W jaki sposób wyniki badania COMPASS mogą się przysłużyć polskim pacjentom z chorobą wieńcową lub chorobą tętnic obwodowych?

Abstract

Kwas acetylosalicylowy (ASA) zmniejsza ryzyko nawrotów zdarzeń zakrzepowych u chorych na chorobę wieńcową lub chorobę tętnic obwodowych. Ryzyko takich zdarzeń jest jednak nadal wysokie. Długoterminowa podwójna terapia przeciwpłytkowa lub połączenie ASA i warfaryny dodatkowo zmniejszają ryzyko nawrotowych zdarzeń zakrzepowych, jakkolwiek kosztem częstszego występowania krwawień. Żadna z tych kombinacji nie zmniejsza jednak śmiertelności. W badaniu z randomizacją i grupą kontrolną COMPASS (Cardiovascular Outcomes in People Using Anticoagulation Strategies), którym objęto 27 395 chorych z 602 ośrodków w 33 krajach (w tym 518 chorych z 9 ośrodków w Polsce), oceniano, czy u osób z przewlekłą stabilną tętnicą wieńcową i/lub chorobą tętnic obwodowych leczenie przeciwzakrzepowe małymi dawkami rywaroksabanu (inhibitora czynnika krzepnięcia Xa), lub rywaroksabanu w połączeniu z ASA, zmniejsza ryzyko zakrzepowe w porównaniu ze stosowaniem samego ASA. W grupie otrzymującej leczenie skojarzone rywaroksabanem w dawce 2,5 mg 2 × dz. i ASA w dawce 100 mg 1 × dz, w porównaniu z monoterapią ASA zmniejszyło się ryzyko wystąpienia pierwszorzędowego złożonego punktu końcowego obejmującego zgon z przyczyn sercowo‑naczyniowych, udar mózgu lub zawał mięśnia sercowego o 24% (hazard względny [HR] 0,76; 95% przedział ufności [CI] 0,66–0,86; p <0,001). O 18% zmniejszyła się także śmiertelność, ale stało się to kosztem 70% zwiększenia ryzyka dużych krwawień, chociaż bez istotnego zwiększenia ryzyka krwawień zakończonych zgonem lub krwawień wewnątrzczaszkowych. U osób z chorobą wieńcową i z chorobą tętnic obwodowych uzyskano podobne wyniki, największe korzyści wyrażone w wartościach bezwzględnych odnotowano natomiast u osób obciążonych największym ryzykiem, w tym u chorych na chorobę wielonaczyniową, łagodną lub umiarkowaną niewydolność serca, przewlekłą chorobę nerek lub cukrzycę. Niniejsze dane dowodzą, że połączenie małej dawki rywaroksabanu z ASA jest bardzo skuteczne i przyczynia się do zmniejszenia chorobowości i śmiertelności u chorych na miażdżycową chorobę naczyń.