EORTC QLQ-C30 oraz EORTC QLQ-PR25 — narzędzia oceniające jakość życia mężczyzn chorujących na nowotwór prostaty
, 2, 3, 4, 4
Streszczenie
Wstęp. Ocena jakości życia w chorobie nowotworowej stała się nieodzownym elementem badań klinicznych nad zastosowaniem nowego wariantu leczenia lub techniki operacyjnej. Jest to związane z chęcią odniesienia sukcesu terapeutycznego we wszystkich sferach życia chorego. Głównym celem pracy było przedstawienie i opis kwestionariusza EORTC QLQ-C30 oceniającego jakość życia w chorobie nowotworowej oraz komplementarnej części EORTC QLQ-PR25, mającej zastosowanie w nowotworze prostaty.
Skrócony opis stanu wiedzy. Diagnoza choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem psychicznym, fizycznym, emocjonalnym oraz ekonomicznym pacjenta, co ma znaczny wpływ na jego jakość życia. Populacja osób cierpiących z powodu raka zwiększa się z roku na rok, co stwarza wiele wyzwań przed systemami ochrony zdrowia. W Polsce wśród mężczyzn nowotwór prostaty stanowi 19,6% wszystkich zdiagnozowanych nowotworów, prezentując tendencję wzrostową. Mnogość metod leczenia nowotworu prostaty oraz wzrastające zainteresowanie oceną jakości życia chorych sprawia, że na wybór odpowiedniego rodzaju leczenia mają wpływ także wyniki badań klinicznych oceniających jakość życia chorych leczonych konkretną metodą. Europejska Organizacja Badań i Leczenia Raka opracowała w tym celu kwestionariusz oceniający wpływ choroby nowotworowej na różne aspekty życia pacjentów, a także kwestionariusze uzupełniające, dostosowane do rodzaju nowotworu.
Podsumowanie. Stosowanie wystandaryzowanych kwestionariuszy oceniających jakość życia w chorobie nowotworowej staje się integralną częścią badań klinicznych, co może być przydatnym w dokonywaniu wyboru najodpowiedniejszej metody leczenia.
Słowa kluczowe: jakość życianowotwór gruczołu krokowegoEORTC QLQ-C30EORTC QLQ-PR25
Referencje
- Zięba M. Cisoń-Apanasewicz. Jakość życia w naukach medycznych. Pielęgniarstwo w Opiece Długoterminowej. 2017; 2(3): 57–62.
- Dendek H, Janecki M, Pakosz A, et al. Life quality assessment in the aspect of somatic symptoms in patients of the Palliative Care Ward in the Lord’s Mercy Hospice in Gliwice. Med Paliat. 2015; 7(2): 115–121.
- Ślęczek-Czakon D. Pojęcie jakości życia. Aspekt medyczny i bioetyczny. Studia Philosophica Wratislaviensia. 2019; 13(4): 19–31.
- Smoleń E, Słysz M, Hombek K, et al. Health self-assessment and functioning of people with cancer. Nursing and Public Health. 2020; 10(1): 27–34.
- Religioni U, Czerw A, Deptała A. Patient mental adjustment to selected types of cancer. Psychiatria Polska. 2018; 52(1): 129–141.
- Komendarek-Kowalska M. Quality of life of a patient with cancer. Pain and depression – severity of symptoms depending on gender. Palliative Medicine. 2018; 10(1): 30–36.
- Zientalewicz U, Kulpa M, Stypuła-Ciuba B. Funkcjonowanie psychologiczne kobiet i mężczyzn z chorobą nowotworową. Med Paliat. 2014; 6: 145–150.
- Craike MJ, Gaskin CJ, Mohebbi M, et al. Mechanisms of Physical Activity Behavior Change for Prostate Cancer Survivors: A Cluster Randomized Controlled Trial. Ann Behav Med. 2018; 52(9): 798–808.
- Wojciechowska U, Didkowska J, Michałek I. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2018 roku. Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2020.
- Arnold M, Karim-Kos HE, Coebergh JW, et al. Recent trends in incidence of five common cancers in 26 European countries since 1988: Analysis of the European Cancer Observatory. Eur J Cancer. 2015; 51(9): 1164–1187.
- Cichocki M, Konecki T, Jabłonowski Z. Jakość życia jako element oceny stanu zdrowia i skuteczności leczenia chorych na raka gruczołu krokowego ograniczonego do narządu. Przegl Lek. 2017; 74(9): 419–422.
- Mottet N, Cornford P, van der Bergh RCN. EAU Guidelines. EAU 2021.
- Albertsen PC. Observational studies and the natural history of screen-detected prostate cancer. Curr Opin Urol. 2015; 25(3): 232–237.
- Jurys T, Dzierzawa M, Kwiecień A, et al. Physiotherapeutic treatment for urinary incontinence in men after radical prostatectomy. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu. 2019; 25(3): 144–148.
- History Timeline. http://www.eortc.org/history (26.01.2021).
- Aaronson NK, Ahmedzai S, Bergman B, et al. The European Organization for Research and Treatment of Cancer QLQ-C30: a quality-of-life instrument for use in international clinical trials in oncology. J Natl Cancer Inst. 1993; 85(5): 365–376.
