Tom 6, Nr 2 (2010)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2010-09-10
Neurologiczne postepowanie w bólach krzyża - standardy i zalecenia
Teofan M. Domżał
Pol. Przegl. Neurol 2010;6(2):59-69.
Tom 6, Nr 2 (2010)
Prace poglądowe
Opublikowany online: 2010-09-10
Streszczenie
Bóle krzyża dzielą się na specyficzne — objawowe, których przyczyną
jest choroba lub uraz, i niespecyficzne, w przypadku których
nie ma żadnych zmian poza zwyrodnieniem kręgosłupa. Wśród
specyficznych wyróżnia się między innymi bóle wywołane dyskopatią
z uciskiem korzenia. Specyficzne bóle są spowodowane
znaną przyczyną, najczęściej nieneurologiczną, i główny kierunek
leczenia jest skierowany na tę przyczynę. Do neurologa trafiają
chorzy z nieswoistymi bólami oraz spowodowanymi dyskopatią
lędźwiową. Postępowanie neurologa polega na ustaleniu przyczyny
bólu i zastosowaniu leczenia przeciwbólowego. Niespecyficzne
bóle krzyża pochodzą z elementów kostnych, stawowych i więzadłowych
kręgosłupa, z mięśni, nerwów i mogą mieć także podłoże
psychogenne. Obecność zmian zwyrodnieniowych w kręgosłupie
nie tłumaczy bólu i jest uważana za normalne zjawisko po
50. roku życia. Trudno ustalić, który z elementów w danym przypadku
odgrywa największą rolę w patomechanizmie bólu. W każdym
bólu krzyża, w pierwszej kolejności, prowadzi się leczenie
przeciwbólowe według zalecanych standardów. W niespecyficznych
bólach ustąpienie dolegliwości jest równoznaczne z wyleczeniem.
Badania diagnostyczne zaleca się wtedy, gdy bólowi
towarzyszą objawy neurologiczne, objawy innej choroby, jeśli istnieje
podejrzenie złamania kręgu albo jeśli ból wystąpił pierwszy
raz w życiu pacjenta i narasta. W okresie ostrym zaleca się leki
przeciwbólowe i aktywny tryb życia lub krótkotrwałe leżenie, natomiast
w okresie przewlekłym — ćwiczenia, zabiegi fizykalne i leki przeciwdepresyjne. Przy dużym komponencie mięśniowym
można rozważać leczenie toksyną botulinową. Ważnym psychologicznie
czynnikiem zwiększającym efekt leczenia jest bezpośrednie
oddziaływanie leczącego na miejsce bólu.
Polski Przegląd Neurologiczny 2010; 6 (2): 59–69
Streszczenie
Bóle krzyża dzielą się na specyficzne — objawowe, których przyczyną
jest choroba lub uraz, i niespecyficzne, w przypadku których
nie ma żadnych zmian poza zwyrodnieniem kręgosłupa. Wśród
specyficznych wyróżnia się między innymi bóle wywołane dyskopatią
z uciskiem korzenia. Specyficzne bóle są spowodowane
znaną przyczyną, najczęściej nieneurologiczną, i główny kierunek
leczenia jest skierowany na tę przyczynę. Do neurologa trafiają
chorzy z nieswoistymi bólami oraz spowodowanymi dyskopatią
lędźwiową. Postępowanie neurologa polega na ustaleniu przyczyny
bólu i zastosowaniu leczenia przeciwbólowego. Niespecyficzne
bóle krzyża pochodzą z elementów kostnych, stawowych i więzadłowych
kręgosłupa, z mięśni, nerwów i mogą mieć także podłoże
psychogenne. Obecność zmian zwyrodnieniowych w kręgosłupie
nie tłumaczy bólu i jest uważana za normalne zjawisko po
50. roku życia. Trudno ustalić, który z elementów w danym przypadku
odgrywa największą rolę w patomechanizmie bólu. W każdym
bólu krzyża, w pierwszej kolejności, prowadzi się leczenie
przeciwbólowe według zalecanych standardów. W niespecyficznych
bólach ustąpienie dolegliwości jest równoznaczne z wyleczeniem.
Badania diagnostyczne zaleca się wtedy, gdy bólowi
towarzyszą objawy neurologiczne, objawy innej choroby, jeśli istnieje
podejrzenie złamania kręgu albo jeśli ból wystąpił pierwszy
raz w życiu pacjenta i narasta. W okresie ostrym zaleca się leki
przeciwbólowe i aktywny tryb życia lub krótkotrwałe leżenie, natomiast
w okresie przewlekłym — ćwiczenia, zabiegi fizykalne i leki przeciwdepresyjne. Przy dużym komponencie mięśniowym
można rozważać leczenie toksyną botulinową. Ważnym psychologicznie
czynnikiem zwiększającym efekt leczenia jest bezpośrednie
oddziaływanie leczącego na miejsce bólu.
Polski Przegląd Neurologiczny 2010; 6 (2): 59–69
Słowa kluczowe
specyficzne bóle krzyża; niespecyficzne bóle krzyża; diagnostyka; leczenie; rekomendacje
Tytuł
Neurologiczne postepowanie w bólach krzyża - standardy i zalecenia
Czasopismo
Polski Przegląd Neurologiczny
Numer
Tom 6, Nr 2 (2010)
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
59-69
Opublikowany online
2010-09-10
Wyświetlenia strony
13655
Wyświetlenia/pobrania artykułu
9548
Rekord bibliograficzny
Pol. Przegl. Neurol 2010;6(2):59-69.
Słowa kluczowe
specyficzne bóle krzyża
niespecyficzne bóle krzyża
diagnostyka
leczenie
rekomendacje