Medical students and delivering poor prognosis and bad news to patients
Abstract
Wstęp. Prawo do informacji o stanie zdrowia jest jednym z podstawowych praw pacjenta. Przekazywanie pacjentom niekorzystnych wiadomości o rozpoznaniu i rokowaniu jest trudnym zadaniem budzącym wiele emocji i problemów. Celem pracy była ocena postaw studentów medycyny wobec informowania pacjentów o niekorzystnym rozpoznaniu i rokowaniu. Materiał i metody. Badaniem ankietowym objęto 83 studentów V i VI roku medycyny po ukończeniu zajęć z dwóch przedmiotów: onkologii i medycyny paliatywnej. Wyniki. Wszyscy ankietowani uważają, że lekarz powinien mówić prawdę pacjentowi o niekorzystnym rozpoznaniu i rokowaniu. Wszystkie badane osoby, oprócz jednej, stwierdziły, że w przypadku poważnej choroby chciałyby poznać prawdę o rozpoznaniu i złym rokowaniu, ale część osób nie chciałaby, aby taką informację otrzymali ich bliscy w tej samej sytuacji. Większość respondentów uważa, że poznanie prawdy o rozpoznaniu i złym rokowaniu jest potrzebne i może pomóc pacjentowi. Ankietowani studenci w większości przypuszczają, że w przyszłości przekazywanie niekorzystnych wiadomości będzie dla nich trudne. Wnioski. Wydaje się, że celowe byłoby zwrócenie większej uwagi na przygotowanie studentów do przekazywania trudnych informacji pacjentom. Pomóc w tym mogłoby rozpowszechnienie schematów prowadzenia trudnych rozmów, takich jak metoda sześciu etapów przekazywania niekorzystnych informacji (SPIKES, A Six–Step Protocol for Delivering Bad News). Palliat Med Pract 2018; 12, 4: 179–185
Keywords: przekazywanie trudnych wiadomościniekorzystne rokowanieSPIKESstudenci medycyny
References
- Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty z dnia 5 grudnia 1996 r. Art. 31.
- Kodeks Etyki Lekarskiej z dnia 2 stycznia 2004 r. Art. 13, 15, 16, 17, 21.
- Karta Praw Pacjenta z dnia 11 grudnia 1998 r. Pkt. III.
- Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z dnia 6 listopada 2008 r. Art. 9, 10, 11, 12.
- Semczuk–Dembek K, Zięzio M. Dylematy dotyczące przekazywania informacji o chorobie nowotworowej. Nowa Med. 2006; 1: 9–12.
- Świrydowicz T. Psychologiczne aspekty przekazywania niepomyślnych informacji o rozpoznaniu choroby i prognozie. Nowa Med. 2000; 97: 74–78.
- Siedlecki P. Dlaczego należy mówić prawdę? Nowotwory. 1996; 46: 231–234.
- De Walden–Gałuszko K. U kresu. Opieka psychopaliatywna, czyli jak pomóc choremu, rodzinie i personelowi medycznemu środkami psychologicznymi. Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 2000.
- Buckman R. Breaking bad news: the S-P-I-K-E-S strategy. Community Oncology. 2005; 2(2): 138–142.
- Jokiel M. Zmiany w opinii o informowaniu pacjentów o rozpoznaniu choroby nowotworowej w latach 1976, 1986 i 1990. Nowotwory. 1996; 46: 235–240.
- Sepioło A. Problemy przekazywania niepomyślnych informacji pacjentom z chorobą nowotworową w Polsce i na świecie. Psychoonkologia. 1998; 2: 69–73.
- Kubler-Ross E. Rozmowy o śmierci i umieraniu. Instytut Wydawniczy PAX , Warszawa 1979.
- Colletti L, Gruppen L, Barclay M, et al. Teaching students to break bad news. Am J Surg. 2001; 182(1): 20–23.
- Ciałkowska-Rysz A, Dzierżanowski T. Personal fear of death affects the proper process of breaking bad news. Arch Med Sci. 2013; 9(1): 127–131.
- Juczyński Z, Szamburska J, Czechowicz E. Informowanie o chorobie nowotworowej w opinii i w praktyce lekarskiej. Nowotwory. 1997; 47: 43–57.
- Leppert W, Łuczak J, Góralski P. Wybrane problemy opieki paliatywnej i eutanazji w opiniach lekarzy i studentów medycyny. Pol Med Paliat. 2005; 4: 67–76.
- Matejuk A, Mikołajczyk E, Lewko A, et al. Opieka paliatywna czy eutanazja – postrzeganie problemu przez pacjentów, lekarzy, studentów medycyny i mieszkańców województwa podlaskiego. Onkol Pol. 2003; 6: 29–33.
- Mess E, Kopytek B, Lisowska A, et al. Potrzeba informowania chorego w stanie terminalnym. Onkol Pol. 2007; 10: 185–189.
- Jenkins V, Fallowfield L, Saul J. Information needs of patients with cancer: results from a large study in UK cancer centres. Br J Cancer. 2001; 84(1): 48–51.
- Fujimori M, Uchitomi Y. Preferences of cancer patients regarding communication of bad news: a systematic literature review. Jpn J Clin Oncol. 2009; 39(4): 201–216.
- Cassileth BR, Zupkis RV, Sutton-Smith K, et al. Information and participation preferences among cancer patients. Ann Intern Med. 1980; 92(6): 832–836.
- Wroński K, Cywiński J, Depta A, et al. Czy pacjenci są dobrze informowani o stanie swojego zdrowia przez lekarzy? Wsp Onkol. 2008; 12: 234–239.
- Baile WF, Buckman R, Lenzi R, et al. SPIKES-A six-step protocol for delivering bad news: application to the patient with cancer. Oncologist. 2000; 5(4): 302–311.
- Rabow MW, McPhee SJ. Beyond breaking bad news: how to help patients who suffer. West J Med. 1999; 171(4): 260–263.
- VandeKieft GK. Breaking bad news. Am Fam Physician. 2001; 64(12): 1975–1978.
- Narayanan V, Bista B, Koshy C. 'BREAKS' Protocol for Breaking Bad News. Indian J Palliat Care. 2010; 16(2): 61–65.
- Kaye P. Breaking bad news: A 10 step approach. Northampton: EPL Publications 1996.
- Abdul Hafidz MI, Zainudin LD. Breaking Bad News: An essential skill for doctors. Med J Malaysia. 2016; 71(1): 26–27.
- Buckman R. Breaking bad news: a six-step protocol. In: Buckman R, editor. How to break bad news. A guide for health care professionals. Baltimore: Johns Hopkins University Press 1992.
- Baile WF, Kudelka AP, Beale EA, et al. Communication skills training in oncology. Description and preliminary outcomes of workshops on breaking bad news and managing patient reactions to illness. Cancer. 1999; 86(5): 887–897.
- Lenzi R, Buckman R, Glober G, et al. The Difficult Task of Breaking Bad News: Oncologist's Attitudes, Practices and Challenges. Proc Am Soc Clin Oncol. 2000: abstract 2353.
- Jarosz M. Przekazywanie niepomyślnych informacji w praktyce klinicznej. Onkol Prak Klin. 2013; 9: 225–229.
- Łuczak J. Lekarz wobec umierającego. W: Wybrane problemy deontologii lekarskiej. . In: Szulc R. ed. Wybrane problemy deontologii lekarskiej. Wydawnictwo Uczelniane Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 1999.
- Grajcarek A. (red.) Sztuka rozmowy z chorym. Wydawnictwo Ad vocem , Kraków 2001.
