek. Zmiany
w tych genach prowadzą do transformacji nowotworowej. Opisano
onkogeny, geny supresorowe, geny regulujące apoptozę lub naprawę
DNA i telomerazę. Przedstawiono molekularne mechanizmy związane
z inwazyjnością glejaków, a ponadto wspomniano o macierzystych
komórkach nowotworów. Podkreślono, że odkrycie molekularnych
ścieżek sygnałowych oraz komórek macierzystych nowotworu
otworzyło nowe perspektywy w terapii glejaków, rdzeniaka i innych
nowotworów OUN, a także stworzyło perspektywy dla precyzyjnego
zablokowania ścieżek sygnałowych odpowiedzialnych za proliferację,
inwazyjność komórek nowotworowych oraz za angiogenezę,
poprzez inaktywację kluczowych białek niezbędnych do funkcjonowania
tych ścieżek. Autor wyraził nadzieję, że dokładna molekularna
charakterystyka komórek macierzystych nowotworu pozwoli na ich
selektywne niszczenie, co powinno znacznie poprawić wyniki leczenia.
Wydaje się bardzo prawdopodobne, że klasyfikacja nowotworów
OUN na podstawie kryterium morfologicznego (mikroskopowego)
zostanie zmodyfikowana dzięki zastosowaniu kryteriów molekularnych
o znaczeniu rokowniczym i terapeutycznym.
Streszczenie
W pracy przedstawiono najnowsze osiągnięcia w badaniach nad molekularno-genetycznymi aspektami patogenezy nowotworów, z uwzględnieniem
guzów ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Uznano
je za grupę chorób cyklu komórkowego i zdefiniowano jako „nieprawidłową
tkankę, która powstała z jednej komórki i rośnie jako następstwo
zaburzeń dynamizmu i prawidłowego przebiegu cyklu komórkowego
oraz zaburzeń różnicowania się komórki i komunikacji wewnątrzkomórkowej,
międzykomórkowej i pozakomórkowej jej klonalnego
potomstwa”. Zwrócono uwagę na fakt, że karcynogeneza jest
procesem wieloczynnikowym i wielostopniowym, w którym zmiany
narastają w miarę pogłębiania się niestabilności genomu. Przeanalizowano
zmiany zachodzące w czterech różnych klasach genów, które
regulują proliferację i stopień zróżnicowania komórek. Zmiany
w tych genach prowadzą do transformacji nowotworowej. Opisano
onkogeny, geny supresorowe, geny regulujące apoptozę lub naprawę
DNA i telomerazę. Przedstawiono molekularne mechanizmy związane
z inwazyjnością glejaków, a ponadto wspomniano o macierzystych
komórkach nowotworów. Podkreślono, że odkrycie molekularnych
ścieżek sygnałowych oraz komórek macierzystych nowotworu
otworzyło nowe perspektywy w terapii glejaków, rdzeniaka i innych
nowotworów OUN, a także stworzyło perspektywy dla precyzyjnego
zablokowania ścieżek sygnałowych odpowiedzialnych za proliferację,
inwazyjność komórek nowotworowych oraz za angiogenezę,
poprzez inaktywację kluczowych białek niezbędnych do funkcjonowania
tych ścieżek. Autor wyraził nadzieję, że dokładna molekularna
charakterystyka komórek macierzystych nowotworu pozwoli na ich
selektywne niszczenie, co powinno znacznie poprawić wyniki leczenia.
Wydaje się bardzo prawdopodobne, że klasyfikacja nowotworów
OUN na podstawie kryterium morfologicznego (mikroskopowego)
zostanie zmodyfikowana dzięki zastosowaniu kryteriów molekularnych
o znaczeniu rokowniczym i terapeutycznym.
Słowa kluczowe
guzy OUN; karcynogeneza; podstawy molekularno-genetyczne
Tytuł
Molekularne podstawy karcynogenezy i ścieżki sygnałowe niektórych nowotworów ośrodkowego układu nerwowego
Czasopismo
Polski Przegląd Neurologiczny
Numer
Tom 3, Nr 3 (2007)
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
127-141
Opublikowany online
2007-09-07
Wyświetlenia strony
4368
Wyświetlenia/pobrania artykułu
5838
Rekord bibliograficzny
Pol. Przegl. Neurol 2007;3(3):127-141.
Słowa kluczowe
guzy OUN
karcynogeneza
podstawy molekularno-genetyczne
Autorzy
Wenancjusz Domagała