Tom 9, Nr 5 (2023)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2022-11-25
Pobierz cytowanie

Nowe cele molekularne w algorytmie diagnostycznym niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP)

Bartosz Wasąg12, Renata Langfort3, Artur Kowalik45, Joanna Chorostowska-Wynimko6, Andrzej Tysarowski7, Rafał Dziadziuszko8, Maciej Krzakowski9
Onkol Prakt Klin Edu 2023;9(5):385-389.
Afiliacje
  1. Katedra i Zakład Biologii i Genetyki Medycznej, Gdański Uniwersytet Medyczny
  2. Laboratorium Genetyki Klinicznej, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
  3. Zakład Patomorfologii, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie
  4. Zakład Diagnostyki Molekularnej, Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach
  5. Zakład Biologii Medycznej, Instytut Biologii, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
  6. Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie
  7. Samodzielna Pracownia Diagnostyki Genetycznej i Molekularnej Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
  8. Katedra i Klinika Onkologii i Radioterapii, Gdański Uniwersytet Medyczny
  9. Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

dostęp płatny

Tom 9, Nr 5 (2023)
PRACE PRZEGLĄDOWE (REVIEW ARTICLES)
Opublikowany online: 2022-11-25

Streszczenie

Niedrobnokomórkowy rak płuca (NDRP) stanowi prawie 85% wszystkich nowotworów płuc, a zdecydowana większość jest diagnozowana w stadium zaawansowanym. Zbyt późne wykrywanie NDRP, związane z bezobjawowym przebiegiem choroby na wczesnym etapie, stanowi główną przyczynę wysokiej umieralności chorych. Obecnie w leczeniu I linii rozsianego raka płuca dąży się do wydłużenia czasu przeżycia i poprawy jakości życia chorych przez zastępowanie chemioterapii immunoterapią lub leczeniem ukierunkowanym molekularnie. Postępowanie w przypadku każdego chorego wymaga indywidualnego, wielodyscyplinarnego i skoordynowanego podejścia grupy specjalistów (w tym: patomorfologów, diagnostów laboratoryjnych i klinicystów). Obecny standard diagnostyczny w NDRP zgodny z dostępnością leków ukierunkowanych molekularnie w ramach programu lekowego Ministerstwa Zdrowia, obejmuje ocenę ekspresji białka PD-L1 oraz stanu genów EGFR, ALK i ROS1. Międzynarodowe zalecenia uwzględniają również analizę genów KRAS, BRAF, ERBB2(HER2), RET, NTRK1-3 oraz MET. W świetle nowych danych dotyczących skuteczności leków ukierunkowanych na mutację wariantu p.Gly12Cys w genie KRAS konieczne jest uwzględnienie wymienionego celu terapeutycznego w dotychczas stosowanym algorytmie diagnostycznym chorych na NDRP. 

Streszczenie

Niedrobnokomórkowy rak płuca (NDRP) stanowi prawie 85% wszystkich nowotworów płuc, a zdecydowana większość jest diagnozowana w stadium zaawansowanym. Zbyt późne wykrywanie NDRP, związane z bezobjawowym przebiegiem choroby na wczesnym etapie, stanowi główną przyczynę wysokiej umieralności chorych. Obecnie w leczeniu I linii rozsianego raka płuca dąży się do wydłużenia czasu przeżycia i poprawy jakości życia chorych przez zastępowanie chemioterapii immunoterapią lub leczeniem ukierunkowanym molekularnie. Postępowanie w przypadku każdego chorego wymaga indywidualnego, wielodyscyplinarnego i skoordynowanego podejścia grupy specjalistów (w tym: patomorfologów, diagnostów laboratoryjnych i klinicystów). Obecny standard diagnostyczny w NDRP zgodny z dostępnością leków ukierunkowanych molekularnie w ramach programu lekowego Ministerstwa Zdrowia, obejmuje ocenę ekspresji białka PD-L1 oraz stanu genów EGFR, ALK i ROS1. Międzynarodowe zalecenia uwzględniają również analizę genów KRAS, BRAF, ERBB2(HER2), RET, NTRK1-3 oraz MET. W świetle nowych danych dotyczących skuteczności leków ukierunkowanych na mutację wariantu p.Gly12Cys w genie KRAS konieczne jest uwzględnienie wymienionego celu terapeutycznego w dotychczas stosowanym algorytmie diagnostycznym chorych na NDRP. 

Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

niedrobnokomórkowy rak płuca; NDRP; terapie celowane; KRAS; algorytm diagnostyczny

Informacje o artykule
Tytuł

Nowe cele molekularne w algorytmie diagnostycznym niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP)

Czasopismo

Onkologia w Praktyce Klinicznej - Edukacja

Numer

Tom 9, Nr 5 (2023)

Typ artykułu

Artykuł przeglądowy

Strony

385-389

Opublikowany online

2022-11-25

Wyświetlenia strony

606

Wyświetlenia/pobrania artykułu

177

Rekord bibliograficzny

Onkol Prakt Klin Edu 2023;9(5):385-389.

Słowa kluczowe

niedrobnokomórkowy rak płuca
NDRP
terapie celowane
KRAS
algorytm diagnostyczny

Autorzy

Bartosz Wasąg
Renata Langfort
Artur Kowalik
Joanna Chorostowska-Wynimko
Andrzej Tysarowski
Rafał Dziadziuszko
Maciej Krzakowski

Referencje (11)
  1. Adamek M, Chorostowska-Wynimko J, Głogowski M. Wyzwania diagnostyki patomorfologicznej i molekularnej oraz leczenia raka płuca: raport. Warszawa 2020.
  2. Chorostowska-Wynimko J, Krenke R, Antczak A, et al. Kompleksowa diagnostyka raka płuca: koncepcja i model funkcjonalny. Onkol Prakt Klin Edu. 2021; 7(2): 109–115.
  3. Słomska E, Niemczyk-Szechowsa P, Ryś P. Rak Płuca – 2021. Leczenie farmakologiczne. Warszawa 2021.
  4. Hong DS, Fakih MG, Strickler JH, et al. KRAS Inhibition with Sotorasib in Advanced Solid Tumors. N Engl J Med. 2020; 383(13): 1207–1217.
  5. Polskie Towarzystwo Patologów Standardy organizacyjne oraz standardy postępowania w patomorfologii. Wytyczne dla zakładów/pracowni patomorfologii 2020.
  6. Polskie Towarzystwo Patologów Patomorfologia: standardy i przykłady dobrej praktyki oraz elementy diagnostyki różnicowej 2020.
  7. Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia. Zestaw standardów akredytacyjnych dla jednostek diagnostyki patomorfologicznej 2021.
  8. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej. D.U.2011nr 112 poz 64.
  9. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 roku o diagnostyce laboratoryjnej. Dz.U. 2001 nr 100 poz. 1083.
  10. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 5 września 2019 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardów jakości dla medycznych laboratoriów diagnostycznych i mikrobiologicznych. Dz.U. 2019 poz. 1923.
  11. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/746 z dnia 5 kwietnia 2017 roku w sprawie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz uchylenia dyrektywy 98/79/WE i decyzji Komisji 2010/227/UE.

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

 

Wydawcą serwisu jest  VM Media Group sp. z o.o., ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl