Sposoby opracowywania wskaźników jakości opieki onkologicznej — możliwości, wyzwania i ograniczenia dla polskiego systemu opieki zdrowotnej
Streszczenie
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie możliwych sposobów opracowania wskaźników jakości opieki onkologicznej w polskim systemie opieki zdrowotnej na podstawie doświadczeń zagranicznych.
Proces rozwoju wskaźników w przedstawionych systemach przebiega w kilku etapach. Rozpoczyna się on od planowania, w ramach którego wybierany jest obszar kliniczny podlegający ocenie oraz organizowane są zespoły odpowiedzialne za opracowanie wskaźników. Po etapie planowania następuje faza rozwoju, w której wskaźniki kliniczne są priorytetyzowane i wybierane przez zespół pomiarowy na podstawie dokumentacji i wiedzy z literatury naukowej. Po wybraniu docelowych wskaźników klinicznych projektowane są specyfikacje poszczególnych pomiarów, w tym kryteria włączenia i wyłączenia dla populacji docelowej oraz dokonywana jest identyfikacja źródeł danych. W każdym z analizowanych zagranicznych systemów ochrony zdrowia, ustalenie finalnych wskaźników poprzedzone było szeroko zakrojonymi konsultacjami klinicznymi i społecznymi.
Wykorzystanie wskaźników klinicznych do oceny jakości stanowi ważne podejście w procesie oceny jakości opieki onkologicznej. Dzięki wprowadzeniu wskaźników jakości uczestnicy systemu opieki zdrowotnej (regulatorzy, klinicyści, pacjenci, osoby zarządzające podmiotami medycznymi) mogą uzyskać wiarygodne informacje niezbędne do określania priorytetów, modyfikacji sposobu rozliczania świadczeń, analizy porównawczej ośrodków, dokonywania świadomych wyborów oraz poprawy jakości opieki onkologicznej.
Słowa kluczowe: wskaźniki jakościocena jakościpomiar jakościpoprawa jakości
Referencje
- Hlávka JP, Lin PJ, Neumann PJ. Outcome measures for oncology alternative payment models: practical considerations and recommendations. Am J Manag Care. 2019; 25(12): e403–e409.
- Rządowe Centrum Legislacji, Rządowy Proces Legislacyjny. https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12349305 (04.08.2021).
- Bembnowska M, Jośko-Ochojska J. Zarządzanie jakością w ochronie zdrowia. Hygeia Public Health. 2015; 50(3): 457–462.
- Kautsch M. Zarządzanie w opiece zdrowotnej. Nowe Wyzwania. Wolters Kluwer, Warszawa 2010: 324–325.
- Jarosiński M, Winch S. Zarządzanie podmiotami leczniczymi przekształcanymi w spółki prawa handlowego, Oleszczyk K. Zarządzanie przez jakość w podmiocie leczniczym. Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2014: 131–146.
- Donabedian A. The Quality of Care. JAMA. 1988; 260(12): 1743.
- Segelov E, Carrington C, Aranda S, et al. Developing clinical indicators for oncology: the inaugural cancer care indicator set for the Australian Council on Healthcare Standards. Med J Aust. 2021; 214(11): 528–531.
- ACHS 2020 Clinical Indicator Program Information. https://www.achs.org.au/media/153524/achs_2020_clinical_indicator_program_information.pdf (04.08.2021).
- Hernandez-Boussard T, Blayney DW, Brooks JD. Leveraging Digital Data to Inform and Improve Quality Cancer Care. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2020; 29(4): 816–822.
- National Cancer Control Indicators. https://www.canceraustralia.gov.au/ (13.08.2021).
- German Guideline Program in Oncology (German Cancer Society, German Cancer Aid, Association of the Scientific Medical Societies). Development of guidelinebased quality indicators: methodology for the German Guideline Program in Oncology, version 2.0. 2017. http://www.leitlinienprogrammonkologie.de/methodik/informationen-zur-methodik/.
- Reiter A, Fischer B, Kötting J, et al. QUALIFY: Ein Instrument zur Bewertung von Qualitätsindikatoren. Zeitschrift für ärztliche Fortbildung und Qualität im Gesundheitswesen - German Journal for Quality in Health Care. 2008; 101(10): 683–688.