- Osoba D, Aaronson N, Zee B, et al. Modification of the EORTC QLQ-C30 (version 2.0) based on content validity and reliability testing in large samples of patients with cancer. The Study Group on Quality of Life of the EORTC and the Symptom Control and Quality of Life Committees of the NCI of Canada Clinical Trials Group. Qual Life Res. 1997; 6(2): 103–108.
- Bjordal K, de Graeff A, Fayers PM, et al. A 12 country field study of the EORTC QLQ-C30 (version 3.0) and the head and neck cancer specific module (EORTC QLQ-H&N35) in head and neck patients. EORTC Quality of Life Group. Eur J Cancer. 2000; 36(14): 1796–1807.
- Sprangers MA, Cull A, Groenvold M, et al. The European Organization for Research and Treatment of Cancer approach to developing questionnaire modules: an update and overview. EORTC Quality of Life Study Group. Qual Life Res. 1998; 7(4): 291–300.
- Shin DW, Lee SH, Kim TH, et al. Health-Related Quality of Life Changes in Prostate Cancer Patients after Radical Prostatectomy: A Longitudinal Cohort Study. Cancer Res Treat. 2019; 51(2): 556–567.
- Duchesne GM, Woo HH, King M, et al. Health-related quality of life for immediate versus delayed androgen-deprivation therapy in patients with asymptomatic, non-curable prostate cancer (TROG 03.06 and VCOG PR 01-03 [TOAD]): a randomised, multicentre, non-blinded, phase 3 trial. Lancet Oncol. 2017; 18(9): 1192–1201.
- Modzelewska P, Chludzińska S, Ładny R. Metodyka oceny jakości życia w chorobach nowotworowych. In: Kowalewska B, Jankowiak B, Rolka H, Krajewska-Kułak E. ed. Jakość życia w naukach medycznych i społecznych Tom I. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Białystok 2017: 62–72.
- van Andel G, Bottomley A, Fosså SD, et al. An international field study of the EORTC QLQ-PR25: a questionnaire for assessing the health-related quality of life of patients with prostate cancer. Eur J Cancer. 2008; 44(16): 2418–2424.
- Wolski Z, Sosnowski M. Badania walidujące kwestionariusze jakości życia EORTC QLQ-C30 i QLQ-PR25 oraz ocena jakości życia polskich pacjentów z rakiem stercza (QLQ 30, 25). Doniesienia wstępne. Prz Urol. 2013; 4(80): 29–31.
- Sosnowski M, Wolski Z, Jabłonowski Z. Walidacja kwestionariuszy EORTC QLQ-C30 i QLQ-PR25 do oceny jakości życia polskich pacjentów z rakiem gruczołu krokowego. Prz Urol. 2014; 5(87): 21–23.
- Fayers P, Aaronson N, Bjordal K. The EORTC QLQ‐C30 Scoring Manual 3rd ed. European Organisation for Research and Treatment of Cancer, Brussels 2001.
- Mercieca-Bebber R, Costa DSj, Norman R, et al. The EORTC Quality of Life Questionnaire for cancer patients (QLQ-C30): Australian general population reference values. Med J Aust. 2019; 210(11): 499–506.
- King MT. The interpretation of scores from the EORTC quality of life questionnaire QLQ-C30. Qual Life Res. 1996; 5(6): 555–567.
- Mierzynska J, Taye M, Pe M, et al. EORTC and EORTC Breast Cancer Group. Reference values for the EORTC QLQ-C30 in early and metastatic breast cancer. Eur J Cancer. 2020; 125: 69–82.
- Jocham H, Dassen T, Widdershoven G, et al. Reliability and validity of the EORTC QLQ-C30 in palliative care cancer patients. Cent Eur J Med. 2009; 4(3): 348–357.
- Hechtner M, Eichler M, Wehler B, et al. Quality of Life in NSCLC Survivors - A Multicenter Cross-Sectional Study. J Thorac Oncol. 2019; 14(3): 420–435.
- Husson O, de Rooij BH, Kieffer J, et al. The EORTC QLQ-C30 Summary Score as Prognostic Factor for Survival of Patients with Cancer in the "Real-World": Results from the Population-Based PROFILES Registry. Oncologist. 2020; 25(4): e722–e732.
- Groenvold M, Aaronson NK, Darlington ASE, et al. EORTC Quality of Life Group. Focusing on Core Patient-Reported Outcomes in Cancer Clinical Trials-Letter. Clin Cancer Res. 2016; 22(22): 5617.
- Giesinger JM, Kieffer JM, Fayers PM, et al. EORTC Quality of Life Group. Replication and validation of higher order models demonstrated that a summary score for the EORTC QLQ-C30 is robust. J Clin Epidemiol. 2016; 69: 79–88.
- Chang YJ, Chang CH, Peng CL, et al. Measurement equivalence and feasibility of the EORTC QLQ-PR25: paper-and-pencil versus touch-screen administration. Health Qual Life Outcomes. 2014; 12: 23.
