Vol 16, No 3 (2022)
Review paper
Published online: 2022-07-22
Use of opioid analgesics in chronic kidney disease
12, 3
, 45
, 45
Palliat Med Pract 2022;16(3):156-166.
Abstract
Opioid analgesics differ in terms of their potency and the way they impact opioid receptors. The choice of a drug should also depend on its non-opioid effects, which give them their special properties. However, it is the patient that is the most important factor of variability; the type of pain and the patient’s clinical situation are the aspects that should be taken into account when starting the treatment. Patients with impaired renal function require special attention. Opioid analgesics in chronic kidney disease should be adjusted to the degree of renal impairment, which will determine choices at the initial stage of the treatment and during its continuation. In the case of hydrophilic drugs or drugs with active metabolites, their dose should be adjusted to the degree of renal failure, the course of treatment should be monitored, and drug doses — both in background and breakthrough pain — should be modified, if necessary. In this group of patients, lipophilic opioid analgesics such as buprenorphine, fentanyl and methadone may be the right choice. In the case of insufficient analgesia, the same rules of titration apply to determine the optimal dose as in patients with normal renal function.
Keywords: pain managementchronic kidney diseaseopioid analgesics
References
- Larsen R. Anestezjologia. Volume 1. Edra Urban & Parter , Wrocław 2020: 9–16, 65–82.
- Wordliczek J, et al. Kotlińska–Lemieszek A, Leppert W. Farmakoterapia bólu u chorych na nowotwory – zalecenia Polskiego Towarzystwa Badania u, Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Ból. 2017; 18: 11–53.
- Kocot-Kępska M, Dobrogowski J, Wordliczek J, et al. Stosowanie silnie działających opioidów u osób z bólem przewlekłym pochodzenia nienowotworowego – praktyczne wskazówki z wytycznych polskich i europejskich. Med Prakt. 2018; 3: 51–63.
- Chmielewski M. Jakimowicz–Tylicka M, Rutkowski B. Leki analgetyczne – wciąż poważny problem w nefrologii? Forum Nefrologiczne. 2015; 8(2): 63–68.
- Kuźniar–Placek J, Jaroszyński A. Nefropatia analgetyczna. Family Medicine & Primary Care Review. 2014; 16(4): 370–371.
- Smith T, Pinnock C, Lin T. Podstawy anestezjologii. 3rd Edition. DB Publishing, Warsaw 2012: 584–608.
- Kuźniar–Placek J, Dereziński T, Wofl J, et al. Ocena funkcji nerek u osób w podeszłym wieku. Forum Medycyny Rodzinnej. 2015; 9(2): 112–114.
- Miller RD. Miller’s Anesthesia. Seventh Edition, Churchill Livingstone, Philadelphia. 2010; 1: 769–824.
- Ciałkowska–Rysz A, Dzierżanowski T. Medycyna Paliatywna. Termedia, Poznań 2019: 106–120, 253–261, 420–430.
- Murtagh FEM, Chai MO, Donohoe P, et al. The use of opioid analgesia in end-stage renal disease patients managed without dialysis: recommendations for practice. J Pain Palliat Care Pharmacother. 2007; 21(2): 5–16.
- Coluzzi F, Caputi FF, Billeci D, et al. Safe Use of Opioids in Chronic Kidney Disease and Hemodialysis Patients: Tips and Tricks for Non-Pain Specialists. Ther Clin Risk Manag. 2020; 16: 821–837.
- Bailie GR, Mason NA, Bragg-Gresham JL, et al. Analgesic prescription patterns among hemodialysis patients in the DOPPS: potential for underprescription. Kidney Int. 2004; 65(6): 2419–2425.
- Murtagh FEM, Addington-Hall JM, Edmonds PM, et al. Symptoms in advanced renal disease: a cross-sectional survey of symptom prevalence in stage 5 chronic kidney disease managed without dialysis. J Palliat Med. 2007; 10(6): 1266–1276.
- Dean M. Opioids in renal failure and dialysis patients. J Pain Symptom Manage. 2004; 28(5): 497–504.
- Osowicka M. Niewydolność nerek a leki przeciwbólowe. Psychoonkologia. 2007; 11: 24–30.
