Stabilizacja strefy hipoperfuzji u chorych z niedokrwiennym udarem mózgu przed leczeniem reperfuzyjnym

Streszczenie

Zwiększanie dostępności do leczenia reperfuzyjnego niedokrwiennego udaru mózgu (NUM) otworzyło nowe możliwości dla chorych, jednakże ujawniło również szereg zjawisk i mechanizmów będących wyzwaniem klinicznym i organizacyjnym w systemie opieki zdrowotnej. Model „drip-and-ship” — opierający się na transporcie chorego do najbliższego oddziału udarowego, a w przypadku rozpoznania NUM i niedrożności dużego naczynia na transporcie do ośrodka trombektomijnego — oprócz fazy przedszpitalnej wiąże się z wytworzeniem w łańcuchu organizacji opieki nad chorymi z NUM również fazy przedreperfuzyjnej. Obejmuje ona czas przekazywania chorego z oddziału udarowego do ośrodka trombektomijnego. Na tym etapie powstawać mogą opóźnienia organizacyjne, a z punktu widzenia patofizjologii NUM zachodzić mogą procesy powodujące przekształcenie strefy hipoperfuzji (penumbry) w obszar zawału mózgu. Zjawiska te mogą prowadzić do nieskutecznej klinicznie rekanalizacji dużego naczynia mózgowego (futile reperfusion). W niniejszej pracy omówiono mechanizmy odpowiedzialne za ograniczanie efektu klinicznego rekanalizacji. Ponadto przedstawiono protokół optymalnego i kompleksowego postępowania zmierzającego do stabilizacji strefy hipoperfuzji u chorych z NUM przed leczeniem reperfuzyjnym. Protokół ten oparty jest na pięciu elementach: stabilizacji temperatury ciała, przywróceniu równowagi wodnej i utrzymywaniu stabilnego ciśnienia tętniczego, stabilizacji metabolicznej/normalizacji glikemii, podaży soli magnezu i działaniu cytoprotekcyjnym.