- German Association of the Scientific Medical Societies (AWMF) - Standing Guidelines Commission. AWMF Guidance Manual and Rules for Guideline Development, 1st Edition 2012. English version. http://www.awmf.org/leitlinien/awmf-regelwerk.html (04.08.2021).
- Wolff KD, Rau A, Ferencz J, et al. Effect of an evidence-based guideline on the treatment of maxillofacial cancer: A prospective analysis. J Craniomaxillofac Surg. 2017; 45(3): 427–431.
- Kowalski C, Ferencz J, Brucker SY, et al. Quality of care in breast cancer centers: results of benchmarking by the German Cancer Society and German Society for Breast Diseases. Breast. 2015; 24(2): 118–123.
- Wesselmann S, Winter A, Ferencz J, et al. Documented quality of care in certified colorectal cancer centers in Germany: German Cancer Society benchmarking report for 2013. Int J Colorectal Dis. 2014; 29(4): 511–518.
- Kowalski C, et al. Quality assessment in prostate cancer centers certified by the German Cancer Society. World J Urol. 2016; 34(5): 665–672.
- Annual Report 2020 of the Certified Breast Cancer Centres (BCCs) Audit year 2019 / indicator year 2018 Qualitätsindikatoren Brustkrebs 2020. http://ecc-cert.org/ (18.08.2021).
- Healthcare Improvement Scotland. https://www.healthcareimprovementscotland.org/our_work/cancer_care_improvement/cancer_qpis.aspx (04.08.2021).
- NHS Scottish Cancer Taskforce National Cancer Quality Steering Group Breast Cancer Clinical Quality Performance Indicators, updated August 2019 (v4.0). Published by: Healthcare Improvement Scotland.
- Ensuring Quality Cancer Care. 1999.
- McNiff K. The quality oncology practice initiative: assessing and improving care within the medical oncology practice. J Oncol Pract. 2006; 2(1): 26–30.
- McNiff KK, Bonelli KR, Jacobson JO. Quality oncology practice initiative certification program: overview, measure scoring methodology, and site assessment standards. J Oncol Pract. 2009; 5(6): 270–276.
- Neuss MN, Desch CE, McNiff KK, et al. A process for measuring the quality of cancer care: the Quality Oncology Practice Initiative. J Clin Oncol. 2005; 23(25): 6233–6239.
- ASCO QOPI® Certification Track 2021 Measures Summary. https://practice.asco.org/quality-improvement/quality-programs/quality-oncology-practice-initiative/qopi-related-measures (13.08.2021).
- https://www.hqontario.ca/Portals/0/documents/evidence/Quality_Standards_Process_and_Methods_Guide--Oct_2017.pdf (10.08.2021).
- https://criticalcarecanada.com/presentations/2013/how_to_develop_quality_indicators.pdf (10.08.2021).
- Canadian Partnership Against Cancer. Breast Cancer Screening in Canada: Monitoring and Evaluation of Quality Indicators - Results Report, January 2011 to December 2012. Toronto: Canadian Partnership Against Cancer; 2017.
- Higashi T. Lessons learned in the development of process quality indicators for cancer care in Japan. Biopsychosoc Med. 2010; 4: 14.
- Matsumura S, Ozaki M, Iwamoto M, et al. Development and Pilot Testing of Quality Indicators for Primary Care in Japan. JMA J. 2019; 2(2): 131–138.
- Mukai H, Higashi T, Sasaki M, et al. Quality evaluation of medical care for breast cancer in Japan. Int J Qual Health Care. 2016; 28(1): 110–113.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 maja 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. z 2019 r. poz.1062).
- Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lipca 2018 r. w sprawie mierników oceny prowadzenia diagnostyki onkologicznej i leczenia onkologicznego (DZ. URZ. Min. Zdr. 2018.52 Ogłoszony: 03.07.2018).
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285).
- https://ezdrowie.gov.pl/portal/home/zdrowe-dane/monitorowanie/nowotwory-zlosliwe-koncentracja-leczenia-zabiegowego (05.08.2021).