- Kapłon–Pasionek K, Tabin Ł, Woroń J, et al. Opioidy i interakcje z innymi lekami siła działania i bezpieczeństwo stosowania. Poster Session. Conference of the Polish Association for the Study of Pain, Warsaw, 2019.
- Małyszko J. Przewlekła niewydolność nerek – problem tylko nefrologów? Choroby Serca i Naczyń. 2005; 2(2): 78–83.
- Ficek J, Chudek J. Przewlekła choroba nerek jako czynnik zwiększający ryzyko nefrotoksycznego działania leków oraz metody wykrywania polekowych uszkodzeń nerek. Choroby Serca i Naczyń. 2015; 12(4): 233–239.
- Szkutnik-Fiedler D, Kazanowska P, Szałek E, et al. Stosowanie leków opioidowych u pacjentów z niewydolnością nerek i wątroby. Farmacja Współczesna. 2010; 3: 117–123.
- National Institute for Health and Clinical Excellence. Chronic kidney disease: early identification and management of chronic kidney disease in adults in primary and secondary care. Clinical guideline CG73. NICE, London 2008.
- Porażka J, Karbownik A, Szałek E, et al. Zmiany w farmakokinetyce analgetyków u pacjentów z niewydolnością nerek. Farm Współcz. 2015; 8: 1–9.
- King S, Forbes K, Hanks GW, et al. A systematic review of the use of opioid medication for those with moderate to severe cancer pain and renal impairment: a European Palliative Care Research Collaborative opioid guidelines project. Palliat Med. 2011; 25(5): 525–552.
- Kotlińska-Lemieszek A, Deskur–Śmielecka E. Bezpieczna farmakoterapia objawów u pacjentów ze schyłkową przewlekłą chorobą nerek – wnioski z ankiety przeprowadzonej wśród lekarzy pracujących w ośrodkach opieki paliatywnej. Med Paliat. 2017; 9(3): 139–151.
- Malec-Milewska M, Woroń J. Kompendium leczenia bólu. 3rd Edition. Medical Education, Warsaw 2017: 43–66, 577–588.
- Leppert W, Wordliczek J, et al. Zalecenia postępowania diagnostyczno–terapeutycznego u chorych na nowotwory z bólem. Onkol Prakt Klin – Edukacja. 2018; 4(1): 1–15.
- Malec-Milewska M, Krajnik M, Wordliczek J. Chory na nowotwór. Kompendium leczenia bólu. 2nd Edition. Medical Education, Warsaw 2014: 77–93.
- Davison SN. Clinical Pharmacology Considerations in Pain Management in Patients with Advanced Kidney Failure. Clin J Am Soc Nephrol. 2019; 14(6): 917–931.
- Cherny NI. Opioid analgesics: comparative features and prescribing guidelines. Drugs. 1996; 51(5): 713–737.
- Graczyk M, Zylicz Z. Co powinniśmy wiedzieć o stosowaniu leków opioidowych u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek? Med Paliat Prakt. 2007; 1(2): 54–60.
- Kotlińska-Lemieszek A, Bączyk E, Ciałkowska-Rysz A, et al. Morfina w leczeniu bólu u pacjentów z zaawansowaną chorobą nowotworową. Czy dobrze znamy ten lek? Jak go bezpiecznie stosować? Med Paliat. 2010; 2: 67–80.
- Riley J, Ross J, Rutter D, et al. No pain relief from morphine? Supportive Care in Cancer. 2005; 14(1): 56–64.
- Wordliczek J, Dobrogowski J. Leczenie bólu. 3rd Edition. PZWL, Warsaw 2017: 54–83, 629–633, 641–693.
- Dzierżanowski T, Ciałkowska-Rysz A. Oksykodon – lek pierwszego rzutu w leczeniu silnego bólu nowotworowego. Med Paliat. 2010; 3: 123–131.
- Dzierżanowski T, Ciałkowska-Rysz A. The principles of management of pain exacerbations in cancer patients. Med Paliat/Palliative Medicine. 2016; 8(1): 1–8.
- Nalpain 10 mg/ml. Solution for injection. Summary of Product Characteristics.
- Wordliczek J, Zajączkowska R, Dziki A, et al. Uśmierzanie bólu pooperacyjnego w chirurgii ogólnej – zalecenia Towarzystwa Chirurgów Polskich, Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Polskiego Towarzystwa Badania Bólu oraz Polskiego Towarzystwa Znieczulenia Regionalnego i Leczenia Bólu. Pol Przeg Chir. 2019; 91(1): 47–69.
