Zastosowanie leków przeciwkrzepliwych niebędących antagonistami witaminy K (NOAC) w leczeniu miażdżycy tętnic wieńcowych i obwodowych

Abstract

Doustne antykoagulanty (oral anticoagulants – OAC) są szeroko stosowane w terapii zapobiegającej zatorowości obwodowej, w tym w zmniejszeniu ryzyka udaru u pacjentów z migotaniem przedsionków (atrial fibrillation – AF) i po wszczepieniu sztucznych zastawek serca. Mamy również nieustannie rosnącą populację chorych wymagających nie tylko OAC, ale także podawania podwójnej terapii przeciwpłytkowej (dual antiplatelet therapy – DAPT). Klasycznym przykładem jest pacjent z AF i stabilną chorobą wieńcową lub ostrym zespołem wieńcowym (OZW) leczony za pomocą przezskórnej angioplastyki wieńcowej (percutaneous coronary interventions – PCI). W ciągu ostatnich lat, kiedy do leczenia przeciwzakrzepowego dołączyły leki przeciwkrzepliwe niebędące antagonistami witaminy K (non-vitamin K antagonist oral anticoagulant – NOAC), potrójna lub podwójna terapia stała się bezpieczniejsza. Niezależnie od ww. wskazań do stosowania NOAC okazało się, że rywaroksaban stosowany w małej dawce zmniejsza ryzyko kolejnych incydentów zakrzepowych, jeżeli doda się go do DAPT u pacjentów po przebytym OZW. Jednak taka terapia zwiększa jednocześnie częstość występowania powikłań krwotocznych. Interesujący okazał się potencjalny wpływ plejotropowych mechanizmów działania leków z grupy NOAC poprzez receptory PAR1 i PAR2, znajdujące się na płytkach krwi i wielu innych komórkach, na modyfikację przebiegu miażdżycy tętnic. W badaniu COMPASS udowodniono, że w grupie leczonej rywaroksabanem z aspiryną (acetylsalicylic acid – ASA) punkt końcowy złożony ze zgonów sercowo‑naczyniowych, udarów i zawałów serca wystąpił istotnie statystycznie rzadziej w porównaniu z grupą leczoną tylko ASA, jednak przy istotnie większej liczbie powikłań krwotocznych. Z kolei w podgrupie pacjentów z miażdżycą tętnic obwodowych (peripheral artery disease – PAD) wykazano istotną redukcję częstości amputacji. Wyniki badania COMPASS mogą być przełomem w terapii choroby wieńcowej i PAD.