- https://orka2.sejm.gov.pl/INT9.nsf/klucz/ATTC2FHM8/%24FILE/i22133-o1.pdf (22.08.2021).
- Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 9 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie programu pilotażowego opieki nad świadczeniobiorcą w ramach sieci onkologicznej (Dz.U. 2021 poz. 639).
- Polskie Towarzystwo Onkologiczne. http://pto.med.pl/sites/default/files/aktualnosci/PILOTA%C5%BB_Komisja%20Zdrowia%20Senat_03.03.2021-skompresowany.pdf (04.08.2021).
- Uchwała Nr 10 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia programu wieloletniego pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020–2030 (DZ.URZ. RP 2020.189).
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/narodowa-strategia-onkologiczna (16.08.2021).
- Szewieczek A, Strojek-Filus M. Względności informacji prezentowanych w sprawozdaniach statystycznych sporządzanych przez szpitale publiczne w Polsce. Studia Oeconomica Posnaniensia. 2016; 4(11): 254–270.
- The Healthcare Quality Strategy for NHS Scotland. The Scottish Government 2010. https://www.gov.scot/publications/healthcare-quality-strategy-nhsscotland/.
- http://www.healthcareimprovementscotland.org/our_work/cancer_care_improvement/cancer_qpis/cancer_qpi_assurance_programme.aspx (05.08.2021).
- Berg M, Meijerink Y, Gras M, et al. Feasibility first: developing public performance indicators on patient safety and clinical effectiveness for Dutch hospitals. Health Policy. 2005; 75(1): 59–73.
- Powell AE, Davies HTO, Thomson RG. Using routine comparative data to assess the quality of health care: understanding and avoiding common pitfalls. Qual Saf Health Care. 2003; 12(2): 122–128.
- Freeman T. Using performance indicators to improve health care quality in the public sector: a review of the literature. Health Serv Manage Res. 2002; 15(2): 126–137.
- Gibberd R, Hancock S, Howley P, et al. Using indicators to quantify the potential to improve the quality of health care. Int J Qual Health Care. 2004; 16 Suppl 1: i37–i43.
- van Dishoeck, AM. Indicators for quality of hospital care: Beyond the numbers. Rozprawa doktorska 2015; 9–23. https://www.semanticscholar.org.
- van Dishoeck AM, Koek MBG, Steyerberg EW, et al. Use of surgical-site infection rates to rank hospital performance across several types of surgery. Br J Surg. 2013; 100(5): 628–36; discussion 637.
- Carini E, Gabutti I, Frisicale EM, et al. Assessing hospital performance indicators. What dimensions? Evidence from an umbrella review. BMC Health Serv Res. 2020; 20(1): 1038.
- van Dishoeck AM, Looman CWN, van der Wilden-van Lier ECM, et al. Displaying random variation in comparing hospital performance. BMJ Qual Saf. 2011; 20(8): 651–657.
- Mainz J. Defining and classifying clinical indicators for quality improvement. Int J Qual Health Care. 2003; 15(6): 523–530.
- Fischer C, Lingsma HF, Marang-van de Mheen PJ, et al. Is the readmission rate a valid quality indicator? A review of the evidence. PLoS One. 2014; 9(11): e112282.
- Benbassat J, Taragin M. Hospital readmissions as a measure of quality of health care: advantages and limitations. Arch Intern Med. 2000; 160(8): 1074–1081.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji przetwarzanych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (Dz.U. 2019 poz. 1207 z późn.zm.).
- https://www.phillipsandcohen.com/upcoding-unbundling-fragmentation/ (05.08.2021).
- Lee JS, Nathan H. Quality Measurement and Pay for Performance. Surg Oncol Clin N Am. 2018; 27(4): 621–632.
- Wen L. Divers Ch., et.al. Improving Quality of Care in Oncology Through Healthcare Payment Reform. Am J Manag Care. 2018; 24(3): e93–e98.
- https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Onkologia/Ustawa-o-Krajowej-Sieci-Onkologicznej-od-1-stycznia-2022-roku-Niedzielski-o-szczegolach,218537,1013.html (06.08.2021).