- Kocot-Kępska M, Przeklasa-Muszyńska A, Dobrogowski J. Buprenorfina – opioid o unikalnych właściwościach. Med Paliat Prakt. 2016; 10(3): 77–88.
- Szałek E. Buprenorfina – wyjątkowy opioid. Geriatria. 2017; 11: 209–214.
- Zylicz Z. Buprenorfina w plastrach. Szereg odpowiedzi na dręczące pytania. Med. Paliat. Prakt. 2012; 6(2): 46–53.
- Graczyk M, Krajnik M, Stróżecki P, et al. Analiza skuteczności przeciwbólowej i działań niepożądanych metadonu u pacjentów hemodializowanych z powodu przewlekłej choroby nerek. Pol Med Paliat. 2006; 5(4).
- Schröder W, Tzschentke TM, Terlinden R, et al. Synergistic interaction between the two mechanisms of action of tapentadol in analgesia. J Pharmacol Exp Ther. 2011; 337(1): 312–320.
- Kress HG. Tapentadol and its two mechanisms of action: is there a new pharmacological class of centrally-acting analgesics on the horizon? Eur J Pain. 2010; 14(8): 781–783.
- Dzierżanowski T, Ciałkowska-Rysz A. Tapentadol w leczeniu przewlekłego bólu związanego z nowotworem. Med Paliat. 2016; 8: 157–163.
- Adaptation of Palliative Care drugs in renal failure by Yorkshire Palliative Medicine Guidelines Group, 2006.
- Ashley C, Currie A. The Renal Drug Handbook. Third Edition. Radcliffe Publishing Ltd, Abingdon 2009.
- Lizakowski S. Leki w przewlekłej chorobie nerek. Serwis Edukacyjny Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego.
- Efferalgan Codeine 500 mg + 30 mg. Effervescent tablets. Summary of product characteristics.
- Methadone Hydrochloride Molteni 1 mg/ml. Syrup. Summary of product characteristics.
- Bunondol 0.3 mg/ml. Solution for injection. Summary of product characteristics.
- Larsen R. Anestezjologia. Volume 2. Edra Urban & Parter, Wrocław 2020: 700–705.
- Tramal 50 mg/1ml. Solution for injection. Summary of product characteristics.
- DHC Continus 60 mg, 90 mg, 120 mg. Modified-release tablets. Summary of product characteristics.
- Kołodziej D. Tapentadol – nowy analgetyk opioidowy. Farm Współcz. 2015; 8: 1–9.
- Marino PL. Intensywna Terapia. 4th Edition. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2019: 961–985.
- Weisbrot M, Kwiecień-Jaguś K, Mędrzycka-Dąbrowska W. Analiza dolegliwości bólowych pacjentów wentylowanych mechanicznie w oddziale intensywnej terapii. Ból. 2019; 20(3): 23–31.
- Rybicki Z. Intensywna Terapia Dorosłych. Kompendium. 1st Edition. Makmed, Lublin 2011: 209–228.
- Lesage P, Portenoy R. Trends in Cancer Pain Management. Cancer Control. 2017; 6(2): 136–145.
- van den Beuken-van Everdingen MHJ, Hochstenbach LMJ, Joosten EAJ, et al. Update on Prevalence of Pain in Patients With Cancer: Systematic Review and Meta-Analysis. J Pain Symptom Manage. 2016; 51(6): 1070–1090.e9.
- Alarcón MªD, Estévez FV, Cabezón-Gutiérrez L, et al. Expert consensus on the management of breakthrough cancer pain in older patients. A Delphi study. J Geriatr Oncol. 2019; 10(4): 643–652.
- Campagna S, Sperlinga R, Milo A, et al. The Circadian Rhythm of Breakthrough Pain Episodes in Terminally-ill Cancer Patients. Cancers (Basel). 2018; 11(1).
- Gonella S, Sperlinga R, Sciannameo V, et al. Characteristics of Breakthrough Pain and Its Impact on Quality of Life in Terminally Ill Cancer Patients. Integr Cancer Ther. 2019; 18: 1534735419859095.
