dostęp płatny
Nowe cele molekularne w algorytmie diagnostycznym niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP)
- Katedra i Zakład Biologii i Genetyki Medycznej, Gdański Uniwersytet Medyczny
- Laboratorium Genetyki Klinicznej, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
- Zakład Patomorfologii, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie
- Zakład Diagnostyki Molekularnej, Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach
- Zakład Biologii Medycznej, Instytut Biologii, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
- Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie
- Samodzielna Pracownia Diagnostyki Genetycznej i Molekularnej Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
- Katedra i Klinika Onkologii i Radioterapii, Gdański Uniwersytet Medyczny
- Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
dostęp płatny
Streszczenie
Niedrobnokomórkowy rak płuca (NDRP) stanowi prawie 85% wszystkich nowotworów płuc, a zdecydowana większość jest diagnozowana w stadium zaawansowanym. Zbyt późne wykrywanie NDRP, związane z bezobjawowym przebiegiem choroby na wczesnym etapie, stanowi główną przyczynę wysokiej umieralności chorych. Obecnie w leczeniu I linii rozsianego raka płuca dąży się do wydłużenia czasu przeżycia i poprawy jakości życia chorych przez zastępowanie chemioterapii immunoterapią lub leczeniem ukierunkowanym molekularnie. Postępowanie w przypadku każdego chorego wymaga indywidualnego, wielodyscyplinarnego i skoordynowanego podejścia grupy specjalistów (w tym: patomorfologów, diagnostów laboratoryjnych i klinicystów). Obecny standard diagnostyczny w NDRP zgodny z dostępnością leków ukierunkowanych molekularnie w ramach programu lekowego Ministerstwa Zdrowia, obejmuje ocenę ekspresji białka PD-L1 oraz stanu genów EGFR, ALK i ROS1. Międzynarodowe zalecenia uwzględniają również analizę genów KRAS, BRAF, ERBB2(HER2), RET, NTRK1-3 oraz MET. W świetle nowych danych dotyczących skuteczności leków ukierunkowanych na mutację wariantu p.Gly12Cys w genie KRAS konieczne jest uwzględnienie wymienionego celu terapeutycznego w dotychczas stosowanym algorytmie diagnostycznym chorych na NDRP.
Streszczenie
Niedrobnokomórkowy rak płuca (NDRP) stanowi prawie 85% wszystkich nowotworów płuc, a zdecydowana większość jest diagnozowana w stadium zaawansowanym. Zbyt późne wykrywanie NDRP, związane z bezobjawowym przebiegiem choroby na wczesnym etapie, stanowi główną przyczynę wysokiej umieralności chorych. Obecnie w leczeniu I linii rozsianego raka płuca dąży się do wydłużenia czasu przeżycia i poprawy jakości życia chorych przez zastępowanie chemioterapii immunoterapią lub leczeniem ukierunkowanym molekularnie. Postępowanie w przypadku każdego chorego wymaga indywidualnego, wielodyscyplinarnego i skoordynowanego podejścia grupy specjalistów (w tym: patomorfologów, diagnostów laboratoryjnych i klinicystów). Obecny standard diagnostyczny w NDRP zgodny z dostępnością leków ukierunkowanych molekularnie w ramach programu lekowego Ministerstwa Zdrowia, obejmuje ocenę ekspresji białka PD-L1 oraz stanu genów EGFR, ALK i ROS1. Międzynarodowe zalecenia uwzględniają również analizę genów KRAS, BRAF, ERBB2(HER2), RET, NTRK1-3 oraz MET. W świetle nowych danych dotyczących skuteczności leków ukierunkowanych na mutację wariantu p.Gly12Cys w genie KRAS konieczne jest uwzględnienie wymienionego celu terapeutycznego w dotychczas stosowanym algorytmie diagnostycznym chorych na NDRP.
Pełny tekst:
Dodaj do koszyka: 49,00 PLNSłowa kluczowe
niedrobnokomórkowy rak płuca; NDRP; terapie celowane; KRAS; algorytm diagnostyczny
Tytuł
Nowe cele molekularne w algorytmie diagnostycznym niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP)
Czasopismo
Onkologia w Praktyce Klinicznej - Edukacja
Numer
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
385-389
Opublikowany online
2022-11-25
Wyświetlenia strony
606
Wyświetlenia/pobrania artykułu
177
Rekord bibliograficzny
Onkol Prakt Klin Edu 2023;9(5):385-389.
Słowa kluczowe
niedrobnokomórkowy rak płuca
NDRP
terapie celowane
KRAS
algorytm diagnostyczny
Autorzy
Bartosz Wasąg
Renata Langfort
Artur Kowalik
Joanna Chorostowska-Wynimko
Andrzej Tysarowski
Rafał Dziadziuszko
Maciej Krzakowski
- Adamek M, Chorostowska-Wynimko J, Głogowski M. Wyzwania diagnostyki patomorfologicznej i molekularnej oraz leczenia raka płuca: raport. Warszawa 2020.
- Chorostowska-Wynimko J, Krenke R, Antczak A, et al. Kompleksowa diagnostyka raka płuca: koncepcja i model funkcjonalny. Onkol Prakt Klin Edu. 2021; 7(2): 109–115.
- Słomska E, Niemczyk-Szechowsa P, Ryś P. Rak Płuca – 2021. Leczenie farmakologiczne. Warszawa 2021.
- Hong DS, Fakih MG, Strickler JH, et al. KRAS Inhibition with Sotorasib in Advanced Solid Tumors. N Engl J Med. 2020; 383(13): 1207–1217.
- Polskie Towarzystwo Patologów Standardy organizacyjne oraz standardy postępowania w patomorfologii. Wytyczne dla zakładów/pracowni patomorfologii 2020.
- Polskie Towarzystwo Patologów Patomorfologia: standardy i przykłady dobrej praktyki oraz elementy diagnostyki różnicowej 2020.
- Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia. Zestaw standardów akredytacyjnych dla jednostek diagnostyki patomorfologicznej 2021.
- Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej. D.U.2011nr 112 poz 64.
- Ustawa z dnia 27 lipca 2001 roku o diagnostyce laboratoryjnej. Dz.U. 2001 nr 100 poz. 1083.
- Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 5 września 2019 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardów jakości dla medycznych laboratoriów diagnostycznych i mikrobiologicznych. Dz.U. 2019 poz. 1923.
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/746 z dnia 5 kwietnia 2017 roku w sprawie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz uchylenia dyrektywy 98/79/WE i decyzji Komisji 2010/227/UE.